Musi istnieć prymat etyki nad biznesem

[b]Wygrał pan z mecenasem Piotrem Sendeckim o włos. Podzieliliście się głosami niemal równo. Ma pan połowę delegatów za sobą czy przeciwko sobie?[/b]

[b]Andrzej Zwara:[/b] Nie myślę o swojej wygranej w takich kategoriach. Specyfiką naszego zawodu jest to, że codziennie rywalizujemy. Wybory to sytuacja, w której kolejny raz stajemy w szranki.

[b]Pytam o to, jak zamierza pan przekonać do siebie dużą grupę adwokatów.[/b]

Nie wiem, czy to będzie konieczne. Jeśli chodzi o program, to w istotnych kwestiach nie ma różnic między Piotrem Sendeckim a mną. Byliśmy zgodni co do treści uchwały zjazdowej. Nie zakładam, że kto nie ze mną, ten przeciwko mnie, wprost przeciwnie, zamierzam zgłosić do stanowisk w samorządzie kilka osób, o których wiem, że na mnie nie głosowały.

[b]Łatwego życia pan mieć nie będzie. Pytając na gorąco kilku adwokatów, jak oceniają zmianę na stanowisku prezesa, usłyszałam dość kąśliwe uwagi: „kancelaria prezydencka będzie rządzić NRA” czy „oby nowy prezes tak dobrze zrobił NRA jak kancelaria prezydencka SKOK”...[/b]

Najpierw sprostuję – przede wszystkim „kancelaria prezydencka” to jakiś dziennikarski humbug.

[b]Nie chcę, abyśmy dyskutowali, czy jest pan wspólnikiem “kancelarii prezydenckiej”. Chcę pokazać, że widać pewien opór wobec pana wyboru. Tymczasem do skutecznego działania w samorządzie niezbędne jest porozumienie z kolegami po fachu.[/b]

Od wielu lat słyszę, że w swoim życiu zawodowym nie będę miał lekko, i to się często sprawdza. Wiem, że kąśliwych uwag nie warto brać do serca – nie znam prezesa, do którego by nie docierały. Jak wspomniałem, wyrazem pewnego konsensusu jest uchwała programowa. Myślę, że zgodni jesteśmy też w sferze diagnozy – wiemy, w jakiej kondycji jest adwokatura.

[b]Mecenas Andrzej Michałowski dostał podczas zjazdu owacje na stojąco za bardzo gorzkie słowa. Powiedział, że adwokatura jest na zakręcie, brakuje w niej wspólnoty. Widzi pan pęknięcia w adwokaturze?[/b]

Takie pęknięcia następowały w ostatnich latach w różnych zawodach, pewnie więc i w adwokaturze. Głównie po 1989 r., kiedy bardzo zmieniła się polska rzeczywistość. Potem po uchwaleniu konstytucji w 1997 r., a następnie po wejściu do Unii.

[b]Myślę, że są one najbardziej widoczne na dwóch płaszczyznach, nazwijmy je umownie: młodzi – starzy i etos – biznes. Młodzi przeważają – 54 proc. członków palestry zostało adwokatami w XXI w., a 39 proc. w ostatnich pięciu latach. Tymczasem na zjeździe dominowali delegaci starsi wiekiem i stażem. Nie ma pan wrażenia, że o większości decyduje mniejszość?[/b]

Rzeczywiście, 71 proc. struktury adwokatury to ludzie, którzy weszli do zawodu po 1989 r. Nie ma jednak żadnych barier w dostępie do zjazdu dla młodych ludzi, żadnej cezury wieku czy stażu. Każdy, kto chce pracować na rzecz samorządu, może się przecież zgłosić. Będziemy zachęcać młodych adwokatów, a także aplikantów do aktywnego udziału w pracach samorządu.

[b]Etos i biznes przestają chyba iść w parze. Pojawiają się dość zaskakujące pomysły. W uchwale zjazdowej znalazły się postulaty dotyczące możliwości łączenia usług adwokackich z inną działalnością gospodarczą, np. obrotem nieruchomościami czy usługami inwestycyjno-finansowymi. Jak miałoby to wyglądać?[/b]

Przy dużych przedsięwzięciach zawsze pracuje się zespołowo. Oprócz prawników potrzebni są np. doradcy podatkowi czy inwestycyjni, architekci. Te pomysły zakładają, że takie osoby, niebędące prawnikami, ale jednak zrzeszone w innych samorządach, mogłyby być partnerami w kancelariach. To na razie ogólne pomysły, będziemy o nich w adwokaturze dyskutować. Mam duże wątpliwości, czy w tym gronie powinni się znaleźć pośrednicy w obrocie nieruchomościami – to chyba działalność typowo komercyjna.

