Kto ma prawo do jubileuszówki

Nagroda jubileuszowa jest dodatkowym świadczeniem pieniężnym przysługującym wszystkim zatrudnionym w tzw. sferze budżetowej, w tym funkcjonariuszom służb mundurowych. Wypłaca się ją niezwłocznie po nabyciu do niej prawa, czyli po osiągnięciu przez uprawnioną osobę odpowiedniego stażu służby. Dlatego jego prawidłowe ustalenie ma tu kluczowe znaczenie.

Zasady ustalania stażu uprawniającego policjanta do nagrody jubileuszowej określa rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 19 czerwca 2002 r. w sprawie okresów wliczanych do okresu służby, od którego zależy nabycie prawa do nagrody jubileuszowej, oraz trybu jej obliczania i wypłacania policjantom (DzU nr 100, poz. 913 ze zm., dalej rozporządzenie nagrodowe). Zgodnie z nim do okresu służby, od którego zależy nabycie przez policjanta prawa do nagrody jubileuszowej, wlicza się:

- okresy służby i pracy oraz inne okresy uwzględniane policjantom przy ustalaniu wzrostu uposażenia zasadniczego z tytułu wysługi lat,

- okres studiów w szkole wyższej przewidziany programem nauczania w łącznym wymiarze nie większym niż pięć lat, pod warunkiem uzyskania dyplomu ich ukończenia.

Przy czym w sytuacji, gdy okresy te się dublują, do stażu zaliczony może być tylko jeden z nich. Nie wynika to wprost z przepisów rozporządzenia. Według niektórych funkcjonariuszy oznacza to, że jedynym warunkiem zaliczenia okresu studiów do wysługi lat uwzględnianej przy ustalaniu prawa do nagrody jubileuszowej jest uzyskanie dyplomu ich ukończenia, a okoliczność, kiedy policjant te studia odbywał, nie ma znaczenia. Jednak zadaniem sądów administracyjnych odrzucających taką argumentację zaliczenie okresu studiów do okresu służby, od którego zależy nabycie przez policjanta prawa do nagrody jubileuszowej, w przypadku jednoczesnego pełnienia służby w Policji prowadziłoby do „podwójnego", a więc preferencyjnego liczenia tego samego okresu do wysługi lat uwzględnianej przy ustalaniu prawa do nagrody jubileuszowej (zamiast pięciu lat służby łącznie dziesięć lat do wysługi jubileuszowej). Nie tylko nie ma to żadnego uzasadnienia, ale byłoby też sprzeczne z wykładnią celowościową tego przepisu. Jak podkreślił WSA w Warszawie w uzasadnieniu wyroku z 13 września 2012 r. (II SA/WA 751/12), prawodawcy chodziło tu tylko o to, by docenić wykształcenie i kwalifikacje zdobyte przed przyjęciem do służby w Policji poprzez zaliczenie okresu studiów (bez względu na ich rodzaj), do wysługi lat uwzględnianej przy ustalaniu prawa do nagrody jubileuszowej.

Tak jak wysługa uposażeniowa

Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 6 grudnia 2001 r. w sprawie szczegółowych zasad otrzymywania i wysokości uposażenia zasadniczego policjantów, dodatków do uposażenia oraz ustalania wysługi lat, od której jest uzależniony wzrost uposażenia zasadniczego (tekst jedn. DzU z 2015 r. poz. 1236, dalej rozporządzenie placowe), do którego odsyłają przepisy o nagrodach jubileuszowych, do wysługi lat uwzględnianej przy ustalaniu wzrostu uposażenia zasadniczego zalicza się:

- okresy służby w Policji,

- okresy służby w Urzędzie Ochrony Państwa, Straży Granicznej, Biurze Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służbie Więziennej,

- okresy traktowane jako równorzędne ze służbą, o której mowa w punktach poprzednich wymienione w art. 13 ustawy z 18 lutego 1994 r. o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin (tekst jedn. DzU z 2015 r. poz. 900 ze zm.);

- zakończone okresy zatrudnienia wykonywanego w pełnym wymiarze czasu pracy (w przypadku równoczesnego wykonywania zatrudnienia u różnych pracodawców w wymiarze nie niższym niż połowa obowiązującego w danym zawodzie lub na danym stanowisku wymiar czasu pracy podlega sumowaniu),

- inne okresy, jeżeli na podstawie odrębnych przepisów podlegają wliczeniu do okresu pracy lub służby, od którego zależą uprawnienia pracownicze lub wynikające ze stosunku służbowego.

Takimi innymi okresami najczęściej uwzględnianymi w stażu służby są okresy pracy na roli (ustawa z 20 lipca 1990 r. o wliczaniu okresów pracy w indywidualnym gospodarstwie rolnym do pracowniczego stażu pracy, DzU nr 54, poz. 310) czy okresy pobierania zasiłku dla bezrobotnych lub stypendium (ustawa z 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, tekst jedn. DzU z 2015 r. poz. 149 ze zm.). Nie będzie nim natomiast okres prowadzenia działalności gospodarczej, gdyż nie ma odrębnych przepisów, które by zaliczenie to dopuszczały (wyrok WSA w Warszawie z 22 listopada 2011 r. II SA/Wa 1208/11).

