Państwo musi mieć możliwość obrony

Jeżeli przedstawiciel Skarbu Państwa nie jest reprezentowany w postępowaniu sądowym o unieważnienie nacjonalizacji należących do niego nieruchomości, staje się ono nieważne

Aktualizacja: 29.03.2010 04:30 Publikacja: 29.03.2010 03:00

Państwo musi mieć możliwość obrony

Foto: Fotorzepa, Kuba Kamiński kkam Kuba Kamiński Kuba Kamiński

[b]Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny, uwzględniając skargę kasacyjną ministra gospodarki (sygn. I OSK 788/09).[/b]

W tym resorcie trwają od 1996 r. postępowania o unieważnienie orzeczeń nacjonalizacyjnych z 1948 r., na mocy których zostało upaństwowione przedsiębiorstwo H.Cegielski Spółka Akcyjna w Poznaniu i należące do niego nieruchomości, m.in. grunty. Wniosek złożyli następcy prawni Pawła Hamerskiego, do którego należała fabryka kotłów wchodząca w skład HCP.

W 2007 r. minister odmówił im wszczęcia postępowania o unieważnienie orzeczeń nacjonalizacyjnych. Stwierdził, że nie mają interesu prawnego, ponieważ w 1948 r. r. upaństwowiono całe przedsiębiorstwo, a nie jego poszczególne składniki. Formalnie zaś właścicielem całości była wówczas niemiecka spółka z o.o. Höntsch i S-ka w Poznaniu, do której skierowano orzeczenie nacjonalizacyjne.

Uchylając decyzje ministra prawomocnym wyrokiem z 24 listopada 2008 r., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie powołał się na własne orzeczenie z 2004 r., potwierdzone wyrokiem NSA z 2005 r. Sądy stwierdziły wówczas, że przedmiotem nacjonalizacji było m.in. przedsiębiorstwo należące do spadkobierców Pawła Hamerskiego.

W kolejnych decyzjach minister gospodarki odmówił z kolei interesu prawnego w prowadzonym nadal postępowaniu obecnej spółce Hipolit Cegielski – Poznań SA oraz spółce Höntsch i S-ka. WSA w Warszawie uchylił tę decyzję w odniesieniu do spółki HCP. Oddalił natomiast skargę spółki Höntsch, ponieważ wyznaczony kurator mógł ją reprezentować tylko w postępowaniu administracyjnym, a nie przed sądem administracyjnym.

Reklama
Reklama

Minister gospodarki zaskarżył do NSA tę część wyroku, która uwzględniała skargę obecnej firmy H. Cegielski – Poznań SA.

NSA stwierdził jednak z urzędu, że zachodzi nieważność postępowania sądowoadministracyjnego. Po pierwsze Skarb Państwa został pozbawiony możliwości obrony swoich praw.

Zgodnie z [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=59F49065280BA4F04B4DF70B66852132?id=175872]ustawą o gospodarce nieruchomościami[/link] reprezentantem Skarbu Państwa w sprawach gospodarowania nieruchomościami jest starosta wykonujący zadania administracji rządowej (dla nieruchomości komunalnych – organy wykonawcze samorządu). W postępowaniu sądowoadministracyjnym Skarb Państwa, który jest beneficjentem orzeczenia nacjonalizacyjnego i właścicielem gruntu (o który ubiega się spółka HCP, obecny użytkownik wieczysty), nie był przez nikogo reprezentowany.

Po drugie możliwości obrony swoich praw przed sądem została również pozbawiona spółka Höntsch i S-ka. [b]Jeżeli nie miała właściwej reprezentacji, sąd powinien zawiesić postępowanie do czasu jej uzyskania, umorzyć je albo odrzucić skargę jako niedopuszczalną.[/b]

Tymczasem WSA nie zawiadomił spółki o rozprawie, natomiast rozpoznał jej skargę merytorycznie. Uznając zatem, że zachodzą przesłanki nieważności postępowania określone w art. 183 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=166935]prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi[/link], NSA uchylił wyrok WSA i przekazał sprawę temu sądowi do ponownego rozpoznania.

[b]Tak orzekł Naczelny Sąd Administracyjny, uwzględniając skargę kasacyjną ministra gospodarki (sygn. I OSK 788/09).[/b]

W tym resorcie trwają od 1996 r. postępowania o unieważnienie orzeczeń nacjonalizacyjnych z 1948 r., na mocy których zostało upaństwowione przedsiębiorstwo H.Cegielski Spółka Akcyjna w Poznaniu i należące do niego nieruchomości, m.in. grunty. Wniosek złożyli następcy prawni Pawła Hamerskiego, do którego należała fabryka kotłów wchodząca w skład HCP.

Pozostało jeszcze 84% artykułu
Reklama
Sądy i trybunały
Coraz więcej wakatów w Trybunale Konstytucyjnym. Prawnicy mówią, co trzeba zrobić
Materiał Promocyjny
25 lat działań na rzecz zrównoważonego rozwoju
Prawnicy
Prof. Marcin Matczak: Dla mnie to podważalny prezydent
Zawody prawnicze
Rząd zmieni przepisy o zawodach adwokata i radcy. Projekt po wakacjach
Matura i egzamin ósmoklasisty
Uwaga na świadectwa. MEN przypomina szkołom zasady: nieaktualne druki do wymiany
Podatki
Rodzic może stracić ulgi w PIT, jeśli dziecko za dużo zarobi
Reklama
Reklama
Reklama
Reklama