Kredyt na zakup akcji cały jest kosztem

Tak wynika z decyzji Izby Skarbowej w Opolu z 31 lipca 2007 r. (sygn. akt. PF-II/4180-0014/07/KJ)

zmieniającej postanowienie Urzędu Skarbowego w Krapkowicach.

Dokonujący zapisu na akcje danej emisji inwestor musi dysponować kwotą pozwalającą zrealizować całe zlecenie. Gdy jednak zainteresowanie subskrypcją jest duże, najczęściej następuje redukcja złożonych zleceń zakupu. Redukcje sięgają nawet kilkudziesięciu procent.I tak przy 80-proc. redukcji inwestor nabędzie tylko 20 proc. zamawianych akcji. Kredyt natomiast zostanie mu udzielony na całą wartość zlecenia. Do tej pory urzędy skarbowe stały na stanowisku, że odsetki od niewykorzystanej części kredytu nie stanowią kosztu podatkowego. Przedsiębiorca mógł więc odliczyć od przychodów z odpłatnego zbycia akcji tylko proporcjonalne wydatki związane z kredytem.

Dźwignia finansowa na giełdzie potocznie zwana lewarowaniem (od ang. Levered purchase) to zakup akcji lub innych papierów wartościowych za pieniądze pochodzące z pożyczek lub kredytów.

W przedstawianej sprawie podatnik zaciągnął kredyt na zakup akcji. Dodatkowo obciążono go kwotą prowizji od udzielonego kredytu, kwotą z tytułu ustanowienia zabezpieczenia kredytu oraz odsetkami od tegoż. Z uwagi na znaczny popyt zlecenie kupna uległo redukcji, w wyniku czego podatnik nabył znacznie mniej akcji, niż zakładał.

Zgodnie z przedstawionym przez podatnika stanowiskiem przy ustalaniu dochodu z odpłatnego zbycia akcji wskazane koszty należałoby uwzględnić w całości, a nie proporcjonalnie. Podatnik argumentował, że bez poniesienia tych kosztów w ogóle nie kupiłby akcji, w wyniku czego nie uzyskałby przychodu z ich sprzedaży.

Odpowiadając na pytanie podatnika, urząd w Krapkowicach stwierdził jednak, że wydatki te będą stanowiły koszt uzyskania przychodu w takiej proporcji, jaką stanowi kwota zakupionych akcji do kwoty otrzymanego kredytu. Jednocześnie urząd przyznał, że koszty okołokredytowe nie są wymienione w tzw. katalogu negatywnym kosztów, które zgodnie z art. 23 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie mogą stanowić kosztów uzyskania przychodów z odpłatnego zbycia akcji. Nie zgadzając się z rozstrzygnięciem, podatnik wniósł zażalenie.

Izba w swojej decyzji wskazała na ważne rozróżnienie między pojęciami „wydatki na nabycie akcji” i „koszty związane z funkcjonowaniem źródła przychodu, jakim są kapitały pieniężne”. I tak – do wydatków na nabycie akcji zaliczyć należy te bezpośrednio związane z takim nabyciem, przypisane do konkretnej transakcji. Takim wydatkiem jest koszt zakupu, tj. cena jednostkowa pomnożona przez ilość kupowanych akcji. Wydatki na nabycie akcji stanowią koszty uzyskania przychodu – stosownie do art. 23 ust. 1 pkt 38 ustawy o pdof – dopiero w momencie zbycia akcji.Koszt nabycia akcji = cena jednostkowa x ilość akcji. Wydatek ten jest kosztem podatkowym w momencie zbycia akcji.

Kosztów związanych ze źródłem finansowania nabycia akcji nie należy utożsamiać z bezpośrednimi wydatkami na zakup tych akcji. Dotyczy to w szczególności prowizji i odsetek od pożyczek i kredytów zaciągniętych w celu zakupu papierów wartościowych. Wydatki takie – jako związane z funkcjonowaniem źródła przychodu i poniesione w celu osiągnięcia przychodów – stanowią koszty uzyskania przychodu w momencie ich zapłaty lub kapitalizacji.

Koszty związane z funkcjonowaniem źródła przychodów, jakim są kapitały pieniężne, stają się kosztem uzyskania przychodu w momencie ich zapłaty.

Dlatego, zgodnie z opinią izby: uiszczenie stosownych opłat i prowizje bankowe są warunkiem koniecznym otrzymania kredytu, którego celem jest nabycie akcji. W rezultacie opłaty za przygotowanie kredytu oraz odsetki od kredytu zaciągniętego przez podatnika w celu nabycia akcji mogą stanowić koszt uzyskania przychodów w takiej wysokości, w jakiej zostały faktycznie poniesione (a nie – jak błędnie wskazał organ podatkowy I instancji – proporcjonalnie do kwoty zakupionych akcji).