Zakaz eksmisji w czasie pandemii wprowadzono ze względów humanitarnych - obejmuje osoby, których sytuacja majątkowa pogorszyła się w pandemii, co uniemożliwiło im ponoszenie opłat za wynajmowanie lokalu. Zgodnie z art. 15zzu "ustawy covidowej" z 2 marca 2020 r., od 31 marca 2020 r. w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii nie wykonuje się tytułów wykonawczych nakazujących opróżnienie lokalu mieszkalnego. Przepisu tego nie stosuje się m.in. w przypadku orzeczeń wydanych na podstawie art. 11a ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. Zakaz obowiązuje do czasu zniesienia zakazu eksmisji albo odwołania stanu epidemii.
RPO nie kwestionuje zasadności zakazu - na początku pandemii konieczne było pochylenie się nad sytuacją osób, których sytuacja majątkowa uległa pogorszeniu. Zauważa jednak, że to nie one stały się jego głównymi beneficjentami. Zakaz objął bowiem przede wszystkim ludzi, którym opuszczenie mieszkania nakazano jeszcze przed ogłoszeniem stanu epidemii.
Czytaj więcej
O trzy miesiące wydłużono termin na wniesienie rocznej opłaty za użytkowanie wieczyste. O ulgach w podatku od nieruchomości zdecydują zaś gminy.
Kredytują zadłużonych
Tymczasem do Biura RPO wpływa coraz więcej skarg od właścicieli mieszkań na faktycznie bezterminowy zakaz eksmisji (nie wiadomo, kiedy zostanie zniesiony stan epidemii). Ludzie ci nie mogą korzystać ze swoich mieszkań ani czerpać z nich korzyści (w przypadku wynajmu), gdyż lokale te są zajmowane bez tytułu prawnego przez osoby zadłużone. Dodatkowe straty właściciele ponoszą, gdy zajmujący lokal nie płacą także za media, np. zużyty prąd czy gaz. Często właściciele zmuszeni są uiszczać za nich takie opłaty bieżące.
- Bezterminowe obowiązywanie wspomnianego zakazu przez skarżących jest postrzegane jako nieuzasadnione i nieracjonalne w tych przypadkach, gdy uniemożliwia eksmisję osoby objętej nakazem eksmisji z jednoczesnym prawem do lokalu socjalnego, której gmina złożyła ofertę wynajęcia lokalu w ramach najmu socjalnego lokalu, a osoba ta odmówiła wyprowadzki, oraz gdy osoba objęta nakazem eksmisji nie zamieszkuje w lokalu, ale odmawia jego opróżnienia, jak też, gdy dotyczy lokalu wynajmowanego w ramach najmu okazjonalnego - wskazuje Rzecznik.