Bilion dolarów twórców amerykańskich

W Ameryce branża kreatywna – liczona jako firmy, które wytwarzają wyłącznie produkty objęte prawami autorskimi – przynosi gospodarce już rocznie ponad 1 bilion dol., podliczyło właśnie Międzynarodowe Stowarzyszenie Własności Intelektualnej IIPA.

Ponad 11 proc. PKB

To pierwszy raz, kiedy tzw. sektor kreatywny (producenci oprogramowania komputerowego i gier wideo, wydawcy książek, gazet i magazynów, firmy fonograficzne produkujące albumy muzyczne, wytwórnie filmowe oraz nadawcy radiowi i telewizyjni) przekroczył w USA granicę biliona dol.

Gdyby do tej grupy dodać branże, które tylko część przychodów pozyskują np. z handlu dobrami objętymi ochroną praw autorskich (to np. producenci biżuterii, architekci czy producenci zabawek) oraz te, które specjalizują się w produkcji urządzeń wykorzystywanych przy korzystaniu z owoców pracy sektora kreatywnego (producenci komputerów, sprzętu rtv, czystych nośników i papieru), wartość tak liczonej branży kreatywnej w USA sięgnęłaby aż 1,77 bln dol., czyli aż 11,25 proc. PKB. Tylko firmy pierwszego rodzaju przyniosły gospodarce w 2012 r. 6,48 bln dol., podaje IIPA. Wypracowało to 11,1 mln ludzi zatrudnionych w tych sektorach (to 10 proc. wszystkich pracowników prywatnych firm za oceanem i ponad 8 proc. wszystkich).

142 mld dol. wynosi wartość eksportu dóbr objętych prawem autorskim w USA (wyższa niż w rolnictwie i produkcji żywności czy leków)

Plaga piractwa

– Aby wspierać dynamiczny wzrost sektora, potrzebujemy silnego i nowoczesnego prawa, które uwzględniałoby technologiczne zmiany zachodzące na rynku i skutkujące szkodami wyrządzanymi firmom, zwłaszcza tym zajmującym się dystrybucją treści cyfrowych przez piratów – komentował Steven J. Metalitz z IIPA.

6,5 proc. udziału branży kreatywnej w PKB to sporo w porównaniu z osiągami tych branż w Europie (patrz wykres), gdzie – jak podawał niedawno Urząd Harmonizacji Rynku Wewnętrznego (UHRW) – w krajach UE szeroko pojęte sektory twórcze przynoszą rocznie 4,2 proc. wspólnotowego PKB, a pracuje na to 3,2 proc. zatrudnionych.

Polska lokuje się blisko europejskiej średniej. Udział sektora kreatywnego w PKB sięga tu według UHRW 4,2 proc. To wyższy odsetek niż w przypadku Niemiec, Holandii czy Słowenii, ale znacznie mniej niż w przypadku Irlandii czy Szwecji.

Niesłabnącym problemem wszystkich objętych terminem „kreatywny" sektorów jest piractwo, które w dobie rozwoju cyfrowych form dystrybucji jest trudne do opanowania, co nie pozostaje bez wpływu na kondycje i wielkość branży. Międzynarodowe Stowarzyszenie Branży Fonograficznej oszacowało np., że do 2015 r. z powodu piractwa tylko w Europie pracę w szeroko pojętej branży muzycznej straci około miliona osób.

To wszystko skutki nie tylko nienadążającego za zmianami technologicznymi prawa, ale także nonszalanckiego do własności intelektualnej stosunku samych użytkowników.

Z opublikowanych wczoraj wyników badań UHRW wynika, że aż 96 proc. obywateli UE zgadza się z tym, iż wynalazcom, twórcom i artystom estradowym należy się ochrona praw i wynagrodzenie za pracę. A 67 proc. dodatkowo uważa, że brak ochrony własności intelektualnej spowodowałby wręcz w gospodarce chaos.

Jednocześnie z badania wynika jednak, że Europejczycy mają małe pojęcie o istocie praw autorskich. A aż 38 proc. z nich hołduje przekonaniu, że „kupowanie podróbek jest wyrazem protestu i oporu wobec gospodarki rynkowej i dużych uznanych marek".