Tak wynika z wczorajszej uchwały Naczelnego Sądu Administracyjnego [b](sygn. III FPS 8/09)[/b].
Uznał on, że art. 141 § 4 zdanie pierwsze [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=54ACDFA98266FA724399762EB9712BA7?id=166935]prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi[/link] (dalej: ppsa) może być samodzielną podstawą skargi kasacyjnej, jeżeli uzasadnienie wyroku pierwszej instancji nie zawiera stanowiska co do przyjętego stanu faktycznego.
Pytanie związane było z rozbieżnościami w orzecznictwie dotyczącym wskazanego przepisu. Stanowi on, że uzasadnienie wyroku powinno zawierać zwięzłe przedstawienie stanu sprawy, zarzutów podniesionych w skardze, stanowisk pozostałych stron, podstawę prawną rozstrzygnięcia oraz jej wyjaśnienie. Jak rozumiany jest ten przepis?
Pierwszy sposób jego wykładni przedstawiony został w wyroku NSA z 12 maja 2005 r. (sygn. FSK 2123/04). Wskazał, że obowiązek zwięzłego przedstawienia stanu sprawy, o którym mowa w art. 141 § 4 ppsa, to nie tylko przytoczenie ustaleń organu administracji, ale także ich ocena pod względem zgodności z prawem. Nie wystarczy więc, że sąd pierwszej instancji stwierdzi, co ustaliły organy podatkowe. Niezbędne jest wskazanie, które ustalenia zostały przyjęte, a które nie. W wyroku tym NSA podkreślił, że przyjęcie określonej podstawy faktycznej jest warunkiem sine qua non kontroli legalności decyzji. W przeciwnym razie w procesie subsumcji zabrakłoby podstawowego elementu dającego się porównać z wzorcem ustawowym. Zakładając racjonalność ustawodawcy, należy zatem przyjąć, że obowiązek przedstawienia podstawy faktycznej rozstrzygnięcia mieści się w obowiązku przedstawienia stanu sprawy.
Odmienne stanowisko zostało wyrażone w orzeczeniu NSA z 23 listopada 2005 r. (sygn. I FSK 408/05). Czytamy w nim, że zawarta w skardze kasacyjnej polemika z merytorycznym stanowiskiem sądu pierwszej instancji nie może się sprowadzać do zarzutu naruszenia art. 141 § 4 ppsa. W ramach tej podstawy kasacyjnej NSA zobowiązany jest jedynie do kontroli zgodności uzasadnienia zaskarżonego wyroku z wymogami wynikającymi z tej normy prawnej. Nie może natomiast weryfikować zasadności przyjętej podstawy prawnej rozstrzygnięcia.
