Reklama

Tomasz Pietryga: Przez Prokuraturę Europejską do głównego nurtu Unii

Dlaczego przystąpienie do Prokuratury Europejskiej jest dla Donalda Tuska tak ważne?

Publikacja: 15.12.2023 03:00

Adam Bodnar

Adam Bodnar

Foto: PAP, Szymon Pulcyn

Przystąpienie do Prokuratury Europejskiej ma większe znaczenie polityczne niż praktyczne. Ma pokazać Brukseli, że Polska wraca do głównego nurtu, również w kwestii federacyjnej wizji Unii. Złożenie wniosku o takie przystąpienie było pierwszą decyzją nowego ministra sprawiedliwości prof. Adama Bodnara. Wagę tej decyzji podkreślił również sam Donald Tusk w Brukseli.

Prokuratura Europejska (PE) jest instytucją, która ma tropić przestępstwa przeciwko UE, przede wszystkim związane z finansami. Bruksela chce mieć w państwach członkowskich swojego strażnika, co nabiera szczególnego znaczenia, gdy wobec danego państwa pojawiają się zastrzeżenia w kwestiach praworządnościowych, związanych z niezależnością sądów, brakiem procedur antykorupcyjnych, przetargowych itp.

W praktyce skuteczność PE jest dyskusyjna. W UE nie ma wspólnych procedur postępowania karnego, podobnie jak kodeksu karnego. Prokuratorami europejskimi zostają więc zazwyczaj prokuratorzy z krajowych prokuratur, którzy poruszają się najlepiej po krajowej rzeczywistości. Trudno wyobrazić sobie prokuratora z Hiszpanii przyjeżdżającego prowadzić śledztwo w Polsce.

Czytaj więcej

Prawnicy czekali na przystąpienie Polski do Prokuratury Europejskiej. Dlaczego?

W praktyce zdarza się, że prokurator na część etatu pracuje dla swojego kraju, a w części dla PE. Taka konstrukcja powoduje, że nie jest on do końca odcięty od krajowych uwarunkowań. Trzeba pamiętać, że prokuratura jest zbudowana w sposób hierarchiczny. Samodzielność śledczych podlega zatem różnym ograniczeniom. Dlatego też zapisanie się do PE nie oznacza żadnej rewolucji w ściganiu przestępstw w Polsce, tym bardziej że stopień korupcji dotyczący defraudacji unijnych funduszy jest u nas jednym z najniższych w UE.

Reklama
Reklama

Donald Tusk pokazuje dziś jednak komisarzom, że Polska chce mieć unijnego strażnika u siebie, dodatkowe „oko”, które wytropi nieprawidłowości i nie obawia się tego. Dla Brukseli to ważny sygnał, bo komisarze są przekonani, że niezależność polskich sądów jest wciąż ograniczona. I uważają, że jeżeli sąd nie jest niezależny, to zagrożone mogą być również unijne finanse. Z perspektywy Brukseli nie ma pewności, że taki sąd wyda sprawiedliwy wyrok, a prokuratura skieruje do niego przekonujący akt oskarżenia.

Przystąpienie do PE ma też ogromne znaczenie polityczne. Jest to jedna z ważnych instytucji, która stanowi element budowy bardziej scentralizowanej UE, w której coraz więcej kompetencji z porządków krajowych przekazywanych jest do centrali. PiS był przekazywaniu tych kompetencji przeciwny.

Czytaj więcej

Znamy pierwszą decyzję nowego ministra sprawiedliwości
Opinie Prawne
Robert Gwiazdowski: Co jest sprawiedliwe? To, co każe czynić Tusk z Żurkiem, czy Kaczyński z Ziobrą?
Opinie Prawne
Paweł Rochowicz: Taksówkarz Darek cenniejszy niż cztery litery
Opinie Prawne
Ewa Szadkowska: TSUE wysadził TK w powietrze. To ważna lekcja także dla Donalda Tuska
Opinie Prawne
Mariusz Busiło: Sześć grzechów głównych zmian w ustawie o KSC
Opinie Prawne
Marek Kobylański: KSeF, czyli świat nie kończy się na Ministerstwie Finansów
Materiał Promocyjny
Działamy zgodnie z duchem zrównoważonego rozwoju
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama
Reklama