Czy można ustanowić własnościowe prawo do lokalu w spółdzielni po spłaceniu starego kredytu?

Sądy nie chcą zakładać ksiąg wieczystych dla własnościowych mieszkań, które wykupili spółdzielcy po spłaceniu starych kredytów

Aktualizacja: 30.03.2012 09:08 Publikacja: 30.03.2012 08:53

Takich lokali jest jeszcze w spółdzielniach mieszkaniowych 73 tys. Obciążają je kredyty zaciągnięte w latach 80. i 90. ubiegłego wieku. W oszałamiającym tempie rosła wtedy inflacja, a wraz z nią oprocentowanie kredytów. Zadłużenie z tego tytułu członkowie spółdzielni spłacają obecnie na podstawie ustawy z 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych.

Gdy pozbędą się tego długu, mogą lokal przekształcić (patrz ramka). Okazało się jednak, że to nie takie proste. W przepisach jest bowiem bałagan. Przekonał się o tym lokator Łaskiej Spółdzielni Mieszkaniowej.

Jest zakaz

Spółdzielca spłacił kredyt i wystąpił o przekształcenie prawa lokatorskiego do tego lokalu we własnościowe. Bez przeszkód zawarł umowę ze spółdzielnią. Problem pojawił się na etapie formalności wieczystoksięgowych. Referendarz sądowy, a potem na skutek odwołania sąd rejonowy odmówili mu założenia księgi wieczystej dla tego prawa.

Sąd uzasadnił to tym, że obowiązuje zakaz ustanawiania nowych własnościowych praw (z wyjątkami). Mówi o tym art. 6 nowelizacji ustawy o spółdzielniach mieszkaniowych z 2007 r. Wynika z niego, że nowe własnościowe prawa można ustanawiać tylko dla mieszkań w budynkach stojących na gruncie, do którego spółdzielni nie przysługuje tytuł prawny, tzn. prawo własności lub użytkowania wieczystego.

Oznacza to, że nie tylko nie można założyć księgi, ale i sama umowa ustanawiająca własnościowe prawo jest nieważna.

To nie ta ustawa

Spółdzielca uznał te argumenty za nietrafne i odwołał się do sądu okręgowego. Według niego prawo do przekształcenia nie wynika bowiem w jego wypadku z ustawy spółdzielczej, ale z innej – o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych. Przewiduje ona, że po spłaceniu – na warunkach z tej ustawy – kredytu członek spółdzielni ma wybór, może bowiem wystąpić o przekształcenie m.in. lokatorskiego prawa we własnościowe lub w odrębną własność.

Sąd okręgowy nabrał wątpliwości prawnych. Chodzi o to, że faktycznie w ustawie o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych znajdują się przepisy, które pozwalają na tego typu przekształcenia. Jest jednak ustawa o spółdzielniach mieszkaniowych, z której wynika zgoła co innego.

Z tego powodu – zdaniem sądu – przyjęcie argumentów zawartych w odwołaniu spółdzielcy prowadziłoby do swoistego uprzywilejowania członków spółdzielni, którzy spłacili kredyt udzielony na warunkach określonych w ustawie o pomocy. Mieliby oni bowiem prawo wyboru sposobu przekształcenia swego prawa, a pozostali członkowie, którym przysługuje lokatorskie prawo, mieliby jedynie uprawnienie do żądania ustanowienia odrębnej własności lokalu.

Z tego powodu sąd postanowił zadać pytanie prawne Sądowi Najwyższemu, czy art. 11d ustawy o pomocy państwa w brzmieniu obowiązującym od 31 lipca 2007 r. stanowi samodzielną podstawę do przekształcenia spółdzielczego lokatorskiego prawa we własnościowe w sytuacji, w której budynek stoi na gruncie o uregulowanym stanie prawnym.

sygnatura akt: I Ca 433/11

Jakie zasady spłaty

- Stare kredyty wraz z odsetkami można spłacać według jednej z trzech formuł: normatywnej, ilorazowej lub dochodowej.

- Najpowszechniejszy jest normatyw. Według jego zasad kredyt spłacają spółdzielnie, które były kredytobiorcami, zadłużenie jednak obciąża mieszkania. Spółdzielnia płaci więc bankowi, a raty kredytowe do jej kasy wnoszą spółdzielcy.

- Wysokość normatywu określa i ogłasza w Monitorze Polskim minister transportu. Spółdzielnia mnoży następnie normatyw przez liczbę metrów kwadratowych powierzchni użytkowej zadłużonego mieszkania. W ten sposób ustaloną ratę spółdzielca wpłaca raz w miesiącu lub co kwartał do spółdzielni, a ta przekazuje pieniądze do banku. Po spłacie należności wobec banku i budżetu można wykupić lokal.

Takich lokali jest jeszcze w spółdzielniach mieszkaniowych 73 tys. Obciążają je kredyty zaciągnięte w latach 80. i 90. ubiegłego wieku. W oszałamiającym tempie rosła wtedy inflacja, a wraz z nią oprocentowanie kredytów. Zadłużenie z tego tytułu członkowie spółdzielni spłacają obecnie na podstawie ustawy z 30 listopada 1995 r. o pomocy państwa w spłacie niektórych kredytów mieszkaniowych.

Gdy pozbędą się tego długu, mogą lokal przekształcić (patrz ramka). Okazało się jednak, że to nie takie proste. W przepisach jest bowiem bałagan. Przekonał się o tym lokator Łaskiej Spółdzielni Mieszkaniowej.

Pozostało 84% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów