Zwrot akcyzy od samochodów

[srodtytul]Niezbędne dokumenty[/srodtytul]

[b]Kupiłem w Belgii dziesięcioletni samochód osobowy o pojemności silnika 1,6 litra. W Polsce zapłaciłem do niego 65 proc. akcyzy. Jakie dokumenty powinienem teraz złożyć w urzędzie celnym, chcąc odzyskać ten podatek? Czy mogę ubiegać się o zwrot, jeżeli dotychczas nie zrobiłem nic w tej sprawie?[/b]

Tak. W urzędzie celnym, przez który sprowadzany był pojazd, należy złożyć wniosek o stwierdzenie nadpłaty (na podstawie art. 75 ordynacji podatkowej) wraz z korektą pierwotnej deklaracji złożonej przy okazji sprowadzenia samochodu. Oczywiście trzeba pamiętać, że nadpłatą nie jest cała kwota zapłaconego podatku, a jedynie różnica między akcyzą zapłaconą według stawki 65 proc. a tą, która powinna była być odprowadzona z uwzględnieniem stawki 3,1 proc. (właściwej dla porównywalnych aut krajowych). Powstałą różnicę należy wykazać we wniosku jako nadpłatę, a w deklaracji podać kwotę akcyzy obliczoną według stawki 3,1 proc.

[srodtytul]Ustalenie kursu euro[/srodtytul]

[b]W jaki sposób, w celu skorygowania deklaracji AKC-U (niezbędnej przy występowaniu o zwrot nadpłaty), powinienem obliczyć wartość samochodu z dnia jego sprowadzenia, skoro na fakturze widnieje jedynie kwota jego zakupu podana w euro? Czy powinienem brać pod uwagą kurs euro z dnia obliczania kwoty zwrotu?[/b]

Nie. Należy uwzględnić kurs euro przyjęty pierwotnie do złożenia deklaracji akcyzowej i pierwotnego obliczenia należnej akcyzy.

[srodtytul]Metody weryfikacji ceny[/srodtytul]

[b]W jaki sposób urząd celny będzie sprawdzał, że zaniżyłem wartość sprowadzonego samochodu? Czy musi on bazować na przedstawionych przeze mnie dokumentach, np. umowie zakupu, z której wynika, że samochód wymagał remontu?[/b]

Tak. Choć oczywiście organy celne będą mogły analizować te dokumenty i w efekcie weryfikować kwotę zadeklarowanej przez podatnika wartości nabycia pojazdu. Muszą one jednak udowodnić, że wartość ta była nieprawdziwa. Nie mają prawa arbitralnie stwierdzić, że w okresie, w którym auto sprowadzono do Polski, jego rynkowa wartość wyniosła X i to właśnie ona powinna była być podstawą do wyliczenia podatku. Organ musi przeprowadzić całe postępowanie, które ustali faktyczną cenę samochodu. W jego trakcie podatnik może przedstawiać kontrdowody potwierdzające prawdziwość deklaracji złożonej przez niego przy sprowadzaniu auta do Polski. Mogą to być z jednej strony faktury zakupu czy umowa z zagranicznym sprzedawcą, z drugiej - np. faktury za naprawę pojazdu w kraju. Te ostatnie miałyby dowodzić, że auto było przywiezione w złym stanie, stąd niska wartość jego nabycia.

[srodtytul]Samochód odziedziczony z nadpłatą[/srodtytul]

[b]W 2004 r. mąż sprowadził z UE czteroletni samochód osobowy, od którego zapłacił ponad 5 tys. zł akcyzy. Rok później zmarł, a ja, jako żona, zostałam jego jedynym spadkobiercą. Samochód wszedł w skład masy spadkowej. Czy mogę ubiegać się o zwrot akcyzy?[/b]

Tak. Ponieważ, zgodnie z art. 97 ordynacji podatkowej, przeszły na panią wszelkie prawa i obowiązki związane ze spadkiem, w tym ze sprowadzonym z zagranicy samochodem, dotyczy to również prawa do zwrotu akcyzy. Można zatem występować o stwierdzenie nadpłaty podatku, wyjaśniając oczywiście w uzasadnieniu wniosku przyczyny, z których to pani, a nie mąż, ubiega się o zwrot nadpłaty.

