Dziedziczenie ulgi mieszkaniowej po zmarłym dziecku

Ulga na zakup mieszkania powinna być dziedziczna, nawet jeśli nie zawarto ostatecznej umowy zakupu lokalu – uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie.

Publikacja: 10.08.2015 18:10

Dziedziczenie ulgi mieszkaniowej po zmarłym dziecku

Foto: Fotorzepa, Robert Gardzinski

Sytuacja rozpatrywana przez sąd była niecodzienna. Dotyczyła pewnego warszawiaka, który chciał skorzystać z ulgi w PIT przewidzianej dla osób kupujących nieruchomość za pieniądze ze zbycia innej nieruchomości. Wyjątkowość sytuacji polegała na tym, że ów podatnik zmarł, zanim zawarł ostateczną umowę zakupu nowego lokalu. Zdążył jednak spełnić podstawowe warunki skorzystania z ulgi przewidzianej w art. 21 ust. 1 pkt 131 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Wydał bowiem pieniądze ze sprzedaży nieruchomości na inną nieruchomość w ciągu dwóch lat od jej sprzedaży, a płatność była dobrze udokumentowana przelewami bankowymi.

W takiej sytuacji rodzice zmarłego uznali, że powinni dziedziczyć prawo do ulgi. Zwrócili się zatem do warszawskiej Izby Skarbowej o potwierdzenie tego uprawnienia w interpretacji prawa podatkowego. Uważali bowiem, że prawo do ulgi jest prawem majątkowym, a ono podlega dziedziczeniu według art. 97 par. 1 ordynacji podatkowej.

Fiskus był innego zdania. W interpretacji z 4 lipca 2014 r. (IPPB1/415-388/14-2/AM) stwierdził, że to uprawnienie nie odnosi się do praw i obowiązków zmarłego ściśle związanych z jego osobą, a takim jest prawo do ulg. Tym samym ulga nie może być dziedziczona. Według tej interpretacji jedyne, co mogą odziedziczyć spadkobiercy, to raczej podatek do zapłacenia.

Spadkobiercy zmarłego nie zgodzili się z takim stanowiskiem. Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie. Ten przyznał rację rodzicom zmarłego. W wydanym 5 sierpnia 2015 r. wyroku pokazał, że zupełnie inaczej rozumie kwestię dziedziczenia. „Prawo do ulgi mieszkaniowej ma jak najbardziej charakter majątkowy, gdyż w bezpośredni sposób wpływa na stan aktywów podatnika, a co za tym idzie, podlega przejęciu przez spadkobierców podatnika" – stwierdził sąd w ustnym uzasadnieniu wyroku.

Sąd uznał też, że niedopełnienie formalności z umową zakupu mieszkania nie musi być przeszkodą w korzystaniu z ulgi przez spadkobierców. „Istotne jest, by podatnik faktycznie dokonał wydatkowania środków na własne potrzeby mieszkaniowe i fakt ten był udokumentowany, natomiast prawo do ulgi nie jest uzależnione od zawarcia ostatecznej umowy nabycia lokalu mieszkalnego" – stwierdził sąd.

Zdaniem Igora Gurowskiego, doradcy podatkowego i partnera w kancelarii Tax-Safe, takie rozumowanie sądu było logiczne w świetle ordynacji podatkowej przewidującej prawo do dziedziczenia praw majątkowych, a takim jest też prawo do ulgi podatkowej.

– Sąd wykazał się zdroworozsądkowym myśleniem, zwracając uwagę przede wszystkim na ekonomiczne fakty, a nie formalne zawarcie ostatecznej umowy sprzedaży. Należałoby sobie życzyć, by sądy częściej przyjmowały ten typ myślenia odnoszący się do realnych zdarzeń w sferze przesunięć majątkowych, a nie tylko spełniania formalności – postuluje Gurowski.

Podobne rozumienie pojęcia „prawa majątkowe" na potrzeby prawa podatkowego sądy administracyjne prezentowały już wcześniej. Na przykład WSA w Łodzi w wyroku z 13 stycznia 2013 r. (I SA/Łd 1427/11) stwierdził: „Nie jest prawidłowe stanowisko, iż prawo do ulgi ma charakter osobisty i nie podlega sukcesji. Skoro zatem prawo do zwolnienia podatkowego ma charakter prawa majątkowego, to nie ma żadnych prawnych podstaw, by twierdzić, że sukcesja w zakresie zwolnień nie następuje".

Sprawę dziedziczenia ulg poruszył także Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 29 maja 2007 r. (sygn. P 20/06). Stwierdził wówczas, że „prawa i obowiązki majątkowe podatnika w dziedzinie prawa podatkowego nie mają charakteru osobistego, bo nie są związane z osobą podmiotu tych praw i obowiązków, ale z majątkiem danej osoby".

Sygn. akt: III SA/Wa 3441/14

Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: język polski. Odpowiedzi i arkusze CKE
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura 2025: matematyka - poziom podstawowy. Odpowiedzi
Prawo dla Ciebie
Jest decyzja SN ws. wytycznych PKW. Czy wstrząśnie wyborami?
Zawody prawnicze
Egzaminy prawnicze 2025. Z tymi zagadnieniami zdający mieli największe problemy
Matura i egzamin ósmoklasisty
Matura i egzamin ósmoklasisty 2025 z "Rzeczpospolitą" i WSiP
Materiał Promocyjny
Lenovo i Motorola dalej rosną na polskim rynku