Dostawa towarów na statek pod banderą państwa członkowskiego

[b]Tak orzekł WSA w Szczecinie 20 stycznia 2010 r. (I SA/Sz 837/09).[/b]

Podatnik dostarczał towary na statki morskie pływające pod banderami państw Wspólnoty i zakotwiczone w polskim porcie.

Uznał, że skoro statek morski stanowi terytorium państwa, pod którego banderą pływa, to doszło do wewnątrzwspólnotowej dostawy towarów (WDT). W trakcie kontroli organ podatkowy to zakwestionował.

Ustalił, że unijny kontrahent nie odprowadził VAT na terytorium Niemiec, a podatnik dostarczył towar na polskich wodach terytorialnych. W związku z tym nie można mówić o WDT i tym samym stawka VAT powinna wynosić 22 proc.

W odpowiedzi na wniesione przez podatnika odwołanie organ II instancji wskazał na treść art. 42 ust. 11 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827]ustawy o VAT[/link], zgodnie z którym podatnik powinien mieć dokumenty potwierdzające przyjęcie towaru na terytorium państwa członkowskiego.

WSA w Szczecinie oddalił skargę, wskazując, że podatnik już na etapie składania deklaracji powinien dysponować dokumentami potwierdzającymi wywiezienie towarów z terytorium Polski. Wskazał na definicję z art. 2 ustawy o VAT określającą, czym jest terytorium państwa członkowskiego.

[i]Autor jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Piotr Zamorowski, starszy konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Gdańsku):[/b]

Komentowany wyrok potwierdza stanowisko zaprezentowane wcześniej przez [b]WSA w Szczecinie w wyroku z 9 lipca 2008 r. (I SA/Sz 208/08). [/b]

Najważniejszą kwestią rozstrzygniętą przez sędziów w obu wyrokach jest ta, czy statek pod obcą banderą stanowi terytorium obcego państwa.

Definicje zawarte w ustawie o VAT nie pozwalają udzielić jednoznacznej odpowiedzi. Niezbędne jest zatem odwołanie się do zasad zwierzchnictwa nad statkami pływającymi pod banderą określonego państwa, wynikających ze stosownych regulacji prawa międzynarodowego.

Jak podkreślają przedstawiciele doktryny tego prawa, z zasad tych wynika, że statki znajdujące się na pełnym morzu są pod wyłączną władzą i jurysdykcją państwa bandery, natomiast zdarzenia mające miejsce na pokładzie statku zasadniczo są traktowane tak, jakby miały miejsce na terytorium państwa bandery.

Na skutek tego powstała teoria „terytorialności statków”, zgodnie z którą statki były uważane za tzw. terytoria pływające.

Teoria ta jednak została odrzucona przez polskie sądy jako błędna ponad 40 lat temu [b](uchwała Sądu Najwyższego z 20 lutego 1964 r., VI KO 6/63)[/b], a obecnie, na gruncie prawa krajowego, zasadniczo wyklucza się możliwość uznania statku pływającego za część terytorium państwa.

Przyjmuje się [b](np. NSA w wyroku z 18 czerwca 2009 r., I FSK 524/08),[/b] że wody terytorialne państw członkowskich jako terytoria, do których odnosi się traktat rzymski, wchodzą w skład terytorium kraju, a wobec tego transakcje tam wykonywane podlegają VAT na takich samych zasadach co transakcje dokonywane na obszarze lądowym danego państwa.

W tym kontekście nieuznanie przez sąd dostawy wyrobów tytoniowych na statek znajdujący się w polskim porcie morskim za WDT należy uznać za uzasadnione.

Stanowisko takie wydaje się jednak nie do końca ugruntowane, skoro jeszcze niedawno WSA w Warszawie w [b]wyroku z 28 listopada 2007 r. (III SA/Wa 1371/07) [/b]wyraził pogląd, że „pokłady statków morskich włączone są do terytorium państwa, którego banderę noszą, niezależnie od tego, gdzie się znajdują”.