[srodtytul]Termin na złożenie odwołania[/srodtytul]

[b]Sprowadziłem z Holandii używany samochód osobowy, od którego zapłaciłem 15 tys. zł akcyzy. Chciałbym wystąpić o jej zwrot. Jeśli spotkam się z odmową, ile będę miał czasu na odwołanie i do kogo powinienem je złożyć? Czy żądając zwrotu, należy wskazać jako podstawę wyrok ETS?[/b]

Tak. Na złożenie odwołania ma pan 14 dni, licząc od daty otrzymania odmownej decyzji naczelnika urzędu celnego. Należy je złożyć do dyrektora izby celnej za pośrednictwem naczelnika urzędu, w którym składana była pierwotnie deklaracja akcyzowa. W uzasadnieniu odwołania trzeba oczywiście powołać się na niezgodność naszej akcyzy z art. 90 TWE. Należy przy tym pamiętać, aby domagać się zwrotu jedynie tzw. nadpłaty, czyli różnicy między podatkiem faktycznie zapłaconym a tym, jaki powinien był być odprowadzony z zastosowaniem stawki właściwej dla podobnego auta kupionego w Polsce. Jeśli więc kupił pan samochód o pojemności silnika 1,6 litra i zapłacił od niego 65 proc. akcyzy, to teraz może pan występować o zwrot 61,9 proc., jako że organy miały prawo obciążyć ten pojazd akcyzą w wysokości 3,1 proc. Wynika to wprost z wyroku ETS, który wyraźnie zaznaczył, że niedozwoloną dyskryminacją jest jedynie kwota nadwyżki nad podatkiem tzw. rezydualnym, czyli płaconym od takich samych pojazdów kupowanych w kraju.

[srodtytul]Auto stare, ale nieużywane[/srodtytul]

[b]W 2006 r. kupiłem w Niemczech samochód, który miał ponad dwa lata, ale nigdy nie był używany. Sprowadziłem go do kraju, płacąc akcyzę według stawki 27,1 proc., jako że auto ma pojemność 1,8 l. Czy przysługuje mi zwrot akcyzy i w jakiej wysokości?[/b]

Nie. Mimo że samochód miał więcej niż dwa lata i akcyza od niego została zapłacona według "zawyżonej" stawki, uzależnionej od wieku pojazdu, nie ma pan prawa do zwrotu akcyzy. Taki sam samochód -niezarejestrowany i fabrycznie nowy, ale starszy niż 2 lata -kupiony w kraju byłby również obciążony akcyzą ze stawką 27,1 proc. Biorąc pod uwagę wyrok ETS, nie można więc mówić w tym wypadku o naruszeniu przepisów europejskich, spowodowanym różnym traktowaniem aut krajowych i tych pochodzących ze Wspólnoty.

[srodtytul]Ryzyko wynikające z zaniżenia wartości[/srodtytul]

[b]Kupiłem w Holandii samochód za prawie 2 tys. euro, ale na fakturze wpisana została jedynie kwota 250 euro. Taką też wartość auta zadeklarowałam na granicy i zapłaciłam od niej 65 proc. akcyzy. Czy mogę teraz ubiegać się o zwrot nadpłaconego podatku?[/b]

