Cena nie będzie podstawą opodatkowania

Pomocny w wyjaśnieniu tych wątpliwości może być wyrok, jaki wydał [b]Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie 24 czerwca 2008 r. (III SA/Wa 480-481/08)[/b].

W sprawie, którą zajmował się sąd, bank świadczył usługi pośrednictwa finansowego w zakresie wymiany walut. Usługi te polegają na pośredniczeniu między klientami chcącymi nabyć lub sprzedać walutę. Bank nie pobiera z tytułu świadczonych usług żadnych opłat ani prowizji. Jedyne wynagrodzenie stanowi tzw. spread, czyli różnica między niższym kursem kupna waluty a wyższym kursem sprzedaży. Tak w przypadku zbywania, jak i nabywania walut usługi te podlegają zwolnieniu z VAT.

Bank miał wątpliwości, jak należy ująć w deklaracji VAT-7 obrót z tytułu tych usług. Złożył więc wniosek o wydanie interpretacji podatkowej. Przedstawił w nim swoje stanowisko. Zgodnie z nim w przypadku opisanych usług podstawę opodatkowania będzie stanowił ogólny dodatni wynik transakcji w danym okresie. Na poparcie swojego stanowiska bank przytoczył orzecznictwo Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości.

Dyrektor izby skarbowej uznał jednak stanowisko banku za nieprawidłowe. W jego ocenie w omawianej sprawie podstawą opodatkowania jest całkowita cena sprzedaży waluty pobierana od jej nabywcy.

[srodtytul]Fiskus mówi nie...[/srodtytul]

Transakcje, w których nabywcą jest sam bank, nie mają znaczenia dla ustalania podstawy opodatkowania. Jako podstawę swojego stanowiska dyrektor powołał się na art. 29 ust. 1 ustawy o VAT. W myśl tego przepisu podstawą opodatkowania jest obrót definiowany jako kwota należna z tytułu sprzedaży pomniejszona o kwotę podatku należnego; z kolei kwota należna z tytułu sprzedaży to całość świadczenia należnego od nabywcy.

[srodtytul]... a bank protestuje[/srodtytul]

Nie godząc się z tym rozstrzygnięciem, bank wniósł na nie skargę do WSA. Jego zdaniem nie można utożsamiać sytuacji, gdy bank prowadzi na rynku samodzielną działalność gospodarczą, z przypadkiem, gdy działa on jedynie jako pośrednik. Są to bowiem odmienne sytuacje, które wywołują różne skutki podatkowe.

Zdaniem podatnika organ podatkowy bezpodstawnie uznał, że usługi pośrednictwa finansowego świadczone przez bank stanowią zwykłą dostawę w rozumieniu ustawy o VAT. W przypadku pośrednictwa w wymianie walut przedmiotem usługi jest bowiem samo pośrednictwo, a nie waluta. Dlatego też kwota otrzymywana od nabywców waluty nie może być traktowana jak wynagrodzenie banku. Jedyne wynagrodzenie, jakie otrzymuje bank, to dodatni wynik pochodzący z różnicy między ceną sprzedaży a ceną kupna.

Na poparcie swojej argumentacji podatnik przedstawił wyrok Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, z którego wynika, że kwoty przelewane przez kontrahenta w transakcji wymiany walut nie mogą być traktowane jako wynagrodzenie pośrednika za tę usługę. [b]W sprawach o sygn. C-38/93, C-172/06 ETS stwierdził, że w przypadku transakcji wymiany walutowej między klientami banku, który działa jako pośrednik i nie pobiera z tego tytułu opłat ani prowizji, podstawę opodatkowania stanowi ogólny dodatni wynik transakcji usługodawcy w danym okresie. [/b]

Bank wskazał, że stan faktyczny opisany przez niego we wniosku o wydanie interpretacji jest tożsamy ze wskazanym w wyrokach ETS, dlatego dyrektor izby skarbowej nie miał podstaw do innego potraktowania sprawy.

[srodtytul]Sąd uchyla interpretację [/srodtytul]

Sąd uznał argumenty podawane przez podatnika za słuszne i uchylił interpretację. Przyjął także za zasadne stanowisko podatnika w kwestii określenia obrotu w przypadku usług pośrednictwa w wymianie walut w transakcjach typu spread.

[b]WSA podkreślił, że ustawa o VAT nie zawiera odrębnego przepisu, który określałby wprost podstawę opodatkowania przy tego typu transakcjach. W tej sytuacji należy się odwołać do orzecznictwa ETS.[/b]

Sąd stwierdził, że dyrektor izby skarbowej popełnił błąd, nie odnosząc się do powoływanego przez podatnika wyroku ETS (sygn. C-172/06). W orzeczeniu tym ETS potwierdził, że [b]w przypadku analogicznych transakcji podstawę opodatkowania stanowi ogólny dodatni wynik transakcji w danym okresie.[/b]

Ponadto sąd podkreślił, że w omawianej sprawie może znaleźć zastosowanie na zasadzie analogii art. 30 ustawy o VAT jako przepis szczególny w stosunku do art. 29 ustawy o VAT. Przepis ten dotyczy określania podstawy opodatkowania w przypadku świadczenia usług maklerskich, agencyjnych, komisu i innych usług o podobnym charakterze.

Podstawą opodatkowania nie będzie zatem całość świadczenia należnego z tytułu sprzedaży, ale rzeczywisty dodatni wynik transakcji – podsumował sąd.