Odliczenie VAT to nie przywilej

[b]Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 7 kwietnia 2009 r. (sygn. I FSK 281/08).[/b]

Sprawa była wynikiem kontroli, która sprawdzała prawidłowość rozliczeń w firmie prowadzonej przez osobę fizyczną skupującą nasiona od rolników ryczałtowych i następnie sprzedającą je podmiotom rozliczającym VAT.

Zgodnie z art. 116 ustawy o VAT w takiej sytuacji to nabywca wystawia fakturę RR. Na jej mocy rolnik otrzymuje zryczałtowany zwrot VAT. Firma dokonująca od niego zakupów wykazuje go jako podatek naliczony. Aby uzyskać do tego prawo, musi jednak spełnić liczne warunki.

Przede wszystkim nabycie produktów rolnych musi być związane z dostawą opodatkowaną. Ponadto zapłata powinna wpłynąć na rachunek bankowy rolnika ryczałtowego. Poza tym, zgodnie z art. 116 ust. 6 pkt 3 ustawy o VAT, w dokumencie stwierdzającym dokonanie zapłaty należy podać numer i datę wystawienia faktury potwierdzającej nabycie produktów.

Ten ostatni warunek stał się przyczyną kłopotów firmy. Kontrola wykazała bowiem, że na przelewach wpisywała ona jedynie numery faktur, ale bez podania dat ich wystawienia. To wystarczyło, aby urząd skarbowy zakwestionował prawo do odliczenia, mimo że pozostałe kryteria były spełnione. Decyzję tę podtrzymała Izba Skarbowa w Lublinie.

Kiedy jednak sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Lublinie, ten przyznał rację podatnikowi.

WSA wskazał, że przepisami regulującymi prawo odliczania podatku przez firmy dokonujące zakupów od rolników ryczałtowych zajął się [b]Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 22 maja 2007 r. (sygn. SK 36/06)[/b]. Co prawda dotyczył on starej ustawy o VAT, ale argumenty w nim zawarte pozostają aktualne.

Należy więc pamiętać, że z zasady neutralności podatku od towarów i usług wynika fundamentalne prawo do odliczenia VAT naliczonego. Nie można go traktować jak przywilej, który przysługuje tylko po spełnieniu wielu sformalizowanych warunków.

Istotne są też postanowienia dyrektywy w sprawie VAT. WSA przyznał, że państwo członkowskie może uzależnić prawo do odliczenia tego podatku od posiadania faktury zawierającej określone dane konieczne do zapewnienia poboru VAT i umożliwienia nadzoru organów podatkowych. Ich ilość lub techniczny charakter nie może jednak sprawiać, że wykonywanie prawa do odliczenia jest nadmiernie utrudnione.

Izba skarbowa złożyła skargę kasacyjną od wyroku WSA. Wskazała, że wykładnia gramatyczna art. 116 ust. 6 pkt 3 ustawy o VAT nie pozostawia wątpliwości, iż jednym z warunków odliczenia VAT jest zamieszczenie na przelewie nie tylko numeru, ale także daty wystawienia faktury, której on dotyczy.

NSA skargę oddalił. Uznał, że [b]organy podatkowe bezpodstawnie chciały pozbawić firmę prawa do odliczenia. W tej sprawie nie można się bowiem ograniczyć do wykładni językowej, bo prowadzi ona do niewłaściwych wniosków. Dlatego należy sobie zadać pytanie o cel wprowadzenia przepisu, który jest przedmiotem sporu. Nie ma wątpliwości, że było nim umożliwienie powiązania zapłaty z konkretną transakcją. W rozpatrywanej sprawie organy podatkowe nie miały z tym żadnych kłopotów, ponieważ na przelewach były numery faktur. Dlatego zakwestionowanie prawa do odliczenia należy uznać za nadmierny formalizm.[/b]