Nie tylko fundusze na remont mieszkań są kosztem spółdzielni

Regułę tę odnieść można także do części budynków mieszkalnych zaadaptowanych do pełnienia funkcji usługowych. Taki wniosek wynika z wyroku białostockiego Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego z 13 lipca 2011 (I SA/Bk 213/11), który uznał za niewłaściwy pogląd organów skarbowych o konieczności odmiennego traktowania rezerw odpisywanych na rzecz lokali o różnym przeznaczeniu.

Zmiana przeznaczenia przyczyną sporu

Przyczyną sporu było mieszkanie wybudowane ze środków członka spółdzielni mieszkaniowej, przekształcone następnie na lokal usługowy. Pozwolenie na rozporządzanie nim wynikało z uzyskania spółdzielczego własnościowego prawa do niego oraz wniesienia wszelkich przewidzianych w ustawie o spółdzielniach mieszkaniowych wpłat.

Pojawiła się niejasność co do treści art. 16 ust. 1 pkt 9 lit. a ustawy o CIT. Zgodnie z nim nie ma możliwości zaliczania nakładów na jakiejkolwiek fundusze tworzone przez podatnika do kosztów, o ile ich tworzenie nie jest narzucone przedsiębiorcy przez państwo.

Po odpowiedź do słownika

W wypadku funduszy remontowych obowiązek ten istnieje i wynika z treści ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych. Wskazuje ona, że kwoty przypisane temu zadaniu są kosztem poniesionym w związku z prowadzeniem gospodarki zasobami mieszkaniowymi. Pytanie, czy w wypadku lokali mieszkalnych przekształconych do pełnienia celów użytkowych reguła ta nadal ma zastosowanie.

Wątpliwość pojawia się, zwłaszcza gdy dane pomieszczenia znajdują się w budynku, którego znaczna część nie została przekwalifikowana. Według izby skarbowej zmiana przeznaczenia wystarczy, by wyłączyć odpisy z kosztów uzyskania przychodu.

W interpretacji przepisów podatkowych wydanej na wniosek spółdzielni stwierdziła ona jednoznacznie, że art. 6 ust. 3 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych odnosi się tylko do lokali wykorzystywanych w funkcji mieszkań.

Izba powołała się na „Słownik języka polskiego PWN”. Analizie poddała sformułowanie „gospodarka zasobami mieszkaniowymi” (działalność, która jest przedmiotem obciążenia odpisów na fundusz remontowy), wskazując na definicję mieszkania jako pomieszczenia lub zbioru kilku pomieszczeń wykorzystywanych w celach wyłącznie mieszkaniowych.

Zdaniem izby jedynymi lokalami użytkowymi, w związku z którymi odpisy na rezerwy remontowe mogą być kosztem, są pomieszczenia niezbędne do prawidłowego korzystania z mieszkań w danym budynku. Izba powołała się przy tym na  wyroki wydane w latach 2008 – 2010 przez WSA w Krakowie i w Gliwicach oraz przez Naczelny Sąd Administracyjny.

Dziurawa interpretacja urzędników

Wnosząc skargę do sądu, spółdzielnia wskazała na wewnętrzną sprzeczność argumentacji fiskusa. Wynikała ona z braku podziału na lokale o różnym przeznaczeniu oraz formie własności przy ustalaniu obowiązku wnoszenia określonych opłat.

Idąc tropem rozumowania izby, wydzielenie lokali usługowych wymagałoby także odrębnego ich ujęcia w przepisie regulującym zakres obowiązkowych świadczeń. W takim wypadku brak wzmianek na temat lokali usługowych w art. 4 ust. 1 i 11 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych sugeruje bezzasadność pobierania opłat od osób korzystających ze spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu.

Dodatkowo urzędnikom zarzucony został błąd polegający na przytoczeniu wyroków sądowych, które oparte były na innej podstawie prawnej - 11– art. 17 ust.1 pkt 44 ustawy o CIT. Wyłącza on z opodatkowania kwoty związane z utrzymywaniem zasobów mieszkalnych spółdzielni. Ulga nie dotyczy jednak lokali o innym przeznaczeniu.

WSA w Białymstoku nie podzielił poglądów fiskusa. Dlatego że choć wsparte lingwistyczną analizą twierdzenie izby zdawało się logicznie spójne, pominęła ona fundamentalną kwestię prawnie uregulowanych zadań, których może podjąć się podatnik zgodnie z art. 1 ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych.

Spółdzielnia niejedno ma zadanie

Pada tam jednoznacznie przyzwolenie na gospodarowanie, rozumiane jako ogół czynności zarządczych, także lokalami o przeznaczeniu innym niż mieszkalne.

Sąd uznał więc, że lokal użytkowy powinien być traktowany na takich samych zasadach jak pozostałe zasoby, a dzięki temu część opłat przeznaczona na zasilenie funduszu remontowego powinna być uznana za koszt uzyskania przychodu, wynikający z pełnienia statutowej działalności.

Dla spółdzielni, którym zdarzyło się zmienić przeznaczenie posiadanych lokali na inne niż mieszkalne, wyrok ten daje podstawy do korekty ksiąg rachunkowych. Mogą bowiem one zawierać błędne zapisy, działające na korzyść budżetu.

Zobacz więcej w serwisie:

Dobra Firma

»

Podatki i księgi

»

Księgowość

»

Księgowania

»

Rezerwy

Prawo dla Ciebie

»

Nieruchomości

»

Podatki i opłaty

»

CIT we wspólnocie i spółdzielni mieszkaniowej