Podatnik rozliczony przez ZUS ma prawo do korekty PIT i stwierdzenia nadpłaty

Naczelny Sad Administracyjny oddalił skargę kasacyjną fiskusa, który nie chciał oddać nadpłaty podatniczce rozliczanej przez organ rentowy. Z wyroku NSA wynika, że również osoba rozliczana przez ZUS może wystąpić o nadpłatę podatku rocznego (sygnatura akt II FSK 628/11).

W ocenie sądu kasacyjnego żaden przepis ustawy o PIT ani innej ustawy nie zakazuje złożenia korekty odpowiednika zeznania podatkowego po upływie terminu do jego złożenia, czyli po 30 kwietnia danego roku podatkowego. Zauważył, że trzymanie się literalnego brzmienia przepisów – tak jak chce fiskus – prowadziłoby do nieuzasadnionego różnicowania sytuacji podatników, którzy rozliczają się sami, składając stosowną deklarację, i tych, którzy rozliczają się za pośrednictwem płatnika.

Konstytucyjna zasada równości

– Przepisów ustaw podatkowych nie wolno rozpatrywać, o czym często zdają się zapominać organy stosujące prawo, w oderwaniu od zasad konstytucyjnych – przypomniał sędzia NSA Zbigniew Kmieciak.

Wszyscy podatnicy są równi wobec prawa i powinni być traktowani tak samo

W ocenie sądu reguły konstytucyjne są ważnym elementem wykładni prawa w razie wątpliwości interpretacyjnych. Zerwanie z nimi pociągałoby za sobą niebezpieczeństwo biurokratycznego legalizmu, działania formalnie w zgodzie z obowiązującym prawem, ale wbrew jego celom i ideom.

W spornej sprawie uciekanie się aż do wykładni prokonstytucyjnej nie było nawet potrzebne.

Sąd zwrócił uwagę, że art. 81 § 1 ordynacji podatkowej pozwala na skorygowanie deklaracji podatnikom, płatnikom i inkasentom. Powołując się na doktrynę, sąd podkreślił, że pojęcie deklaracji podatkowej obejmuje swoim zakresem nie tylko deklaracje w ścisłym znaczeniu, ale także zeznania, wykazy i informacje, do których składania prawo zobowiązuje płatników, podatników i inkasentów.

Zdaniem NSA zasadne jest zatem uznanie rocznego obliczenia PIT-40A przez organ rentowy za rodzaj deklaracji, a w ostateczności za jej odpowiednik dla celów stosowania art. 81 § 1 i 75 § 1 pkt 1 lit. 1 ordynacji podatkowej (tj. prawa do korekty i wniosku o stwierdzenie nadpłaty).

Kanwą dla tego miażdżącego dla fiskusa stanowiska była sprawa podatniczki, której PIT za 2007 r. rozliczył ZUS (jej jedynym dochodem za ten okres była emerytura). W październiku 2009 r. kobieta wystąpiła jednak do swojego urzędu skarbowego z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w PIT za 2007 r. Do wniosku dołączyła zeznanie podatkowe na formularzu PIT-37 wraz z załącznikiem PIT/O. Powodem korekty okazała się tzw. ulga na dzieci. Uwzględnienie jej w rozliczeniu rocznym dawało podatniczce 1005 zł oszczędności.

Fiskus nie chciał oddać nadpłaty. Tłumaczył, że kobieta została rozliczona przez organ rentowy na formularzu PIT-40A. Mogła skorzystać z ulgi na dwa sposoby: składając stosowne oświadczenie do 10 stycznia 2007 r., a jeśli nie, to po otrzymaniu rozliczenia sporządzonego przez organ rentowy mogła skorzystać z ulgi poprzez samodzielne złożenie zeznania rocznego w terminie do 30 kwietnia 2008 r. Skoro tego nie zrobiła, to podatek wynikający z rozliczenia rocznego dokonanego przez ZUS stał się należny. A podatniczka utraciła prawo do wykorzystania ulgi. Korekta po tym terminie nie była już możliwa.

W ocenie urzędników obowiązujące przepisy ustawy o PIT nie przewidują możliwości wyboru sposobu opodatkowania po upływie ustawowego terminu do składania zeznań podatkowych. Nie można go też przywracać, a tym samym zmieniać zaszłości podatkowych mających wpływ na ustalony już i obliczony PIT.

Nie ma zakazu

Jako pierwszy suchej nitki na takiej wykładni przepisów nie zostawił Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gdańsku. Sąd nie dopatrzył się zakazu korekty i wnioskowania o nadpłatę przez podatników rozliczonych przez ZUS. Jego stanowisko w pełni potwierdził sąd kasacyjny. Wyrok jest prawomocny.

Michał Grzywacz radca prawny, doradca podatkowy, wspólnik w kancelarii Grzywacz-Zawada

Tym wyrokiem sąd przyznał podatnikom rozliczającym swoje dochody za pośrednictwem ZUS prawo do korygowania zeznań podatkowych na zasadach zbliżonych do podatników obliczających dochody samodzielnie. Nie podzielił zatem rygorystycznego stanowiska organów podatkowych, że prawo do weryfikacji takiego rozliczenia wygasa ostatecznie po upływie ustawowego terminu do składania zeznań podatkowych. Orzeczenie to jest niezmiernie korzystne dla tych emerytów czy rencistów, którzy z różnych przyczyn nie uwzględnili w zeznaniach za lata poprzednie wydatków, kosztów czy ulg, mogących pomniejszyć ich dochód do opodatkowania lub wprost, jak w niniejszej sprawie, wysokość podatku. Składając korektę, warto przytoczyć omawiany wyrok, być może jego argumentacja przekona organ podatkowy i pozwoli uniknąć długotrwałego sporu z urzędem skarbowym w kwestii formalnoprawnej, jaką jest samo uprawnienie podatnika do korygowania zeznań.

SAD Podatki PIT Rozliczenia Finanse w Firmie Orzecznictwo Sądów i Trybunałów

Pozostało 85% artykułu