3. Światowy Kongres Tłumaczy Literatury Polskiej

- Organizowany co cztery lata Kongres jest jednym z największych wydarzeń tego typu na świecie - mówił Grzegorz Gauden, dyrektor Instytutu Książki, podczas inauguracji w Collegium Novum Uniwersytetu Jagiellońskiego. - W dwóch poprzednich edycjach łącznie wzięło udział 389 tłumaczy.

Instytut Książki od 10 lat wspiera promocję polskiej literatury. Dzięki jego dotacjom ukazało się w tym czasie ponad 1400 tłumaczeń w 42 językach. Jest organizatorem Kongresów, jak i pobytowego Kolegium Tłumaczy (wspólnie z Willą Decjusza i UJ). Prowadzi także projekt Sample Translation ©Poland, pomagający tłumaczom w nawiązywaniu kontaktów z zagranicznymi wydawcami i wspierający finansowo przekłady. Od 2007 roku przyznał 298 dotacji. Bezpośrednio do wydawców adresowany jest Program Translatorski ©Poland, dzięki któremu ukazało się w ostatnich 10 latach 1400 książek w 51 krajach.

Instytut przyznaje także dwie prestiżowe nagrody: Transatlantyk – dla wybitnych ambasadorów literatury polskiej za granicą (dziś poznamy laureata roku 2013) i Found in Translation - za najlepszy przekład z literatury polskiej na angielski.

Do najczęściej tłumaczonych polskich autorów należą: Czesław Miłosz, Stanisław Lem, Ryszard Kapuściński, Witold Gombrowicz, Wisława Szymborska, Zbigniew Herbert. Bardzo popularni są także: Olga Tokarczuk, Andrzej Stasiuk, Andrzej Sapkowski, Marek Krajewski, Michał Witkowski, Jacek Dehnel.

- Warto propagować polską literaturę przez tłumaczenia fundamentalnych dzieł, bo to jest najlepsza forma dialogu międzykulturowego. Tak uważam jako filozof i socjolog - twierdzi prof. Maria Flis, prorektor do spraw rozwoju UJ.

Patronat nad 3. Światowym Kongresem Tłumaczy Literatury Polskiej objął Bogdan Zdrojewski, Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego.

Wykład inauguracyjny na krakowskim kongresie wygłosił Wiesław Myśliwski. Mówił o źródłach swej prozy, podkreślając swoje chłopskie pochodzenie, które ukształtowało jego pisarstwo. A jednocześnie dodawał: - Nie ma wiejskiego ani miejskiego losu. Los jest losem, a każdy los domaga się, by ujrzeć w nim człowiecze oblicze.

W programie trzydniowego kongresu znajduje się kilkadziesiąt warsztatów poświęconych literaturze i językowi polskiemu, prowadzonych przez wybitnych znawców, m.in. Jerzego Jarzębskego, Przemysława Czaplińskiego, Piotra Śliwińskiego, Marka Zaleskiego, Dariusza Nowackiego, Kazimierę Szczukę, Michała Rusinka. Można na nich poznać nowe dzieła i nazwiska w polskiej literaturze oraz doskonalić warsztat tłumacza.

Są też spotkania z wydawcami (ZNAK, W.A.B, Wydawnictwo Literackie, Wydawnictwa a5, Biura Literackie) oraz z pisarzami: Adamem Zagajewskim, Joanną Bator, Olgą Tokarczuk, Markiem Krajewskim i Ryszardem Krynickim

Adam Zagajewski mówił: - Pisaniu wierszy musi towarzyszyć stan ekscytacji. Kiedy ten stan się kończy, kończy się możliwość tworzenia. Wiersza nie da się napisać na zimno. Aby przekład był dobry, trzeba być głęboko zanurzonym w tym języku, znać go od dziecka. Całkowicie zawierzam tłumaczom, którzy są moimi przyjaciółmi.

Monika Kuc