Piotr Szymaniak: Problem neosędziów łatwiej rozwiązać „ustawką” niż ustawą

Tak samo, tu podstawową wadą ustawy „O przywróceniu prawa do niezależnego i bezstronnego sądu ustanowionego na podstawie prawa” jest to, że została ona przygotowana przez jedno środowisko. Drugie natomiast nie będzie jej w stanie zaakceptować z tego prostego powodu, że neguje w ogóle istnienie problemu neosędziów i uważa działania obecnej KRS za w pełni legalne.

Dlatego podstawowe pytanie do autorów ustawy praworządnościowej nie dotyczy tego, czy zawarte w niej rozwiązania są dobre czy złe, ale czy są w stanie do nich przekonać prezydenta. A ten już zapowiedział, że neosędziów ruszyć nie da.

Z wielkim rozrzewnieniem słuchałem wypowiedzi prof. Marka Safjana, który ze spokojem wyjaśnił, że Karol Narwocki wychodzi z założenia, że akt prezydenckiego mianowania uzdrawia wszelkie poprzednie wady procesu nominacji, „podczas gdy ten argument został już ostatecznie jasno obalony w orzecznictwie Europejskiego Trybunału Praw Człowieka.”

Sędzia Marek Safjan był prezesem Trybunału Konstytucyjnego w czasach, gdy ten był, jak to ujął Jacek K. Sokołowski „swoistą realizacją platońskiego ideału rządów filozofów: podejmowali oni decyzje w oparciu o własne, prawniczo-filozoficzne kryteria i nie przejmowali się resztą świata”. Było to możliwe, jak wskazuje autor „Transnarodu” dlatego, że gracze polityczni taką sytuację akceptowali lub przynajmniej się z nią godzili. Ale dziś ani tamtego świata, ani tamtego TK już nie ma. I argumenty prawne się nie liczą.

Po spacyfikowaniu TK, zawłaszczeniu Krajowej Rady Sądownictwa i w konsekwencji przejęciu Sądu Najwyższego, apetyty władzy ustawodawczej, a przede wszystkim wykonawczej na wydzieranie przestrzeni z domeny trzeciej władzy, wcale nie osłabły. Uzurpacja prezydenta do decydowania o tym, kto jest sędzią czy co jest zgodne z konstytucją najlepiej o tym świadczy. I pomimo iż zasadniczo mamy państwo prawa, demokrację i wolny rynek, to jednocześnie doktryna Gomułki, zgodnie z którą „raz zdobytej władzy nigdy nie oddamy”, jest wiecznie żywa. Zresztą odnosi się do władzy jako takiej, niezależnie od tego, kto ją sprawuje. Doskonale to widać po tym, jak obecna większość rządowa ociąga się z odwróceniem, wprowadzonych za poprzedników zmian, zwiększających jej wpływ na prokuraturę.

Dlatego równie dobrze minister Żurek mógłby z prezydentem Nawrockim rozstrzygnąć ten spór na ubitej ziemi. Znając zamiłowanie jednego do „ustawek”, drugiego do lasów, bójka na jakiejś polanie o rozstrzygnięcie współczesnego sporu o inwestyturę, zaoszczędziłaby nam wszystkim przynajmniej trochę czasu.