Nieduży mężczyzna z wielką karierą

To nie przypadek, że właśnie teraz ukazuje się płyta z 16 lirycznymi przebojami Franka Sinatry i pretekstem do reedycji dawnych nagrań nie była 15. rocznica śmierci artysty, która minęła kilka miesięcy temu. Albumem „Sinatra with Love" piosenkarz wraca na fali nostalgii za dawną Ameryką i z modą na lata 50. Jej dowodem jest choćby ogromna popularność serialu „Mad Men", u nas emitowanego przez Fox Life i w TVP Kultura.

Zobacz galerię zdjęć

Akcja tej wieloodcinkowej opowieści (na kwiecień zapowiedziano w USA premierę siódmego sezonu) toczy się w nowojorskiej agencji reklamowej. Od życiowych perturbacji jej pracowników ważniejszy jest tu obraz Ameryki, gdy na przełomie lat 50. i 60. kończył się czas stabilnego rozwoju, jaki nastąpił po II wojnie. Nadchodzi nowe, które niesie rewolucję obyczajową, ale również brutalizację życia społecznego, czego symbolem stało się zabójstwo prezydenta Kennedy'ego, a także walkę kobiet o swe prawa, wojnę w Wietnamie i pierwsze oznaki inwazji japońskiej gospodarki na USA.

Zobacz na Empik.rp.pl

Odtąd z każdą kolejną dekadą życie będzie nabierać coraz szybszego tempa. Kiedy patrzy się na bohaterów „Mad Mena", którzy w agencji popijają whisky, paląc jednego papierosa za drugim, lub robią długie przerwy na lunch, a przy tym odnoszą sukcesy zawodowe, pojawia się myśl, że wtedy było lepiej. Na dodatek kobiety były równie piękne i eleganckie, a przy tym bardziej uległe wobec mężczyzn niż obecnie.

Radiowy głos

Klimat tamtych lat odnajdziemy również w piosenkach Franka Sinatry, snujących się wolno i z wdziękiem jak ówczesne życie.

Ten idol powojennej Ameryki urodził się w 1915 roku w rodzinie włoskich emigrantów. Był chuderlawy i niedużego wzrostu, a jednak miał w sobie coś; niezwykłe spojrzenie, uśmiech, a przede wszystkim ciepły, męski głos, charyzmę i pewność siebie. Bezbłędnie potrafił wykorzystać te atuty od najmłodszych lat.

Śpiewać zaczął na początku lat 30., gdy ogólny kryzys dał się we znaki rodzinie Sinatrów, i 15 dolarów tygodniowo, jakie początkowo zarabiał, było cennym uzupełnieniem domowego budżetu. O poważnej karierze zaczął myśleć, gdy poszedł na występ Binga Crosby'ego, którego zdjęcie miał w swoim pokoju. Młodszym czytelnikom trzeba wyjaśnić, że to wokalista, którego równie ciepły głos towarzyszy nam co roku w okresie świąt Bożego Narodzenia, bo to on wylansował największy hit wszech czasów – „White Christmas".

– Odniosę sukces większy niż Bing Crosby – miał podobno Sinatra powiedzieć, gdy w 1935 roku po raz pierwszy wszedł do radiowego studia. Słowa te podszyte były młodzieńczą bezczelnością, zważywszy na fakt, że wziął udział w audycji dla amatorów, w której na dodatek zaśpiewał z triem Three Flashes. A jednak 40 tys. głosów oddanych na niego przez radiosłuchaczy świadczyło, że znalazł się na dobrej drodze.

Nagrodą za zwycięstwo w tym radiowym talent show był sześciomiesięczny kontrakt, więc laureaci – już jako kwartet The Hoboken Four – ruszyli w trasę. Jeden z członków grupy Three Flashes wspominał potem, że przyjęli Sinatrę, gdyż miał samochód i mógł być ich kierowcą.

Szybko jednak okazało się, że na koncertach to on przyciąga uwagę publiczności. Sinatra to wykorzystał i porzucił partnerów, zwłaszcza że otrzymał propozycję współpracy z orkiestrą Harry'ego Jamesa. Regularnie zaczął się też pojawiać w programach radiowych, bo w tamtym okresie przede wszystkim to medium lansowało gwiazdy. On zaś miał, jak mówią radiowcy, bardzo foniczny głos.

W 1939 roku nagrał pierwszy wielki przebój „All or Nothing at All", który w ciągu kilku lat rozejdzie się w milionowym nakładzie. W 1941 roku „Billboard" przyznał mu tytuł wokalisty roku i tak Frank Sinatra stał się gwiazdorem, zwłaszcza że polubiła go młodzież. Był pierwszym amerykańskim piosenkarzem, który śpiewał nie tylko dla dorosłych. Jego występy przyciągały nastolatki, reagujące niesłychanie emocjonalnie. A ta sinatromania znakomicie przyczyniała się do sprzedaży płyt. On zaś w ciągu jednego roku potrafił wydać kilkadziesiąt singli.

