Mieszkanie w kosztach firmy? Jest furtka, ale ryzykowna

Przedsiębiorcy mają sposób na ominięcie zakazu amortyzacji. Choć fiskusowi może się nie spodobać.

Publikacja: 30.05.2022 20:21

Mieszkanie w kosztach firmy? Jest furtka, ale ryzykowna

Foto: Adobe Stock

Polski Ład zakazuje amortyzacji nabytych w tym roku mieszkań i domów. Przedsiębiorcy szukają więc innych sposobów na zaliczenie wydatków na ich zakup bądź wybudowanie do podatkowych kosztów. I pytają o przepis pozwalający jednorazowo rozliczyć zakup firmowego majątku.

– Taka możliwość wynika z art. 22e ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem, jeśli przedsiębiorca przewiduje, że firmowa rzecz powyżej 10 tys. zł będzie używana w biznesie nie dłużej niż rok, nie musi jej zaliczać do środków trwałych i amortyzować. Oznacza to, że może wydatek na jej zakup bądź wytworzenie zaliczyć bezpośrednio do kosztów – mówi Radosław Żuk, doradca podatkowy, partner w kancelarii KZP.

Korzystna interpretacja

– Ta regulacja dotyczy wszystkich rzeczy używanych w firmie, także domu czy mieszkania. Trudno rozumieć ją inaczej niż jako możliwość rozliczania jednorazowo w kosztach wydatków na krótko wykorzystywany w działalności majątek – potwierdza Tomasz Wilk, doradca podatkowy w kancelarii Sendero.

Co na to fiskus? Niedawno, już pod rządami Polskiego Ładu, wydał interpretację indywidualną pozwalającą na jednorazowe rozliczenie nieruchomości mieszkalnych w podatkowych kosztach. Chodziło o przedsiębiorcę, który w wyniku podziału majątku w likwidowanej spółce dostał kilka mieszkań (są one wynajmowane). Zamierza się ich pozbyć przed upływem roku. W związku z tym zakłada, że nie musi ich amortyzować i chce rozliczyć wartość lokali bezpośrednio w podatkowych kosztach swojej firmy. Czy może tak zrobić?

Tak. Fiskus przyznał, że przy kwalifikowaniu składnika majątku do środków trwałych jednym z decydujących kryteriów jest przewidywany okres jego używania. O tym, jak długo dana rzecz będzie wykorzystywana w firmie, decyduje sam przedsiębiorca. Jeśli jest to maksymalnie rok, wydatki na jej nabycie można zaliczyć od razu do kosztów PIT (interpretacja nr 0112-KDIL2-2.4011.1062. 2021.2.WS).

Czy to oznacza, że przedsiębiorca, który teraz nabędzie mieszkanie bądź dom, może łatwo obejść wprowadzony przez Polski Ład zakaz amortyzacji? Eksperci przyznają, że opisana interpretacja jest korzystna dla biznesu, przestrzegają jednak przed hurraoptymizmem.

Czytaj więcej

Firmowe mieszkanie bez podwójnej podatkowej korzyści

Klauzula obejścia prawa

– Fiskus może uznać, że wprowadzenie nieruchomości do firmy na taki krótki czas jest działaniem mającym na celu wyłącznie podatkowe korzyści. I zakwestionować rozliczenie, stosując klauzulę obejścia prawa – mówi Radosław Żuk.

– Skoro skarbówka w Polskim Ładzie zakazała amortyzacji nieruchomości mieszkalnych, czyli rozliczania ich w kosztach przez wiele lat, to ciężko uwierzyć, że zgodzi się na zaliczanie ich do kosztów za jednym zamachem – podkreśla Tomasz Wilk.

O tym, że takie rozwiązanie jest ryzykowne, świadczą też interpretacje z poprzednich lat. W jednej z nich, dotyczącej właśnie domu, skarbówka stwierdziła, że jeśli przedsiębiorca wydatek na jego zakup, ze względu na przewidywany okres używania krótszy niż rok, zaliczył jednorazowo do podatkowych kosztów, a następnie wycofał go z działalności i przeznaczył na cele osobiste, to musi te koszty skorygować (interpretacja nr IPTPB1/4511-296/ 15-5/KO).

Podobnie było w sprawie samochodu. Zdaniem skarbówki trudno uznać, że wydatek na jego zakup jest poniesiony w celu uzyskania przychodu z działalności, skoro ma być przed upływem roku wycofany z firmy i przekazany na prywatne potrzeby (interpretacja nr IPPB1/415-1174/14-2/KS).

– Żaden przepis nie nakazuje korekty kosztów w takiej sytuacji. Musimy się jednak spodziewać, że fiskus może jej wymagać, a spór z urzędnikami rozstrzygnie się dopiero w sądzie – podsumowuje Radosław Żuk.

Przepisy przejściowe

Z przepisów przejściowych do Polskiego Ładu wynika, że jeszcze w tym roku możemy amortyzować mieszkania i domy, które zostały nabyte bądź wytworzone przed 1 stycznia 2022 r. W 2023 r. zakaz amortyzacji obejmie wszystkie nieruchomości mieszkalne.

Konstytucja nie pomaga

Likwidacja możliwości amortyzacji mieszkań narusza regułę ochrony praw nabytych, wynikającą z zasady demokratycznego państwa prawnego. Takich argumentów używają przedsiębiorcy we wnioskach o indywidualne interpretacje. Podkreślają, że zainwestowali w zakup mieszkalnych nieruchomości i zakładali w biznesowych planach, iż będą mogli je w całości rozliczyć w podatkowych kosztach. Powołują się na orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego, z którego wynika, że sytuacja prawna podmiotów dotkniętych nową regulacją powinna być poddana takim przepisom przejściowym, by mogły dokończyć swoje przedsięwzięcia podjęte na podstawie wcześniejszych przepisów w uzasadnionym przeświadczeniu, że przepisy te są i pozostaną stabilne.

Fiskusa to jednak nie wzrusza. Jego zdaniem wykładnia językowa nowych regulacji nie budzi wątpliwości. Natomiast kontrola zgodności z aktami prawnymi wyższego rzędu należy do Trybunału Konstytucyjnego. A nie urzędników, którzy wydają indywidualną interpretację. Takiej odpowiedzi skarbówka udzieliła przykładowo w interpretacji nr 0115-KDIT3.4011.32.2022.1.AW.

Czytaj więcej

Koniec amortyzacji uderza w wynajmujących

Polski Ład zakazuje amortyzacji nabytych w tym roku mieszkań i domów. Przedsiębiorcy szukają więc innych sposobów na zaliczenie wydatków na ich zakup bądź wybudowanie do podatkowych kosztów. I pytają o przepis pozwalający jednorazowo rozliczyć zakup firmowego majątku.

– Taka możliwość wynika z art. 22e ustawy o PIT. Zgodnie z tym przepisem, jeśli przedsiębiorca przewiduje, że firmowa rzecz powyżej 10 tys. zł będzie używana w biznesie nie dłużej niż rok, nie musi jej zaliczać do środków trwałych i amortyzować. Oznacza to, że może wydatek na jej zakup bądź wytworzenie zaliczyć bezpośrednio do kosztów – mówi Radosław Żuk, doradca podatkowy, partner w kancelarii KZP.

Pozostało 86% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów