Jerzy Zelnik - rozmowa z Jerzym Zelnikiem

Rz: Oglądał pan „Dynastię"?

Jerzy Zelnik:

Co któryś odcinek. Jak przez mgłę pamiętam ten serial o wyższych sferach finansowych. Rozumiem, że nawiązuje pani do „Rezydencji"? Bohaterowie polskiego serialu funkcjonują jednak w innej skali i nie w tym miejscu świata. Nasza opowieść ma wiele poziomów, opowiada o różnych sferach życia – od biznesu przez sprawy rodzinne po stosunki społeczne. Jest w niej wszystko oprócz polityki. Rzadko oglądam seriale, ale mam nadzieję, że ten nasz będę – i to z przyjemnością.

Zbliżenie - czytaj więcej

Skąd ten optymizm?

Bo dawno nie czytałem tak wciągającego scenariusza. Zaciekawia mnie jako czytelnika. Czekam zachłannie na kolejne odcinki jak fan kryminałów albo romansów niemogący się doczekać dalszego ciągu. W scenariuszu jest mnóstwo zaskakujących wydarzeń. Jego niezwykłość polega na tym, że po raz pierwszy o świecie bogaczy opowiada na poważnie. Nie jak do tej pory – poprzez sensacyjne wątki mafijne albo z przymrużeniem oka, jak na przykład „Tygrysy Europy" Jerzego Gruzy. W „Rezydencji" bogacze starają się o uczciwość w biznesie.

Czyli Jan Podhorecki jest podobny do Blake'a Carringtona, jednego z najbardziej pozytywnych bohaterów „Dynastii"...

Proszę mnie nie zmuszać do szukania cech wspólnych, bo za mało jednak pamiętam z tamtej historii. Za to widzę bardzo wiele zbieżności między Janem Podhoreckim a mną, choć do jego majątku to bardzo, bardzo mi daleko. Ale sposób myślenia, reagowania na sytuacje rodzinne czy zawodowe jest mi niezwykle bliski. Raz tylko do tej pory zdarzyło mi się w karierze aktorskiej, że postać, którą grałem, przylegała do mnie tak blisko. Myślę o królu Zygmuncie Auguście.

Na ile obraz świata wykreowany w „Rezydencji" jest zbieżny ze stereotypowymi wyobrażeniami o ludziach majętnych?

Najprawdopodobniej przeciętnemu zjadaczowi chleba wydaje się, że milioner opływa w dostatki i chodzi elegancko odziany, nieomal w białych rękawiczkach. Tymczasem Jan Podhorecki ma ciągle przed sobą górę zmartwień, codziennych trosk. I nieustanny ciężar ogromnej odpowiedzialności, bo do biznesu angażuje rzesze ludzi. Odpowiada więc też za ich los. Wychodzi na to, że taki milioner jest galernikiem, bo ma pracę, która się nie kończy. Nie dosypia i pewnie żyje trochę krócej niż przeciętny człowiek.

Przydały się panu do tej roli doświadczenia dyrektora teatru?

Owszem. Podobnie jak małżeńskie, rodzicielskie, dorabiania się własnego majątku, budowania domów. Również z działalności społecznej i politycznej, w których aktywnie uczestniczyłem przez 13 lat, choć nigdy nie byłem członkiem żadnej partii.

W ubiegłym roku był pan członkiem komitetu poparcia Jarosława Kaczyńskiego...

To wynikało z mojej traumy związanej z 10 kwietnia. Nic więcej do dodania.

Aktor powinien się angażować w politykę?

Pozornie nie, ale człowiek żyjący poza społeczeństwem, zamknięty w swojej klatce domowej, miałby ogromne trudności z przekładaniem swoich doświadczeń na sztukę. Życie wymaga wchodzenia w ciągle nowe sytuacje, podejmowania ryzyka. Bez tego się nie da. Choć, owszem, są i tacy, co uważają, że świat można zwiedzić, nie wychodząc z domu. Ale ja do nich nie należę. Zawsze pchałem się głową, rękami i nogami w rzeczywistość. Nawet w morderczą fizyczną pracę do granic możliwości: byłem na budowach pomocnikiem murarzy, zarabiałem za granicą, remontując mieszkania. To były także cenne nauki, które złożyły się na to, że jestem odważniejszy w życiu, nie tchórzę.

Nigdy pan nie żałował angażowania się w politykę?

Może i czasem żałowałam, ale zawsze kierowałem się podszeptami mojego sumienia. Gdyby życie było, jak pisze Wisława Szymborska, „generalną próbą", to można by liczyć, że takich prób będzie kilka i przyjdzie czas, by dać premierę. Na miarę swoich oczekiwań. Niestety. Możemy zatem dokonywać wyborów, kierując się tylko przeczuciem, intuicją, logiką, mądrością, wiedzą. I mimo to ciągle potykać o własne błędy. Jak patrzę na swoje życie, to się go nie wstydzę, ale na pewno wiele bym w nim zmienił. Ale co – niech pozostanie moją tajemnicą.

Dyrekcja Teatru Nowego w Łodzi była pańskim sukcesem czy porażką?

Ogromnym doświadczeniem. Sukcesem było, że wytrwałem 3,5 roku, i że udało się zrobić kilka uczciwych rzeczy, choć kilka się nie powiodło. Teatr był zarażony nienawiścią, która burzy, a nie buduje. Działałem w sytuacji ciągłego artyleryjskiego ostrzału, bo miasto reprezentowane przez media nie lubiło nas. Jednak umiałem się kulom nie kłaniać. Dobre i ważne było na przykład zaangażowanie całego wybitnie zdolnego roku ze szkoły teatralnej. Młodzi ożywili tę scenę, wnieśli naturalność, zapał do pracy. Biorąc to pod uwagę, sądzę, że sobie poradziłem i podałem pałeczkę sztafetową swojemu następcy.

Zgodziłby się pan jeszcze poprowadzić jakąś scenę?

Raczej nie.