Brakuje przepisów o bezpiecznej odległości farm wiatrowych od zabudowań

– Nie ma przepisu, który określa obszar oddziaływania elektrowni wiatrowych i przymiot strony w postępowaniach o ich lokalizację – stwierdził Naczelny Sąd Administracyjny (sygn. akt II OSK 292/13). A w Polsce działa już ich 835. Protesty przeciw przybliżeniu się do zabudowań objęły już 600 gmin. Luka prawna stwarza coraz większy problem w sprawach ich lokalizacji.

Za głośne dla trzody

Właściciel gruntów i zabudowań sąsiadujących z mającymi powstać czterema turbinami wiatrowymi domagał się stwierdzenia nieważności decyzji o pozwoleniu na budowę. Nic nie zyskał, ponieważ odległość turbin od nieruchomości miała wynosić od 675 do 1,4 tys. m. Nie mógł więc być stroną postępowania o stwierdzenie nieważności pozwolenia – uznali wojewoda łódzki i Główny Inspektor Nadzoru Budowlanego.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie Janusz L. argumentował, że ma farmę trzody chlewnej, w której hałas nie może przekraczać 85 dB. Turbiny mogą mieć niekorzystny wpływ na hodowlę.

WSA uwzględnił skargę. Skarga kasacyjna GINB trafiła do NSA. Wszystkie turbiny zostały w tym czasie zainstalowane, a skargę wsparła spółka Eolos Novo, trzeci już ich właściciel.

– Turbiny nigdy nie były bliżej niż 500 m, uznane za odległość bezpieczną – mówił radca prawny Marcin Milczarek z Kancelarii Milczarek&Partnerzy,pełnomocnik spółki. – Obecnie są zresztą instalowane turbiny nowej generacji – podkreślał.

NSA uchylił wyrok WSA i oddalił skargę Janusza L. Sędzia Andrzej Gliniecki wyjaśnił, że podstawą ustalenia stron postępowania jest art. 28 ust. 2 prawa budowlanego. Wymienia on: inwestora oraz właścicieli, użytkowników wieczystych lub zarządców nieruchomości znajdujących się w obszarze oddziaływania obiektu. Ze względu na odległość od turbin Janusz L. nie był w ich oddziaływaniu.

Za i przeciw

NSA jednak krytycznie ocenił sytuację w energetyce wiatrowej. Sędzia Gliniecki powiedział, że dotychczas nie został ustalony obszar oddziaływania turbin na środowisko oraz na wszystko w ich okręgu, a sądy nie mogą oceniać go zwyczajowo.

– Wyrok NSA wspiera argumenty PiS. Nasz projekt nowelizacji prawa budowlanego oraz ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym leży już trzeci rok w Sejmie – mówi posłanka Anna Zalewska z PiS. – Elektrownie wiatrowe są instalowane za blisko domów i nikt nie chroni ludzi przed hałasem. Jest wiele gmin, w których mieszkańcy dowiadują się, że obok ich domów będą stały wiatraki, dopiero gdy wjeżdżają maszyny i są już pozwolenia na budowę. Udział społeczeństwa w postępowaniach inwestycyjnych jest iluzoryczny. Po wieloletnich dyskusjach, korzystając z opinii ekspertów i dotychczasowych doświadczeń, przedłożyliśmy więc w poselski projekt – tłumaczy Anna Zalewska.

Zgodnie z nim elektrownie wiatrowe o mocy powyżej 500 kW mogłyby być lokalizowane nie bliżej niż w odległości 3 km od zabudowań. Podkomisja uznała jednak, że uniemożliwi to rozwój energetyki wiatrowej i odrzuciła ten zapis.

Z takim poglądem zgadza się Arkadiusz Sekściński, wiceprezes Polskiego Stowarzyszenia Energetyki Wiatrowej.

– Obowiązek dostosowania do tego wymogu już istniejących urządzeń oznaczałby gigantyczne odszkodowania dla inwestorów. Trzeba lepiej wykorzystywać obecne przepisy, a nie odbierać głos i władztwo planistyczne gminom. W takich postępowaniach powinni brać udział wszyscy mieszkańcy. Jest to tym bardziej konieczne, że o turbinach krąży mnóstwo mitów – uważa.