Transakcja tylko raz może podlegać VAT

Firma, która w procedurze tranzytu dokonuje dostawy towarów niedopuszczonych do obrotu w Unii Europejskiej, nie jest z tego tytułu opodatkowana VAT. Rozlicza go bowiem ostateczny odbiorca

Publikacja: 26.04.2010 04:52

Foto: www.sxc.hu

Konrad Piłat

Tak wynika z [b]orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego (sygn. III SA/Wa 224/10) w Warszawie z 20 kwietnia 2010 r[/b].

Sprawa była wynikiem wniosku o interpretację złożonego w 2006 r. Na rozstrzygnięcie problemu trzeba było czekać tak długo, ponieważ wcześniej sądy badały, czy spółka była prawidłowo reprezentowana.

Z pytaniem wystąpiła spółka z o.o., która nabywa od holenderskiego podatnika niedopuszczone do obrotu na terenie UE towary sprowadzane z Japonii. Następnie są one dostarczane ostatecznemu klientowi – podatnikowi polskiemu. Zdaniem spółki dokonywana przez nią sprzedaż nie podlega VAT. Rozlicza go bowiem odbiorca, który jest podatnikiem z tytułu importu, a dyrektywa w sprawie VAT nie pozwala na dwukrotne opodatkowanie tej samej czynności. [b]Dlatego do obrotu towarami, które posiadają niewspólnotowy status celny, nie mają zastosowania zasady ustalania miejsca opodatkowania zdefiniowane w art. 22 ust. 2[link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=172827&tresc=1&wid=349747#R.2.4.] ustawy o VAT[/link][/b]. Przepis ten reguluje sytuację, w której kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje ten towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy. Spółka wskazała, że za takim stanowiskiem przemawia art. 22 ust. 4 ustawy o VAT dotyczący transakcji, w których miejscem rozpoczęcia wysyłki jest terytorium innego państwa. Stanowi on, że dostawa podlega VAT, jeśli sprzedawca jest podatnikiem z tytułu importu. Tymczasem w rozpatrywanej sytuacji był nim ostateczny odbiorca.

[wyimek]Obrót towarami, które posiadają niewspólnotowy status celny, nie podlega VAT[/wyimek]

Organy skarbowe nie zgodziły się z taką wykładnią. Ich zdaniem brzmienie art. 22 ust. 4 ustawy o VAT nie wyklucza zastosowania ust. 2 tego przepisu. To oznacza, że dostawa w ramach procedury tranzytu towarów niedopuszczonych do obrotu także podlega VAT. Sprawa trafiła do sądu.

– Nie ma wątpliwości, że podatek musi rozliczyć ostateczny odbiorca w Polsce. Zdaniem organów podatkowych powinna to zrobić także polska spółka, która nabywa w Holandii niedopuszczone do obrotu na terenie UE towary. Taka wykładnia prowadzi do podwójnego opodatkowania tej samej czynności. Jest to sprzeczne z podstawowymi zasadami VAT wynikającymi z dyrektywy regulującej ten podatek – powiedział Rafał Zajączkowski, doradca podatkowy z firmy Deloitte, który reprezentował spółkę. Podkreślił, że [b]VAT jest podatkiem konsumpcyjnym. Nie może więc być naliczany przed dopuszczeniem towaru do obrotu[/b]. Zarówno z prawa UE, jak i polskiej ustawy wynika, że dopiero gdy to nastąpi, obrót jest przedmiotem opodatkowania. Wcześniejsza sprzedaż, gdy towar jest objęty procedurą tranzytu, nie powinna więc być obciążona VAT.

Sąd zgodził się z tymi argumentami i uchylił interpretację. W uzasadnieniu zauważył, że dopiero dyrektywa 112 bardziej szczegółowo zajęła się tym problemem. Z jej art. 32 wynika bowiem, że gdy miejsce rozpoczęcia wysyłki lub transportu znajduje się w innym państwie UE lub poza nią, to zarówno miejsce dostawy towarów dokonywanej przez importera wskazanego lub uznanego za osobę zobowiązaną do zapłaty VAT, jak i miejsce każdej kolejnej dostawy znajduje się w państwie członkowskim ich importu. Sąd podkreślił jednak, że także na gruncie VI dyrektywy, która obowiązywała w momencie zadania pytania, należy dojść do tych samych wniosków na podstawie ogólnych zasad VAT.