Wokół tego radia głośno było już dziesięć lat temu, gdy administracja Viktora Orbána pod koniec 2010 r. rozpoczęła głębokie zmiany polityczne i instytucjonalne w państwie właśnie od przyjęcia nowej ustawy medialnej. Ograniczyła ona niezależność mediów, co wywołało wtedy głośną debatę i protesty w Unii Europejskiej, w której akurat Węgry sprawowały prezydencję, a nawet w Stanach Zjednoczonych (o zachowanie Klub Rádió upominała się nawet ówczesna szefowa dyplomacji amerykańskiej Hillary Clinton). Na mocy tej ustawy media elektroniczne trafiły w ręce rządu.
Niezależne radio utrzymało się (jak widzimy – do teraz), ale następne ciosy w niezależne media ze strony podporządkowującego sobie konsekwentnie rządu były szykowane. Kolejny poważny nastąpił po głośnym zderzeniu premiera Viktora Orbána z twórcą imperium finansowego i właśnie medialnego Fideszu, Lajosem Simicską w lutym 2016 roku.
Po tym brutalnym rozwodzie Simicska przeszedł do opozycji i zaczął wspierać partię Jobbik wskazując, że to ona ma największe szanse na odsunięcie Fideszu od władzy. To jednak nie nastąpiło. Toteż po wygraniu trzecich z kolei wyborów wiosną 2018 r. przez Fidesz, Lajos Simicska utracił, teraz już praktycznie bez walki, swoje imperium, w tym wpływowy dziennik „Magyar Nemzet”, radio Lánchid, stację telewizyjną Hir oraz tygodnik „Heti válasz”.
Dziennikarze z „Magyar Nemzet” utworzyli nowe pismo, ale w gruncie rzeczy rozproszyli się, podczas gdy premier Orbán dziennik wznowił i dzisiaj stanowi on – zgodnie z nazwą, „węgierski naród” – główną prasową tubę propagandową rządu.
Działo się to już wtedy, gdy Viktor Orbán przypuścił bezkompromisowy atak na siły liberalne i „imperium Sorosa”, w którego ramach 8 października 2016 r. zszedł ze sceny dotychczas najpoczytniejszy dziennik lewicowo-liberalny „Népszbadság” i nigdy już nie wrócił. A w trzy lata później Węgry opuściła najpierw Fundacja Wolne Społeczeństwo George’a Sorosa, a następnie utworzony i sponsorowany przez niego Uniwersytet Środkowoeuropejski.
Równocześnie jedna z najbarwniejszych postaci okresu rządów Viktora Orbána biznesmen (do 2010 r. inkasent gazowy, a potem sołtys w rodzinnej wsi premiera) Lőrincz Mészáros i będące w jego posiadaniu firmy, począwszy od najpotężniejszej Mediaworks Rt, przejęły – w październiku 2016 r. – praktycznie wszystkie media i gazety regionalne. Od tej pory znajdują się one pod kontrolą rządu oraz nadają komunikaty i wiadomości z rządowej agencji prasowej MTI.
Tym samym rząd niemal całkowicie rozmontował system równowagi i kontroli władz, podporządkowując sobie praktycznie wszystkie niezależne media, a zdjęcie z anteny (poprzez odebranie koncesji i częstotliwości) Klub Rádió jest tylko kolejnym, jednym z ostatnich już „kamyczków” w tej układance. Dzisiaj niezależne media na Węgrzech to kilka portali, jak 444.hu czy cenny atlatszo.hu, jednakże największe z nich origo.hu i index.hu też zostały przejęte przez rząd (pierwszy w listopadzie 2018, drugi, z dużym hukiem, w lipcu 2020 r.).
Nic dziwnego, że ceniona w świecie Freedom House uznała już Węgry za państwo niedemokratyczne, a nie tylko „nieliberalną demokrację”, jak ją przed laty (w 2014 r.) samo-zdefiniował Viktor Orbán. A wszystko to w ramach Unii Europejskiej, definiowanej także (chociażby w głośnych kryteriach kopenhaskich) jako „wspólnota wartości”.
Dbający o stałe powiększanie władzy (i majątku) wszechmocny w swym kraju premier Viktor Orbán nie zwraca uwagi na protesty, takie jak teraz, i konsekwentnie stosuje taktykę salami: po kolei odcina dopływ środków dla niezależnych mediów, ograniczonych dziś do jednego dziennika „Népszava” oraz kilku tygodników (i tak czytanych przez stołeczną inteligencję, z definicji niechętną władzom, co dla niej nie ma znaczenia).
WALKA O KLIMAT. Nowa architektura energetyki
Ostatnio proces nieco przyspieszył, bowiem sześć partii opozycyjnych utworzyło w grudniu wspólny front i zapowiada pójście razem do wyborów wiosną 2022 r., a to jest dla Fideszu i Orbána, jak świadczą sondaże, poważne zagrożenie. Tym bardziej więc centralizuje on i podporządkowuje sobie wszystkie możliwe media. Klub Rádió jest tylko kolejną ofiarą tej, już raczej nie taktyki, lecz strategii rządu, prowadzonej pod hasłami: więcej władzy dla rządu. A informacja to władza.