Mdlejąca pokojówka

Frankiem Sinatrą zainteresowało się też Hollywood. W filmie „Higher and Higher" (1943) zagrał, co prawda, u boku wielkiej francuskiej aktorki Michèle Morgan, ale... samego siebie. W pierwszej scenie dzwonił do drzwi, otwierała pokojówka, on mówił: „Dzień dobry, nazywam się Frank Sinatra", a ona mdlała z wrażenia. Zaśpiewał również pięć świetnych piosenek, jedna z nich („I Couldn't Sleep a Wink Last Night") była nominowana do Oscara.

Udowodnił jednak, że w filmie muzycznym stać go na znacznie więcej, czego najlepszym przykładem stała się w 1949 roku znakomita ekranizacja musicalu Leonarda Bernsteina „On the Town" (w Polsce znana pod tytułem „Na przepustce") o marynarzach na przepustce w Nowym Jorku. Sinatra śpiewał i tańczył tu u boku świetnego tancerza Gene'a Kelly'ego. Rok wcześniej zaś potwierdził talent aktorski w pierwszej dramatycznej roli – zagrał księdza w „The Miracle of the Bells".

Mimo wszystko koniec lat 40. nie był dla niego zbytnio udany, kariera wyhamowała, na dodatek w prasie pojawiły się artykuły sugerujące jego powiązania z mafią. Ówczesne tabloidy pisały o nim wręcz per mafioso Sinatra.

Romanse i rozwody

Te zarzuty będą pojawiać się również w kolejnych dekadach, zwłaszcza gdy ulubionym miejscem jego występów stało się Las Vegas pełne kasyn i podejrzanych interesów, nikt jednak nie znalazł wystarczających dowodów potwierdzających te oskarżenia. Pozostała jedynie niewątpliwie wzorowana na Sinatrze postać piosenkarza Johny'ego Fontane'a, będącego na usługach szefa mafii Vito Corleone w filmie „Ojciec chrzestny".

Na początku lat 50. rozpadło się też jego małżeństwo. Nancy, młodzieńcza miłość i matka ich trojga dzieci, miała dość licznych zdrad męża. Gdy wyszedł na jaw romans Sinatry z filmową gwiazdą, piękną Avą Gardner, zażądała rozwodu. Kochankowie pobrali się w 1951 roku, dwa lata później byli już w separacji.

Równie krótko trwało w latach 60. kolejne małżeństwo piosenkarza z Mią Farrow, która odeszła, gdy on nie zgodził się, by zagrała w „Dziecku Rosemary" Polańskiego. Sinatra ustatkował się dopiero w połowie lat 70. u boku kolejnej żony, Barbary.

Na początku lat 50. zdawał się nie przejmować zawirowaniami w życiu prywatnym i spadkiem popularności. Nagrywał kolejne płyty, a przede wszystkim rozwijał się jako aktor, co potwierdził Oscarem za rolę drugoplanową w antywojennym dramacie „Stąd do wieczności" (1953), a dwa lata później nominacją do Oscara za rolę narkomana w „The Man with the Golden Arm". Interesująco wypadał też w komediach, choćby „Ocean's Eleven" (1960).

Wielkie przeboje

Gdy objawił się Elvis Presley, wybuchło szaleństwo rock and rolla, a rynek muzyczny nastawił się przede wszystkim na młodzieżowego odbiorcę, dobiegający pięćdziesiątki Frank Sinatra prezentował się w tym biznesie jak poczciwy, nudnawy wujek. A jednak lata 60. okazały się dla niego niezwykle udane, wylansował bowiem trzy wielkie ogólnoświatowe przeboje: „Strangers in the Night", „Something Stupid" (w duecie z córką Nancy) oraz „My Way" (122 tygodnie na liście „Billboardu"!).

W następnej dekadzie dorzucił do tego „New York, New York", ten przebój podebrał Lizie Minelli. To ona pierwsza zaśpiewała go w filmie Martina Scorsese pod tym samym tytułem.

Był już wówczas artystą spełnionym, dla milionów Amerykanów stał się symbolem ciągłości i oryginalności jej kultury i tym, co Ameryka daje światu. Był też kwintesencją amerykańskiego stylu, amerykańskich marzeń i możliwości. Nadal występował, potwierdzając swą formę. Na 80. urodziny nagrał świetny album z duetami, zaprosiwszy m.in. Arethę Franklin, Natalie Cole, Barbrę Streisand, Charlesa Aznavoura, Bono czy muzyka Kenny'ego G.