Tak. Choć występowanie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty wiąże się nie tylko z ryzykiem odmowy zwrotu, ale również z kontrolą ze strony organów celnych. Skoro zdaje pan sobie sprawę, że wartość auta została zaniżona, i to zarówno w stosunku do faktycznie zapłaconej kwoty, jak i do ceny aut podobnych sprzedawanych w Polsce, w tym samym czasie, w którym zostało ono sprowadzone z zagranicy. W trakcie kontroli może się więc okazać, że kwota akcyzy, którą zapłacił pan zaniżając wartość pojazdu, była niższa niż kwota podatku zawarta w wartości rynkowej podobnych pojazdów zarejestrowanych w Polsce. Wtedy trzeba liczyć się z koniecznością dopłaty. Efekt będzie odwrotny niż zamierzony. Konieczna będzie bowiem zapłata podatku od prawidłowej wartości rynkowej pojazdu z chwili jego przywozu do Polski, a prócz tego może zostać pan obciążony karą z kodeksu karnego skarbowego. Podstawą będzie art. 56 kodeksu karnego skarbowego, który przewiduje kary dla podatników podających nieprawdę w składanych deklaracjach, co skutkuje uszczupleniem należności budżetowych. Można się oczywiście przed tym bronić, argumentując, że organy celne wprowadziły podatnika w błąd, nakazując mu płacić zawyżoną akcyzę, ale skuteczność takiej obrony jest niepewna. Dlatego też, przed złożeniem wniosku o zwrot, warto przeanalizować związane z tym ryzyko finansowe.

[srodtytul]Wniosek można złożyć zawsze[/srodtytul]

[b]Czy jest jakiś termin, w którym należy złożyć wniosek o wznowienie postępowania po wyroku ETS?[/b]

Nie. Przepisy nie przewidują żadnego takiego terminu, ale oczywiście najlepiej zrobić to jak najwcześniej, choćby dlatego, aby mieć szansę na uzyskanie większych odsetek.

[srodtytul]Uszkodzony pojazd po remoncie[/srodtytul]

[b]Sprowadziłem z Francji uszkodzone auto, co poświadczył jego zagraniczny sprzedawca. Następnie sam je remontowałem, ale akcyzę ze stawką 65 proc. zapłaciłem od wartości wynikającej z faktury, tj. od 100 euro. Czy mogę występować o zwrot akcyzy?[/b]

Tak. Może być to jednak ryzykowne. Kwota podatku była stosunkowo niewielka, a udowodnienie, że nie zaniżył pan wartości auta, będzie trudne. Oświadczenie sprzedawcy to tylko jeden dokument, któremu urząd celny może nie dać wiary. Jeśli nie ma pan oceny rzeczoznawcy sporządzonej w chwili sprowadzania auta do Polski, naraża się pan na spór z urzędem.

[srodtytul]Gdy podatek zapłacił spadkobierca[/srodtytul]

[b]W 2005 r. mój dziadek sprowadził z Niemiec samochód, ale zanim go zarejestrował, zmarł. Na potrzeby postępowania spadkowego ustalona została wartość auta i na tej podstawie, jako spadkobierca dziadka, zapłaciłem akcyzę. Obecnie faktycznie dysponuję samochodem. Czy mogę starać się o zwrot nadpłaconego dwa lata temu podatku?[/b]

Tak. Jako na spadkobiercy ciążą na panu obowiązki związane ze spadkiem, ale przysługują panu również dotyczące go prawa. Jednym z nich jest prawo do zwrotu nadpłaconej akcyzy. Aby go otrzymać, musi pan złożyć do urzędu celnego, przez który pojazd został sprowadzony do Polski, wniosek o stwierdzenie nadpłaty wraz z korektą deklaracji AKC-U. Należy do niego dołączyć wyjaśnienia, w których opisze pan, że auto sprowadził dziadek, który następnie zmarł, że została zapłacona zawyżona akcyza oraz że to panu przysługuje prawo do spadku, którego składnikiem jest unijny samochód. Oczywiście dotyczy to jedynie różnicy między stawką, którą pan zapłacił, a stawką odpowiednio 3,1 lub 13,6 proc.

[srodtytul]Błędne wyliczenie zwrotu[/srodtytul]

[b]Złożyłem do naczelnika urzędu celnego wniosek o zwrot akcyzy zapłaconej od samochodu sprowadzonego z Niemiec, od którego zapłaciłem podatek ze stawką 65 proc. W korekcie deklaracji AKC-U wykazałem jednak do zwrotu całą zapłaconą wcześniej kwotę akcyzy, czyli zrobiłem tzw. korektę do zera. Ponieważ był to błąd, to czy teraz muszę sam poprawić ową wcześniejszą korektę?[/b]