Kościół, ufundowany przez Albrechta Radziwiłła, został wybudowany w I połowie XVII w. Jest to najwyższej klasy zabytek z okresu baroku, z unikalnym wyposażeniem i nagrobkami Radziwiłłów.
– Świątynia była uznawana za najpiękniejszy i najcenniejszy kościół na Wołyniu – przypomina dr Michał Laszczkowski, prezes Fundacji Dziedzictwa Kulturowego.
W czasie wojny kościół został zdewastowany. Od 1944 r. praktycznie nie było gospodarza, który mógłby się nim opiekować. Świątynia była otwarta, a elementy wystroju rabowane.
W czasach sowieckich w kolegiacie urządzono stajnię dla kołchozu, w latach 80. spłonął dach, budynek pękł i groził zawaleniem. Dopiero w roku 1991 władze ukraińskie przekazały kościół wspólnocie wiernych i znów jest on miejscem kultu religijnego. – Parafia liczy tylko ok. 150 osób. Sama nie jest w stanie udźwignąć kosztów odbudowy – opisuje dr Laszczkowski.
Fundacja Dziedzictwa Kulturowego, przy wsparciu finansowym Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz MSZ, stara się uratować zabytek. – Przeprowadziliśmy szeroko zakrojone działania ratunkowo-konserwatorskie. Udało się uratować kolegiatę przed zawaleniem. Specjalnymi opaskami wzmocniono jej konstrukcję – mówi Laszczkowski.
W przyszłym roku fundacja planuje odnowienie części wokół prezbiterium, m.in. obejścia łączącego dwie zakrystie, klatek schodowych do dawnej biblioteki i skarbca, oraz zabezpieczenie grożącego zawaleniem ołtarza głównego, renowację sztukaterii i tynków nawy głównej.
– Musimy także uporządkować splądrowane krypty i rozbite trumny, następnie godnie pochować zbezczeszczone szczątki ludzkie – dodaje Michał Laszczkowski.
Już wiadomo, że w 2016 r. w konserwacji świątyni będą uczestniczyli, m.in. w ramach praktyk studenckich, studenci i pracownicy Wydziału Konserwacji Dzieł Sztuki warszawskiej ASP.
– Zbieramy środki w zasadzie na wszystko, zwłaszcza na materiały budowlane i konserwatorskie, ale także wynajem sprzętu, opłacenie specjalistów. Liczy się każda złotówka – dodaje dr Laszczkowski.
Trzy dostępy do treści rp.pl w ramach jednej prenumeraty
Darowizny można wpłacać na konto Fundacji Dziedzictwa Kulturowego, ul. Puławska 158/164/24, 02-670 Warszawa, Alior Bank SA, 19 2490 0005 0000 4530 8032 8641, z dopiskiem: „Darowizna Ołyka".
