Budowa inwestycji na cele publiczne wiąże się nieodzownie z wywłaszczeniem mieszkańców. W przypadku budowy CPK szacuje się, że będzie to ok 20 tys. osób. I nie chodzi tylko o teren pod budowę samego lotniska, ale także kolej dużych prędkości i inną infrastrukturę towarzysząca. Politycy opozycji i mieszkańcy terenu, na którym ma powstać infrastruktura dedykowana lotnisku regularnie protestują i wzywają do odrzucenia projektu ustawy o gospodarce nieruchomościami, w której zapisane są zasady przyznawania odszkodowań za wywłaszczenia pod inwestycje publiczne. A na horyzoncie pojawia się kolejna inwestycja o wiele większe wagi, w której zapisy wskazują na o wiele większą swobodę w wywłaszczeniach niż to ma miejsce przy CPK.
Czytaj więcej
Rada Ministrów przyjęła projekt ustawy o zmianie ustawy o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących oraz niektórych innych ustaw. Ma ona skrócić czas certyfikacji, a w konsekwencji sam proces budowy atomu o 1- 1,5 roku. Jednak już same prace nad projektem trwały ponad rok.
Rządowy projekt nowelizacji ustawy z dnia 29 czerwca 2011 r. o przygotowaniu i realizacji inwestycji w zakresie obiektów energetyki jądrowej oraz inwestycji towarzyszących w ocenie analizujących ją ekspertów zewnętrznych, w sposób znaczący zwiększa skalę potencjalnych wywłaszczeń w drodze decyzji lokalizacyjnej. - Tam w procedurze trochę pozmieniali, żeby wywłaszczać wszystkich jak leci i szybko, ale to jak pamiętam z doświadczenia w czasach wprowadzania komuny na ziemiach polskich było tak samo, nic nowego – mówi nam jeden z nich.
Wywłaszczenia i odszkodowania
Zgodnie z art. 14 Ustawy, w przypadku konieczności wejścia na prywatne nieruchomości i konieczności prowadzenia na nich pomiarów, badań lub innych prac niezbędnych do sporządzenia raportu lokalizacyjnego tj. opracowania dotyczącego parametrów nieruchomości, na których potencjalnie może zostać ulokowany obiekt jądrowy/infrastruktura towarzysząca, właścicielowi takiej nieruchomości przysługuje roszczenie o odszkodowanie za wyrządzone przez inwestora szkody. Zgodnie z obecnym brzmieniem art. 14 ust. 6 Ustawy tylko właściciel niezadowolony z przyznanego mu odszkodowanie może je zakwestionować na drodze powództwa przed sądem powszechnym. Nowelizacja przyznaje natomiast to prawo już nie tylko właścicielowi nieruchomości, ale również inwestorowi.
- Zatem inwestor, niezadowolony z przyznanego odszkodowania w terminie 30 dni od dnia doręczenia decyzji o odszkodowaniu, może wnieść powództwo do sądu powszechnego. Powyższe w mojej ocenie skutkuje bardzo niekorzystną sytuacją dla stron, które nie dość, że będą dotknięte wywłaszczeniem, to jeszcze w dodatku objęte będą niepewnością być może nawet kilkuletniego procesu, co do tego, czy odszkodowanie, które zostało im przyznane przez wojewodę za przywrócenie nieruchomości do stanu poprzedniego nie będzie zdecydowanie niższe – ocenia Andrzej Szmigiel, Partner w DECISIVE Szmigiel Papros Gregorczyk.
