Ograniczenie odliczenia VAT od aut osobowych jest zgodne z unijną dyrektywą

[b]Tak orzekł WSA w Łodzi 9 maja 2010 r. (I SA/Łd 162/10).[/b]

Skarżący wziął w leasing samochód osobowy. Jego zdaniem mógł odliczyć 100 proc. VAT od rat leasingowych oraz od zakupu paliwa. Twierdził, że ma takie prawo na mocy art. 86 ust. 1 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=17D1F175CBC1000681743E9D550EDE8C?n=1&id=172827&wid=337454]ustawy o VAT z 2004 r.[/link]

Podkreślił, że Europejski Trybunał Sprawiedliwości w wyroku w sprawie Magoora uznał, że wprowadzone przez Polskę 1 maja 2004 r. ograniczenie odliczenia VAT przy zakupie pojazdów samochodowych poniżej 3,5 tony oraz zakaz odliczania podatku od paliwa do tych samochodów są niezgodne z art. 176 dyrektywy VAT 2006/112/WE.

Inne stanowisko zajęły organy podatkowe. Ich zdaniem, zgodnie z art. 86 ust. 3 ustawy o VAT, podatnik ma prawo do odliczenia tylko 60 proc. podatku od rat leasingowych od samochodów osobowych i nie ma prawa do odliczenia wydatków na paliwo do tych samochodów.

Przed 1 maja 2004 r. podatnicy nie mieli w ogóle prawa do odliczenia podatku z racji nabycia samochodów osobowych, opłat leasingowych i zakupu paliwa do tych samochodów. Natomiast na gruncie nowej ustawy o VAT, która weszła w życie po przystąpieniu Polski do UE, ich sytuacja się polepszyła.

Sprawa trafiła do WSA. Ten oddalił skargę, zgadzając się ze stanowiskiem organów.

W uzasadnieniu powołał [b]wyrok ETS z 15 kwietnia 2010 r.[/b] Zgodnie z tym rozstrzygnięciem klauzuli stałości nie narusza taka nowelizacja przepisów, która generalnie jest korzystna dla podatników (ograniczając zakres wyłączeń z prawa do odliczenia), jednak w pewnych wyjątkowych przypadkach może prowadzić do poszerzenia zakresu wyłączeń z prawa do odliczenia.

Oznacza to, że nie można twierdzić, że wprowadzenie nowej ustawy o VAT od 1 maja 2004 r. i jej późniejszych nowelizacji powoduje generalne złamanie klauzuli stałości w omawianym zakresie. Przepisy dotyczące odliczenia VAT od samochodów i paliwa łamały tę klauzulę w określonych przypadkach, a nie generalnie.

[i]Autorka jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte[/i]

[ramka][b]Komentuje Piotr Klimczak, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Poznaniu):[/b]

Po wydaniu przez ETS wyroku z 22 grudnia 2008 r. w sprawie C-414/07 (Magoora) polskie sądy administracyjne w większości opowiedziały się za koncepcją, zgodnie z którą ograniczenia prawa do odliczenia VAT przy nabyciu (leasingu) samochodów osobowych i paliwa do nich nadal obowiązują.

Część doktryny była jednak za stanowiskiem odmiennym, twierdząc, że po 1 maja 2004 r. nie istnieją żadne ograniczenia prawa do odliczenia VAT w tym zakresie, argumentując to tym, że regulujące tę kwestię przepisy zostały uznane za niezgodne ze wspólnotową dyrektywą VAT.

W komentowanym wyroku WSA w Łodzi wpisał się w ten pierwszy, „zachowawczy” nurt. W głównej mierze sąd oparł się na tezach wyroku ETS w połączonych sprawach C-538/09 i C-33/09 (X Holding, Oracle).

W jego świetle prawo wspólnotowe nie sprzeciwia się takiej zmianie przepisów krajowych wprowadzonej po wejściu w życie dyrektywy VAT (w przypadku Polski 1 maja 2004 r.), która generalnie ma na celu ograniczenie zakresu wyłączeń prawa do odliczenia VAT, nawet jeżeli w pewnych wyjątkowych przypadkach zmiana ta może prowadzić do rozszerzenia zakresu tych wyłączeń.

Gdy chodzi o polską ustawę o VAT, uznać należy, że po 1 maja 2004 r. w pewnym stopniu rozszerzono zakres prawa do odliczenia VAT w odniesieniu do samochodów osobowych (przed tą datą odliczenie VAT od nabycia tych samochodów i paliwa do nich w ogóle nie było możliwe).

Z kolei w odniesieniu do pojazdów innych niż samochody osobowe doszło niewątpliwie do rozszerzenia zakresu wyłączeń prawa do odliczenia VAT ze względu na zmianę kryterium decydującego o tym uprawnieniu.

Mając na uwadze wyrok ETS w sprawach X Holding, Oracle, argumentować można zatem, że wskazane zmiany w polskich regulacjach miały na celu ogólne ograniczenie zakresu wyłączeń prawa do odliczenia i tym samym czyniły zadość wymogom dyrektywy VAT.