Na problem braku odpowiednich regulacji prawnych dotyczących ochrony macierzyństwa w Karcie Nauczyciela w swoim najnowszym wystąpieniu do Minister Rodziny i Minister Edukacji Narodowej zwraca uwagę Rzecznik Praw Obywatelskich, Adam Bodnar.

Chodzi o to, że przepisy Karty Nauczyciela, podobnie zresztą jak inne pragmatyki pracownicze, zasadniczo nie regulują ochrony macierzyństwa. W związku z tym w takich przypadkach stosuje się przepisy Kodeksu pracy. Art. 177 par. 1 Kodeksu stanowi, że pracodawca nie może wypowiedzieć ani rozwiązać umowy o pracę w okresie ciąży, a także urlopu macierzyńskiego pracownicy, chyba że zachodzą przyczyny uzasadniające rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenie z jej winy i reprezentująca pracownice zakładowa organizacja związkowa wyraziła zgodę na rozwiązanie umowy.

Rzecznik zwraca jednak uwagę, że wynikająca z tego przepisu zasada szczególnej ochrony stosunku pracy kobiet w okresie ciąży pojmowana jest szeroko i powinna obejmować również nauczycielkę mianowaną w razie cofnięcia skierowania do nauczania religii w szkole. Tymczasem na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 6 Karty Nauczyciela dyrektor szkoły jest zobowiązany wówczas do rozwiązania pracy z taką nauczycielką. – Pomimo braku odpowiedniej regulacji prawnej w Karcie Nauczyciela ochrona macierzyństwa wymaga, aby w takiej sytuacji dyrektor szkoły wstrzymał się z rozwiązaniem stosunku pracy z mianowaną nauczycielką religii w okresie ciąży i urlopu macierzyńskiego – podkreśla Adam Bodnar, powołując się m.in. na wyrok Sądu Okręgowego w Rybniku (sygn. akt IV Pa 91/14).

W jednej ze spraw, które trafiły do rzecznika doszło jednak do rozwiązania stosunku pracy z mianowaną nauczycielką religii w okresie ciąży przy zastosowaniu art. 23 ust. 1 pkt 6 Karty Nauczyciela. Kobieta wystąpiła z pozwem o przywrócenie do pracy i przyznanie wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez pracy. Rzecznik wskazuje jednak, że na skutek cofnięcia skierowania do nauki religii w szkole, nauczycielka utraciła uprawnienia do pracy w tym charakterze. – Jest zatem bardzo wątpliwe, czy w świetle aktualnego stanu prawnego może się ona skutecznie domagać przywrócenia do pracy i zasądzenia wynagrodzenia (...) prawo do wynagrodzenia za cały czas pozostawania bez pracy uzależnione jest przecież od podjęcia pracy w wyniku przywrócenia, co w przypadku skarżącej nie wydaje się możliwe – zauważa w wystąpieniu Adam Bodnar.

Rzecznik stoi na stanowisku, iż konieczne jest kompleksowe i całościowe uregulowanie szczególnej ochrony stosunku pracy mianowanych nauczycielek w okresie ciąży i macierzyństwa w Karcie Nauczyciela, w tym zatrudnionych w charakterze nauczyciela religii. Brak takiej regulacji budzi wątpliwości konstytucyjne w szczególności art. 18, który statuuje, że macierzyństwo i rodzicielstwo znajdują się pod ochroną i opieką Rzeczypospolitej Polskiej.