[b]Czy w kancelariach powinny być kasy fiskalne?[/b]

Problem tkwi nie w posiadaniu kas – mają je bowiem rzesze podatników, w tym moja kancelaria – ale w wydrukach z nich. Mogą one bowiem naruszać tajemnicę adwokacką. Tak jak billingi telefoniczne mogą naruszać tajemnicę dziennikarską.

[b]Znajdzie pan jeszcze czas na pracę w kancelarii?[/b]

Tak, choć zapewne w ograniczonym zakresie. Muszę utrzymać rodzinę, a jednocześnie chcę się poświęcić pracy dla NRA. Tak jak wszyscy poprzedni prezesi będę łączył tę społeczną funkcję z pracą w kancelarii.

[b]Wróćmy jeszcze do etosu. Coraz częściej słyszy się, że zasady etyki nie przystają do rzeczywistości. Czy coś by pan w nich zmienił?[/b]

Etos często bywa traktowany w sposób lekceważący. Tymczasem jego brak spowodowałby katastrofalne skutki – przede wszystkim dla naszych klientów, których interesy nie byłyby należycie chronione. Nie mam wątpliwości, że musi istnieć prymat etyki nad biznesem. Nasz kodeks z pewnością trzeba przejrzeć, choćby pod kątem marketingu usług prawniczych czy pomocy prawnej świadczonej w Internecie. W wypadku tej ostatniej panuje wolnoamerykanka.

Wspomniałem o interesach klientów, ale jednym z moich priorytetów będzie ochrona wolności i praw obywatelskich.

[b]Co konkretnie chce pan zrobić?[/b]

Przede wszystkim dopilnować odpowiednich inicjatyw legislacyjnych. W 2007 r. premier Tusk zapowiadał, że powstanie ustawa, która precyzyjnie wskaże, w jakim zakresie władza publiczna może podsłuchiwać obywateli. Takie uprawnienia ma teraz aż 11 służb. I po tych szumnych zapowiedziach zapadła cisza. Podobno są jakieś projekty komisyjne, które leżą w sejmowych „zamrażarkach”. Na tę sprawę zwróciła niedawno uwagę Komisja Praw Człowieka NRA, zresztą kierowana przez mojego wyborczego rywala Piotra Sendeckiego. To kolejny przykład, że w kwestii obrony praw obywatelskich adwokatura jest jednomyślna.

Inna sprawa – prokurator stawia zarzuty danej osobie, a potem nie udostępnia jej akt, kierując się dobrem śledztwa. To kuriozalne i wymaga zmiany procedury karnej. Obywatel nie ma równych szans w starciu z państwem i z tego powodu mam ogromne zastrzeżenia do klasy politycznej.

[b]Przecież sam pan wchodzi w skład tej klasy, a dokładnie w skład Platformy Obywatelskiej. Po co panu członkostwo w partii?[/b]

Od lat 80. zawsze byłem w coś zaangażowany, tak jak wiele osób na Wybrzeżu.

[b]Złośliwi mówią, że jest pan w PO, bo w Sopocie rządzi PO.[/b]

Byłem sympatykiem i wychowankiem Ruchu Młodej Polski, działałem w Koalicji Republikańskiej. Teraz staram się działać społecznie w PO, od wielu lat działam też w samorządzie adwokackim.

[b]Nie widzi pan żadnego konfliktu w łączeniu funkcji prezesa NRA i członka PO?[/b]

Nie. Jako prezes nie reprezentuję żadnej opcji politycznej, lecz jedynie interesy adwokatury.

[b]A co pan zrobi, jeśli stanowisko samorządu w sprawie np. zmian w prawie o adwokaturze, nad którymi pracuje Sejm, będzie inne niż pana partii?[/b]

Nie będzie to dla mnie żaden problem, bo w sprawach dotyczących adwokatury mam zakodowane myślenie niepartyjne.