Udział w sesji usprawiedliwia nieobecność

Przepisy [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=D04EBDB11EC8E11C7D9AC6E906AF8299?id=163433]ustawy o samorządzie gminnym[/link] gwarantują radnym ochronę prawną taką jak dla funkcjonariuszy publicznych. Przysługuje ona – jak wynika z treści art. 25 ust. 1 tej ustawy – w związku z wykonywaniem mandatu radnego.

Artykuł 25 ustawy o samorządzie gminnym (dalej usg) określa również i inne przywileje radnych.

Zaliczyć do nich należy ochronę stosunku pracy radnego, prawo do diet i zwrotu kosztów podróży służbowych czy też prawo do zwolnienia od pracy zawodowej w celu uczestniczenia w posiedzeniach rady gminy, a także w posiedzeniach powołanych przez radę komisji (art. 25 ust. 2 usg).

[srodtytul]Trzeba przedstawić zaświadczenie[/srodtytul]

Zwolnienie radnego od pracy zawodowej na czas trwania posiedzenia gminnych organów jest zwolnieniem obligatoryjnym.

Oznacza to, że pracodawca nie może odmówić radnemu udzielenia takiego zwolnienia. Jest ono jednak nieodpłatne, co oznacza, że za okres nieobecności w pracy radnemu nie przysługuje wynagrodzenie za pracę.

Potwierdza to [b]orzecznictwo Sądu Najwyższego. Jako przykład wskazać można wyrok z 10 maja 1994 r[/b]. Sąd stwierdził w nim, że w świetle przepisów art. 25 ust. 3 i 4 ustawy o samorządzie gminnym radny rady gminy nie zachowuje prawa do wynagrodzenia od macierzystego zakładu pracy za czas nieobecności w pracy z powodu udziału w posiedzeniach tejże rady (I PZP 22/94).

[srodtytul]Aby nieobecność radnego[/srodtytul]

w pracy została należycie usprawiedliwiona, powinien on przedstawić pracodawcy stosowne zaświadczenie, potwierdzające, że w posiedzeniach organów gminnych rzeczywiście uczestniczy.

Trzeba w tym miejscu zaznaczyć, że przepisy gminnej ustawy ustrojowej nie określają sposobu wystawiania takich zaświadczeń. Dlatego należy uznać, że tryb ich wystawiania powinien zostać uregulowany w regulaminie pracy rady.

Jak podkreśla Stefan Płażek, pracodawca ma prawo oczekiwać, że zaświadczenie zostanie mu doręczone z dostatecznym wyprzedzeniem dla uniknięcia dezorganizacji procesu pracy przedsiębiorstwa (komentarz do art. 25 usg, www.lexpolonica.pl).

[srodtytul]Ochrona przed wypowiedzeniem[/srodtytul]

W okresie zwolnienia od pracy w związku z uczestnictwem w pracach organów rady gminy radny zyskuje ochronę przed wypowiedzeniem mu umowy o pracę.

Co prawda wypowiedzenie umowy o pracę radnemu jest uzależnione od wyrażenia przez radę zgody, ale jak wynika z [b]wyroku NSA z 5 grudnia 2001 r.[/b], rozwiązanie umowy z radnym bez wystąpienia do rady o stanowisko w tej sprawie nie skutkuje nieważnością tej czynności, ponieważ przepisy prawa pracy nie przewidują w ogóle nieważności czynności prawnej rozwiązującej stosunek pracy (II SA 2091/01).

Udzielenie radnemu zwolnienia na czas uczestnictwa w pracach organów gminy powoduje natomiast, że zastosowanie do niego znajdzie art. 41 kodeksu pracy.

Zgodnie z nim pracodawca nie może wypowiedzieć umowy o pracę w czasie urlopu pracownika, a także w czasie innej usprawiedliwionej nieobecności pracownika w pracy, jeżeli nie upłynął jeszcze okres uprawniający do rozwiązania umowy o pracę bez wypowiedzenia.

Stanowisko takie potwierdza [b]wyrok Sądu Najwyższego z 15 maja 1997 r.[/b], zgodnie z którym wypowiedzenie umowy o pracę jest niedopuszczalne w okresie korzystania przez pracownika ze zwolnienia od pracy na podstawie art. 25 ust. 3 ustawy o samorządzie gminnym (I PKN 148/97).

[srodtytul]Dieta zamiast wynagrodzenia[/srodtytul]

Jak już zostało wspomniane, zwolnienie radnego na czas uczestnictwa w pracach organów gminy jest bezpłatne.

Oznacza to, że pracodawca nie ma obowiązku prawnego wypłacać radnemu wynagrodzenia za czas takiej nieobecności, a radny nie ma instrumentów prawnych, aby takiego wynagrodzenia od pracodawcy się domagać.

Takie rozwiązanie jest jak najbardziej zrozumiałe, ponieważ radnym przysługują diety wypłacane na zasadach ustalonych przez radę gminy (art. 25 ust. 4 usg).

Również wysokość przysługującej radnemu diety określa uchwała rady, z zastrzeżeniem, że w ciągu miesiąca nie może on otrzymać z tego tytułu więcej niż półtorakrotność kwoty bazowej określanej w ustawie budżetowej dla osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe na podstawie przepisów [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1E3D2FC8E397AB4829C9690A9ADF48F3?id=80042]ustawy z 23 grudnia 1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw[/link].