Pożyczka od udziałowca przeznaczona na pokrycie strat

Spółka chcąc przeznaczyć pożyczkę od udziałowca na pokrycie strat, powinna zawrzeć w umowie lub w uchwale zgromadzenia wspólników wyraźne postanowienie o przeznaczeniu kwoty pożyczki na utworzenie dopłat w celu pokrycia strat. W przeciwnym razie uzyska przychód z tytułu zwolnienia jej z długu

Aktualizacja: 10.08.2009 07:23 Publikacja: 10.08.2009 07:09

Pożyczka od udziałowca przeznaczona na pokrycie strat

Foto: Fotorzepa, MW Michał Walczak

Red

[b]Tak orzekł WSA w Bydgoszczy 9 czerwca 2009 r. (I SA/Bd 224/ 09).[/b]

Spółka zawarła ze swoim udziałowcem umowę pożyczki, a następnie zgodnie z uchwałą zwyczajnego zgromadzenia wspólników przekazano otrzymaną kwotę na pokrycie strat. Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej określił wysokość zobowiązania podatkowego z tytułu CIT. Stwierdził, że intencją wspólników nie było wniesienie dopłat na pokrycie strat, ale zwolnienie spółki z długu. W rezultacie organ uwzględnił w przychodach spółki kwotę zwolnienia jej z długu.

Spółka odwołała się do organu II instancji, ale ten utrzymał decyzję w mocy. Stwierdził bowiem, że pokrycie straty w spółce może nastąpić ze stworzonego w tym celu kapitału zapasowego lub rezerwowego. Utworzyć można go z dopłat wspólników zgodnie z postanowieniami art. 177 – 179 kodeksu spółek handlowych. Tymczasem uchwała wspólników nie mówiła o przeznaczeniu pożyczki na ustanowienie dopłat na pokrycie strat, dlatego należy uznać, że nastąpiło zwolnienie spółki z długu.

Spółka wniosła skargę do WSA. Wskazała na naruszenie przez organy podatkowe art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a oraz ust. 4 pkt 11 ustawy o CIT. Stwierdziła, że organy błędnie przyjęły, że uzyskała przychód z tytułu umorzenia długu, przyjmując, że uchwała zwykłego zgromadzenia wspólników nie ustanowiła obowiązku wniesienia dopłat.

WSA skargę oddalił. Wskazał, że [b]spółka uzyskała przychód w związku z umorzeniem długu i nie było dopłat na pokrycie strat, które nie są zaliczane do przychodu w rozumieniu art. 12 ust. 1 pkt 3 lit. a ustawy o CIT. Dopłaty muszą być ustalone w umowie i powinny mieć potwierdzenie i skonkretyzowanie w uchwale zgromadzenia wspólników. Natomiast uchwała spółki nie zawiera wyraźnego postanowienia o ustanowieniu dopłat, a jedynie wynikało z niej, że określone w uchwale kwoty zostaną przekazane na pokrycie strat.[/b]

[i]Izabela Okła, Zespół Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Anna Siemieniuk - konsultantka w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Warszawie)[/b]

Instytucja dopłat, stanowiąca remedium na czasowe trudności finansowe spółek, rodzi w praktyce problemy podatkowe. Co prawda, zgodnie z art. 12 ust. 4 pkt 11 CIT, do przychodów podatkowych spółki nie zalicza się wnoszonych do niej dopłat, ale tylko pod warunkiem, że są one dokonywane w trybie i na zasadach określonych w odrębnych przepisach, tj. zgodnie z art. 177 – 179 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=A427008680CA749EA44FFE02D558F674?id=133014]kodeksu spółek handlowych[/link] (k.s.h.).

Zatem, a contrario, dopłaty wniesione z naruszeniem przepisów k.s.h. nie korzystają z tego zwolnienia i w konsekwencji są dla spółki przychodem podatkowym.

Organy podatkowe uzależniają metodologię ustalania wysokości tego przychodu od charakteru dopłat wniesionych z naruszeniem przepisów k.s.h., dopłaty o charakterze zwrotnym są traktowane, co do zasady, jako nieoprocentowana pożyczka, tj. przychodem jest w tym wypadku wartość nieodpłatnego świadczenia, czyli kwota odsetek, jaką spółka musiałaby zapłacić za uzyskanie analogicznej pożyczki na wolnym rynku od podmiotu niepowiązanego. Z kolei dopłaty o charakterze bezzwrotnym są traktowane jako darowizna, tj. całość otrzymanych środków jest przychodem podatkowym spółki.

Omawiany wyrok w pełni wpisuje się w utrwaloną linię orzeczniczą. Zarówno w orzecznictwie sądów administracyjnych (np. [b]wyrok NSA z 8 października 2008 r., II FSK 961/07)[/b], jak i w interpretacjach organów podatkowych (np. [b]interpretacja Izby Skarbowej w Warszawie z 15 maja 2009 r., IPPB3/423-98/09-2/MS[/b]) prezentowane jest jednolite stanowisko: tylko dopłaty wniesione zgodnie z przepisami k.s.h. są zwolnione z podatku dochodowego.[/ramka]

Internet i prawo autorskie
Bruksela pozwała Polskę do TSUE. Jest szybka reakcja rządu Donalda Tuska
Prawnicy
Prokurator z Radomia ma poważne kłopoty. W tle sprawa katastrofy smoleńskiej
Sądy i trybunały
Nagły zwrot w sprawie tzw. neosędziów. Resort Bodnara zmienia swój projekt
Prawo drogowe
Ten wyrok ucieszy osoby, które oblały egzamin na prawo jazdy
Dobra osobiste
Karol Nawrocki pozwany za książkę, którą napisał jako Tadeusz Batyr