Reklama

Naukowcy odkryli zmiany w polu magnetycznym Ziemi. „W tym regionie dzieje się coś szczególnego”

Najnowsze badanie dotyczące zmian w polu magnetycznym Ziemi to efekt 11 lat zbierania danych satelitarnych. W tym okresie zaobserwowano szereg dynamicznych zjawisk. Jedno z nich dotyczy zmian w tzw. Anomalii Południowego Atlantyku.

Publikacja: 18.10.2025 08:15

Opublikowano dane z okresu ponad 11 lat obserwacji pola magnetycznego Ziemi

Opublikowano dane z okresu ponad 11 lat obserwacji pola magnetycznego Ziemi

Foto: Suliman Razvan/Adobe Stock

Nowe badanie dynamiki pola magnetycznego Ziemi ukazało się w październiku w czasopiśmie. „Physics of the Earth and Planetary Interiors”.

Długofalowa misja satelitów Swarm

Najnowsza publikacja powstała dzięki wieloletniej misji trzech satelitów Swarm. Dane z obiektów, dotyczące ziemskiego pola magnetycznego, pochodzą z okresu od 2014 r. do 2025 r. Swarm to misja Earth Explorer, działająca w ramach programu Earth Observation FutureEO Europejskiej Agencji Kosmicznej (European Space Agency, ESA). Obiekty wystrzelono w kosmos w listopadzie 2013 r. Konstelacja satelitów ESA zebrała do dzisiejszego dnia cenne dane o zmieniającej się dynamice pola magnetycznego Ziemi.

Na podstawie wciąż zbieranych danych tworzy się „globalne modele magnetyczne”, które są wykorzystywane m.in. w nawigacji. Informacje pozyskiwane przez misję Swarm ułatwiają też monitoring „kosmicznej pogody”. Projekt jest nazywany przez ekspertów „kamieniem milowym”, który pozwoli także opracować misje kolejnej generacji satelitów.

Czytaj więcej

Satelity Starlink Elona Muska deorbitują w alarmującym tempie. Dlaczego to problem?

Zmiany w Anomalii Południowego Atlantyku. Co udało się ustalić?

Jednym z obiektów analizy autorów najnowszej publikacji jest tzw. Anomalia Południowego Atlantyku. Mowa o obszarze o osłabionym polu magnetycznym, odkrytym jeszcze w XIX w., a zlokalizowanym nad południowym Atlantykiem.

Reklama
Reklama

„W tym regionie dzieje się coś szczególnego, co powoduje silniejsze osłabienie pola magnetycznego” – wyjaśnia główny autor badania, prof. Chris Finlay z Politechniki Duńskiej. Dynamika pola magnetycznego badanego obszaru może doprowadzać do awarii i uszkodzeń satelitów przelatujących nad tym regionem. Naukowcy wiążą anomalię z tzw. obszarami odwróconego strumienia magnetycznego, zachodzącego pomiędzy płynnym jądrem zewnętrznym Ziemi a jej płaszczem.

Jak pokazały wyniki wieloletniej analizy, w okresie pomiędzy 2014 r. a 2025 r. Anomalia Południowoatlantycka stale się powiększała. W okresie obserwacji obszar słabego pola magnetycznego w tym rejonie zwiększył się o ok. 0,9 proc. powierzchni Ziemi. Jest to powierzchnia odpowiadająca niemal połowie obszaru kontynentalnej Europy.

Zauważono także zmniejszenie obszaru silnego pola magnetycznego w Kanadzie. W tym wypadku mowa o obszarze ok. 0,65 proc. powierzchni Ziemi, odpowiadającym np. powierzchni Indii. Dla porównania, w badanym okresie obszar silnego pola magnetycznego na Syberii zwiększył się o 0,42 proc. powierzchni Ziemi (powierzchnia porównywalna do Grenlandii). Wieloletnie obserwacje pozwoliły naukowcom śledzić z dużą precyzją dynamikę tych zmian.

Czytaj więcej

Nowa analiza „diabłów pyłowych” Marsa. Tego o Czerwonej Planecie nie wiedzieliśmy

„Bezprecedensowe informacje o naszej planecie”

Jak podkreślają autorzy najnowszej publikacji, misja satelitów Swarm przekroczyła już pierwotny, zakładany plan ich eksploatacji. Długość misji i pozyskiwane w jej trakcie dane są na tyle cenne, że eksperci określają je mianem „rekordowych”.

Jak podkreśla prof. Finlay, „próbując zrozumieć ziemskie pole magnetyczne, należy pamiętać, że nie jest to zwykły dipol, jak magnes sztabkowy. Tylko dzięki satelitom takim jak Swarm możemy w pełni zmapować tę strukturę i obserwować jej zmiany”.

Reklama
Reklama

Anja Stromme, badaczka odpowiedzialna za kierowanie misją Swarm, wierzy, że satelity będą pracować co najmniej do 2030 r. lub dłużej, bijąc tym samym swój dotychczasowy rekord użyteczności. Naukowcy liczą na to, że w najbliższym okresie tzw. minimum słonecznego uda się pozyskać „bezprecedensowe”, nowe informacje o dynamice pola magnetycznego Ziemi.

Nowe badanie dynamiki pola magnetycznego Ziemi ukazało się w październiku w czasopiśmie. „Physics of the Earth and Planetary Interiors”.

Długofalowa misja satelitów Swarm

Pozostało jeszcze 95% artykułu
/
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Reklama
Kosmos
Satelity Starlink Elona Muska deorbitują w alarmującym tempie. Dlaczego to problem?
Materiał Promocyjny
Bank Pekao uczy cyberodporności
Kosmos
Nowa analiza „diabłów pyłowych” Marsa. Tego o Czerwonej Planecie nie wiedzieliśmy
Kosmos
Na jednym z księżyców Saturna może istnieć życie. Astronomowie znaleźli nowe dowody
Kosmos
Tajemnicze zjawisko w naszej galaktyce. Nowe odkrycie europejskich astronomów
Materiał Promocyjny
Stacje ładowania dla ciężarówek pilnie potrzebne
Kosmos
Kosmiczny przybysz spoza Układu Słonecznego zadziwia astronomów. Co o nim wiadomo?
Materiał Promocyjny
Transformacja energetyczna: Były pytania, czas na odpowiedzi
Reklama
Reklama