Już 29 września 2015 r. zostanie ogłoszony wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (TSUE), na który czekają wszystkie gminy w Polsce. Sprawa dotyczy tego, czy gminne jednostki budżetowe stanowią wraz z gminą jednego i tego samego podatnika VAT (sprawa C-276/14 Gmina Wrocław).
Choć dopiero za tydzień poznamy ostateczną odpowiedź na powyższe pytanie, to już teraz wiemy, że będzie ona pozytywna, czyli taka, iż gminne jednostki budżetowe nie mogą stanowić odrębnego od samej gminy podatnika VAT. Tak bowiem wynika z opinii rzecznika generalnego Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, wydanej 30 czerwca 2015 r. I choć uczynił to tylko w sposób pośredni, a nie wprost, to właśnie takie, a nie inne stanowisko z tej opinii wynika.
Rzecznik co do meritum przyjął, iż skoro gminne jednostki budżetowe nie posiadają samodzielności gospodarczej, co stwierdził już Naczelny Sąd Administracyjny w uchwale siedmiu sędziów 24 czerwca 2013 r. (sygn. akt I FPS 1/13) i formalnie stwierdzić to musi ponownie, to powinny one wraz z gminą stanowić jednego i tego samego podatnika VAT, o tym samym numerze NIP. A ponieważ Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej prawie zawsze powiela opinię swojego rzecznika, to stanie się tak, jak on opiniuje. W konsekwencji gminne jednostki budżetowe, będą zobowiązane do przekazywania własnej gminie cząstkowych deklaracji VAT-7 w celu złożenia przez tę gminę jednej skonsolidowanej deklaracji VAT-7 do urzędu skarbowego.
W chwili obecnej nie jest to jednak wymagane. Do ostatecznego przyjęcia takiego wymogu brakuje kilku ważnych – choć tylko formalnie – opinii. W przedmiotowej sprawie zostały bowiem wyrażone bardzo ważne dwie opinie i zostały podjęte dwa najważniejsze stanowiska merytoryczne, tj. przez NSA 24 czerwca 2013 r. w uchwale siedmiu sędziów i przez rzecznika TSUE 30 czerwca 2015 r. Świadczą one o tym, że konsolidacja rozliczeń VAT w gminach z ich jednostkami budżetowymi z pewnością nastąpi. Pytanie tylko: kiedy?
Mimo iż nie znamy jeszcze formalnie wyroku TSUE, mamy do czynienia z góry przewidywalnym efektem finalnym. Te brakujące wyroki, zarówno TSUE, jak i NSA, nie zmienią jednak co do zasady podjętych już rozstrzygnięć merytorycznych. Co najwyżej NSA, który ponownie musi wyrazić stanowisko w ww. sprawie, w której już raz orzekał 24 czerwca 2013 r., wyjaśni dodatkowo pewne zagadnienia, na które zwrócił mu uwagę rzecznik.