Wyłączenia

Do wysługi lat nie zalicza się okresów służby i pracy, za które nie przysługiwało uposażenie zasadnicze, wynagrodzenie lub zasiłek na podstawie przepisów o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Wyłączenia tego nie stosuje się do okresów korzystania przez policjanta, także przed podjęciem służby w Policji, z urlopu udzielonego w celu:

- sprawowania opieki nad małym dzieckiem na warunkach określonych w przepisach prawa pracy;

- pobytu za granicą wspólnie z małżonkiem przeniesionym do pełnienia służby w przedstawicielstwie dyplomatycznym, misji dyplomatycznej, urzędzie konsularnym lub instytucie polskim.

Organ ustala

Wysługę lat oraz poszczególne jej okresy składowe ustala się na dzień przyjęcia policjanta do służby. Wcześniej jednak policjant musi dostarczyć do kadr wszystkie posiadane przez siebie dokumenty potwierdzające okresy, które mogą być w takiej wysłudze uwzględnione. To na nim bowiem spoczywa obowiązek udokumentowania praw do nagrody.

Oczywiście tak ustalona wysługa może być później „poprawiona", jeśli policjant, który przy przyjęciu do służby nie dysponował odpowiednimi dokumentami dotyczącymi okresów zaliczonych do wysługi lat w Policji, później te dokumenty dostarczy.

Należy zauważyć, że wprawdzie przepisy posługują się tu pojęciem dokumentów, ale zdaniem WSA w Białymstoku (wyrok z 5 lutego 2004 r. SA/Bk 1297/03) w przypadku ich braku czy też w sytuacji niemożliwości ich uzyskania policjant może dowodzić okresy wysługi lat przy pomocy wszelkich środków dowodowych w rozumieniu art. 75 § 1 kpa (zeznania świadków, oględziny, opinie biegłych).

Ważne

Nagrodę jubileuszową wypłaca się niezwłocznie po nabyciu do niej prawa. Tylko policjantowi, który osiągnął wymagany okres służby w okresie podlegającym zaliczeniu do wysługi lat, lecz bez prawa do uposażenia, należną nagrodę jubileuszową wypłaca się bezpośrednio po upływie tego okresu.

Kiedy powstaje prawo

Co do zasady policjant nabywa prawo do nagrody jubileuszowej danego stopnia w dniu upływu wymaganego okresu służby. Jednak jeśli w wyniku doliczenia do stażu służby nieuwzględnionego w nim dotąd okresu (np. udokumentowanego po kilku latach od przyjęcia do służby okresu pracy na roli) okaże się, że policjant wcześniej nabył prawo do nagrody określonego stopnia, taka nagroda co do zasady powinna mu zostać wypłacona niezwłocznie. Chyba że roszczenie o tę nagrodę uległo już przedawnieniu albo wystąpi jedna z okoliczności wymienionych w rozporządzeniu nagrodowym. Chodzi o sytuację, w której w związku z udokumentowaniem nowych okresów zaliczanych do okresu służby policjant nabędzie prawo jednocześnie do kilku nagród. Wówczas bowiem wypłacona zostanie tylko jedna z nich – najwyższa. Albo nabędzie prawo do nagrody wyższego stopnia w ciągu 12 miesięcy od dnia nabycia prawa do niższej nagrody. W takiej sytuacji przysługiwać mu będzie bowiem wyłącznie wyrównanie do wysokości nagrody wyższej.

Czasami też nagroda może być wypłacona policjantowi przed osiągnięciem wymaganej wysługi lat. Dotyczy to funkcjonariuszy odchodzących na emeryturę lub rentę. Oni nabywają prawo do tego świadczenia w dniu zwolnienia ze służby, jeżeli w tym dniu brakuje mu do wymaganego okresu służby nie więcej niż 12 miesięcy.

Nagrodę jubileuszową zawsze wypłaca jednostka organizacyjna Policji, w której policjant nabył prawo do nagrody, chyba że prawo to policjant udokumentował po przeniesieniu do innej jednostki.

podstawa prawna: art. 110, art. 111 ustawy z 6 kwietnia 1990 r. o Policji (tekst jedn. DzU z 2015 r., poz. 355 ze zm.)

Policjantowi przysługują nagrody jubileuszowe w wysokości:

- po 20 latach służby – 75 proc.

- po 25 latach służby – 100 proc.

- po 30 latach służby – 150 proc.

- po 35 latach służby – 200 proc.

- po 40 latach służby – 300 proc.

– miesięcznego uposażenia zasadniczego, wraz z dodatkami o charakterze stałym.