Finanse: opcja zerowa

Załóżmy, że Rada Mędrców, wybitnych intelektualistów, mężów stanu, specjalistów z wielu dziedzin otrzymuje od narodu zadanie. Ma ułożyć budżet państwa i innych instytucji sektora finansów publicznych od zera. Bez oglądania się na to, co było w poprzednim roku. Może też dowolnie kształtować prawo, które decyduje o wydatkach i podatkach.

Publikacja: 21.12.2013 06:59

Krzysztof Rybiński, profesor i rektor Akademii Finansów i Biznesu Vistula

Krzysztof Rybiński, profesor i rektor Akademii Finansów i Biznesu Vistula

Foto: Fotorzepa, Pasterski Radek PR Pasterski Radek

Oczywiście Mędrcy zaczęliby planowanie finansowe od dwóch rzeczy: od ustalenia nadrzędnych zasad, którymi będą się kierować, i od określenia, jakie cele strategiczne powinno realizować polskie państwo.

Kilka podstawowych zasad w obszarze ekonomiczno-społecznym łatwo wymienić.

Po pierwsze, zakres działalności państwa powinien być ograniczony tylko do obszarów, w których sektor prywatny sobie nie poradzi. Po drugie, powinna obowiązywać zasada solidarności międzygeneracyjnej, czyli żadna generacja nie powinna zużywać w nadmierny sposób zasobów finansowych i innych kraju kosztem innych generacji. Po trzecie, społeczna zasadność i efektywność wydatkowania pieniędzy podatników powinna być większa niż społeczny koszt ponoszony w postaci utraconych dochodów. Po czwarte, regulacje gospodarcze są potrzebne tylko wtedy, gdy konkurencja rynkowa prowadzi do społecznie nieakceptowanych sytuacji. Takich zasad można sformułować jeszcze kilka.

Wśród celów strategicznych główny i niepodważalny cel to przetrwanie narodu. Czyli zapewnienie liczby narodzin nie mniejszej niż liczba zgonów (ponad dwójka dzieci na rodzinę) oraz silna i świetnie uzbrojona armia, która skutecznie odeprze ataki wroga, lądowe, powietrzne, morskie, terrorystyczne, w cyberprzestrzeni. Z pewnością drugi ważny cel to porządek publiczny i bezpieczeństwo wewnętrzne, aby Polacy czuli się bezpiecznie we własnym kraju i na swojej ulicy.

Pozostałe cele mogą być sformułowane bardzo różnie, z reguły będą dotyczyły zrównoważonego rozwoju. Ale nie muszą być formułowane, bo te cele może skutecznie realizować sam sektor prywatny, pod warunkiem że sektor publiczny zapewni stosowanie podstawowych zasad i celów.

Po sformułowaniu podstawowych zasad i celów Rada Mędrców zaczęłaby planować podatki i wydatki na kolejne lata. Trudno zgadnąć, jaki byłby efekt tych prac, ale bez obciążenia przeszłą strukturą budżetu i chaosem przepisów prawa, efektem byłby prosty system podatkowy o znacznie mniejszej relacji podatków do PKB, mniej regulacji, mniejszy zakres działalności państwa, znacznie niższe emerytury obecnie i jednocześnie znacznie więcej środków przeznaczonych na politykę prorodzinną i na armię, która faktycznie może nas obronić.

Szkoda, że w obecnej Polsce nie stosujemy tych podstawowych zasad.

Krzysztof Rybiński profesor i rektor Akademii Finansów i Biznesu Vistula w Warszawie

Oczywiście Mędrcy zaczęliby planowanie finansowe od dwóch rzeczy: od ustalenia nadrzędnych zasad, którymi będą się kierować, i od określenia, jakie cele strategiczne powinno realizować polskie państwo.

Kilka podstawowych zasad w obszarze ekonomiczno-społecznym łatwo wymienić.

Pozostało jeszcze 89% artykułu
Opinie Ekonomiczne
Witold M. Orłowski: Ropa, dolary i krew
Opinie Ekonomiczne
Bogusław Chrabota: Przesadzamy z OZE?
Opinie Ekonomiczne
Wysoka moralność polskich firm. Chciejstwo czy rzeczywistość?
Opinie Ekonomiczne
Handlowy wymiar suwerenności strategicznej Unii Europejskiej
Materiał Promocyjny
Firmy, które zmieniły polską branżę budowlaną. 35 lat VELUX Polska
Opinie Ekonomiczne
Witold M. Orłowski: Czekanie na zmianę pogody