Irena Lasota: Antyfaszyści tylko porządni i szlachetni

Mniej więcej rok po upadku dyktatury komunistycznej w Rumunii organizowaliśmy w Bukareszcie coś na kształt jarmarku demokracji. Zaprosiliśmy ludzi z różnych miast, środowisk i politycznych ugrupowań. Zaprosiliśmy nawet młodych komunistów, w myśl mojej zasady tolerancji, że można,a nawet trzeba, wychowywać komunistów, ale pod warunkiem że nigdy nie będzie ich w żadnej grupie więcej niż 10 proc. Powyżej tej liczby zachowują się już jak stado wściekłych psów.

Aktualizacja: 08.04.2019 00:43 Publikacja: 06.04.2019 00:01

Policja przy blokadzie antyfaszystów na jednym z Marszów Niepodległości

Policja przy blokadzie antyfaszystów na jednym z Marszów Niepodległości

Foto: Fotorzepa/ Jerzy Dudek

Uczestnicy poddawani byli różnym ćwiczeniom z demokracji stosowanej, które potem stały się mantrą wszystkich mnożących się, niekompetentnych organizacji „trenerów dla trenerów". Wtedy jednak, zimą 1991 r., wszystko było świeże i ciekawe. Łącznie z reakcjami młodych Rumunów, którzy po raz pierwszy stykali się z możliwością powiedzenia komukolwiek „nie".

Ćwiczenia, o których mowa, dotyczyły m.in. negocjacji celem osiągnięcia kompromisu. Ich podstawowy model to wariacje na temat, że jest wilk, owca, kapusta, krokodyl i chyba rzeka i na końcu wszyscy mają zostać zdrowi i niezjedzeni. Po kilku ćwiczeniach ze zwierzętami i warzywami trenerzy przechodzili do bardziej prawdziwych sytuacji. I wtedy się okazało, że uczestnicy, którzy nie protestowali, gdy zostali poprzednio wyznaczeni do roli krokodyla czy nawet kapusty, za nic nie chcą odgrywać roli Cyganów. Ta historia nie ma właściwie żadnego morału, poza tym, że obecni na tym jarmarku rdzenni Amerykanie byli wstrząśnięci stopniem zbiorowej niechęci, podczas gdy my, ze wschodniej Europy, uważaliśmy to za naganne, acz całkiem normalne.

„Rzeczpospolita” najbardziej opiniotwórczym medium października!
Rzetelne informacje, pogłębione analizy, komentarze i opinie. Treści, które inspirują do myślenia. Oglądaj, czytaj, słuchaj.

Czytaj za 9 zł miesięcznie!
Plus Minus
Tomasz P. Terlikowski: Adwentowe zwolnienie tempa
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Plus Minus
„Ilustrownik. Przewodnik po sztuce malarskiej": Złoto na palecie, czerń na płótnie
Plus Minus
„Indiana Jones and the Great Circle”: Indiana Jones wiecznie młody
Plus Minus
„Lekcja gry na pianinie”: Duchy zmarłych przodków
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Plus Minus
„Odwilż”: Handel ludźmi nad Odrą