NZOZ jest podatnikiem CIT

Tak orzekł WSA w Gliwicach 22 lutego 2011 (I SA/Gl 1009/10).

Spółka, utworzona dla prowadzenia niepublicznego zakładu opieki zdrowotnej realizującego świadczenia zdrowotne, zwróciła się do organu podatkowego z pytaniem, czy dochody uzyskiwane przez NZOZ są zwolnione z CIT i czy NZOZ ma być traktowany jako odrębna jednostka organizacyjna i odrębny podatnik.

Spółka twierdziła, że z CIT zwolniona jest działalność na rzecz ochrony zdrowia. Wskazała, że art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy o CIT zwalnia z podatku dochody podatników, których celem statutowym jest ochrona zdrowia, w części przeznaczonej na te cele.

Art. 17 ust. 1b wskazuje, że zwolnienie ma zastosowanie, gdy dochód przeznaczony jest na te cele, w tym także na nabycie środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych służących bezpośrednio realizacji tych celów, i na opłacenie podatków niestanowiących kosztu uzyskania przychodów.

NZOZ należy uznać za jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, wyodrębnioną od założyciela. NZOZ zalicza się więc zdaniem spółki do podmiotów, których dochody wolne są od CIT.

Organ podatkowy podniósł, że NZOZ nie uzyskał na mocy ustawy o zakładach opieki zdrowotnej osobowości prawnej, nie może więc być niezależną od założyciela jednostką organizacyjną i nie może być uznany za podatnika CIT.

Jest wyodrębnioną organizacyjnie formą działalności osoby, która go założyła. W związku z tym że NZOZ nie może być podatnikiem, nie można zastosować wobec niego wskazanego zwolnienia.

WSA uchylając interpretację, stwierdził, że NZOZ posiadający odrębny przedmiot działalności, polegający na  ochronie zdrowia, prowadzący niezależną gospodarkę finansową, stanowi jednostkę organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej i jest podatnikiem CIT.

Autorka jest członkiem Zespołu Zarządzania Wiedzą Podatkową firmy Deloitte

Komentuje Jan Godyń, konsultant w Dziale Doradztwa Podatkowego firmy Deloitte (biuro w Katowicach)

Spór pomiędzy podatnikiem a organami podatkowymi sprowadzał się do rozstrzygnięcia, czy NZOZ nieposiadający osobowości prawnej może być uznany za odrębnego podatnika, a w konsekwencji skorzystać ze zwolnienia dla podatników prowadzących działalność statutową w zakresie ochrony zdrowia.

Rozstrzygnięcie zasługuje na pełną aprobatę.

Po pierwsze, argumentacja organów podatkowych wskazująca na brak osobowości prawnej NZOZ jest niezrozumiała w świetle postanowień art. 1 ust. 2 ustawy o CIT, zgodnie z którym podatnikiem są także jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, inne niż spółki osobowe.

Konsekwentnie brak osobowości prawnej nie miał znaczenia w tej sprawie i nie mógł stanowić podstawy rozstrzygnięcia w interpretacji. Organ podatkowy, jak się wydaje, pominął istnienie różnicy między podmiotem posiadającym osobowość prawną a wyodrębnioną jednostką organizacyjną.

Po drugie, komentowany wyrok wpisuje się w ukształtowaną linię orzeczniczą NSA, zgodnie z którą NZOZ może być odrębnym podatnikiem CIT.

Zgodnie z wyrokiem NSA z 8 października 2008 (II FSK 978/07) NZOZ jako podmiot wyodrębniony pod względem organizacyjnym, prowadzący odrębną gospodarkę finansową i odpowiadający swoim majątkiem za zobowiązania, jest jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, o jakiej mowa w art. 1 ust. 2 ustawy o CIT.

NSA przywołał piśmiennictwo wskazujące następujące cechy jednostki organizacyjnej nieposiadającej osobowości prawnej:

- posiadanie struktury organizacyjnej,

- działanie za pośrednictwem organów,

- zdolność prawną w zakresie prawa materialnego, zdolność procesową, zdolność upadłościową i układową,

- posiadanie własnego majątku,

- odpowiedzialność własnym majątkiem za zobowiązania, zaznaczając jednocześnie, że dla uzyskania takiego statusu nie musi być konieczne spełnienie wszystkich wyżej wymienionych przesłanek.