Od 1 stycznia 2016 r. wchodzi w życie nowa ustawa o ustroju rolnym. Zabiera ona byłym właścicielom (ich spadkobiercom) prawo pierwszeństwa do gruntów rolnych zbywanych przez Agencję Nieruchomości Rolnych. Wszystko wskazuje na to, że z powodu tej zmiany ustawą zajmie się Trybunał Konstytucyjny.
– Wystąpiłem do rzecznika praw obywatelskich o wniesienie wniosku w tej sprawie do Trybunału – mówi Tomasz Popławski, właściciel ziemski spod Krakowa.
Z podobnym wnioskiem do rzecznika i innych instytucji oraz posłów chce się zwrócić również Towarzystwo Ziemiańskie.
Zakaz pierwszeństwa
Chodzi o zapis ustawy o ustroju rolnym uchylający art. 29 ust. 1 pkt 1 ustawy o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. Przepis ten przyznaje prawo pierwszeństwa byłym właścicielom zbywanych nieruchomości (lub ich spadkobiercom) przejętych na rzecz Skarbu Państwa przed 1 stycznia 1992 r. Dzięki temu uregulowaniu, gdy Agencja Nieruchomości Rolnych wystawia na sprzedaż nieruchomość należącą przed laty do takiej osoby lub jej rodziny, to jako pierwsza może ją kupić na korzystnych zasadach.
Kto daje i zabiera
W pierwotnej wersji projekt ustawy nie zawierał w ogóle tego typu zapisu. Pojawił się on dopiero w trakcie prac w podkomisji. Od początku był krytykowany jako niekonstytucyjny, i to zarówno przez biuro legislacyjne Sejmu, jak i Senatu oraz Kancelarię Prezydenta Bronisława Komorowskiego. Senat wniósł nawet poprawkę w tej sprawie, ale posłowie ją odrzucili. Prezydent Andrzej Duda ustawę podpisał.
