Muzeum przygotowało wystawę o losach zesłańców syberyjskich. Dość zaskakującą, bo ich życiorysy są przedstawione na kartonowych pudełkach. Sybiracy się nie oburzyli?

Robert Sadowski, dyrektor Muzeum Wojska w Białymstoku:

Rozmawiamy z nimi. To starsi ludzie, którzy wiedzą, że wystawa ma trafić do młodych. Chcąc, żeby młodzież ich zrozumiała, zgadzają się na to, by historię opowiadać językiem współczesnym. Choć przyznam, iż zapanowała konsternacja, gdy mówiliśmy im, że ich życiorysy zostaną pokazane na kartonowych klockach. Powiedziano nam, że słowo „klocki" nie jest odpowiednie, lepsze byłyby „filary pamięci". Teraz mówimy: sześciany. 11 kwietnia ruszamy z nimi w Sejmie, potem będą podróżowały po Polsce. Sybiracy na wiele się godzą, bo chcą, żeby pamięć nie zaginęła.

A ginie?

Ginie. Sybiraków jest coraz mniej. Mamy ostatnią szansę, żeby z nimi rozmawiać, żeby nagrywać relacje z ich życia. Za chwilę odejdą. Dlatego mamy pomysł na muzeum pamięci Sybiru, które ma powstać w Białymstoku, tuż przy rampie kolejowej, skąd wywożono ludzi na Wschód.

Po co takie muzeum, żeby jątrzyć?

Żeby pamiętać. Wywożeni byli zarówno Polacy, Białorusini, jak i Rosjanie. Obywatele naszego miasta czy terenów wschodnich Polski. Często słyszę, że muzeum będzie z natury antyrosyjskie.

A nie będzie?

Nie, bo Rosjanie też byli zesłańcami. To może się wydać dziwne, ale gdy rozmawiamy z sybirakami, to często nie ma w nich żalu do ludzi, których spotkali na zesłaniu, z którymi żyli i dzielili zły los. Niejednokrotnie  są im wdzięczni za pomoc.