Reklama

Naukowcy odkryli zmiany w polu magnetycznym Ziemi. „W tym regionie dzieje się coś szczególnego”

Najnowsze badanie dotyczące zmian w polu magnetycznym Ziemi to efekt 11 lat zbierania danych satelitarnych. W tym okresie zaobserwowano szereg dynamicznych zjawisk. Jedno z nich dotyczy zmian w tzw. Anomalii Południowego Atlantyku.

Publikacja: 18.10.2025 08:15

Opublikowano dane z okresu ponad 11 lat obserwacji pola magnetycznego Ziemi

Opublikowano dane z okresu ponad 11 lat obserwacji pola magnetycznego Ziemi

Foto: Suliman Razvan/Adobe Stock

Nowe badanie dynamiki pola magnetycznego Ziemi ukazało się w październiku w czasopiśmie. „Physics of the Earth and Planetary Interiors”.

Długofalowa misja satelitów Swarm

Najnowsza publikacja powstała dzięki wieloletniej misji trzech satelitów Swarm. Dane z obiektów, dotyczące ziemskiego pola magnetycznego, pochodzą z okresu od 2014 r. do 2025 r. Swarm to misja Earth Explorer, działająca w ramach programu Earth Observation FutureEO Europejskiej Agencji Kosmicznej (European Space Agency, ESA). Obiekty wystrzelono w kosmos w listopadzie 2013 r. Konstelacja satelitów ESA zebrała do dzisiejszego dnia cenne dane o zmieniającej się dynamice pola magnetycznego Ziemi.

Na podstawie wciąż zbieranych danych tworzy się „globalne modele magnetyczne”, które są wykorzystywane m.in. w nawigacji. Informacje pozyskiwane przez misję Swarm ułatwiają też monitoring „kosmicznej pogody”. Projekt jest nazywany przez ekspertów „kamieniem milowym”, który pozwoli także opracować misje kolejnej generacji satelitów.

Czytaj więcej

Satelity Starlink Elona Muska deorbitują w alarmującym tempie. Dlaczego to problem?

Zmiany w Anomalii Południowego Atlantyku. Co udało się ustalić?

Jednym z obiektów analizy autorów najnowszej publikacji jest tzw. Anomalia Południowego Atlantyku. Mowa o obszarze o osłabionym polu magnetycznym, odkrytym jeszcze w XIX w., a zlokalizowanym nad południowym Atlantykiem.

Reklama
Reklama

„W tym regionie dzieje się coś szczególnego, co powoduje silniejsze osłabienie pola magnetycznego” – wyjaśnia główny autor badania, prof. Chris Finlay z Politechniki Duńskiej. Dynamika pola magnetycznego badanego obszaru może doprowadzać do awarii i uszkodzeń satelitów przelatujących nad tym regionem. Naukowcy wiążą anomalię z tzw. obszarami odwróconego strumienia magnetycznego, zachodzącego pomiędzy płynnym jądrem zewnętrznym Ziemi a jej płaszczem.

Jak pokazały wyniki wieloletniej analizy, w okresie pomiędzy 2014 r. a 2025 r. Anomalia Południowoatlantycka stale się powiększała. W okresie obserwacji obszar słabego pola magnetycznego w tym rejonie zwiększył się o ok. 0,9 proc. powierzchni Ziemi. Jest to powierzchnia odpowiadająca niemal połowie obszaru kontynentalnej Europy.

Zauważono także zmniejszenie obszaru silnego pola magnetycznego w Kanadzie. W tym wypadku mowa o obszarze ok. 0,65 proc. powierzchni Ziemi, odpowiadającym np. powierzchni Indii. Dla porównania, w badanym okresie obszar silnego pola magnetycznego na Syberii zwiększył się o 0,42 proc. powierzchni Ziemi (powierzchnia porównywalna do Grenlandii). Wieloletnie obserwacje pozwoliły naukowcom śledzić z dużą precyzją dynamikę tych zmian.

Czytaj więcej

Nowa analiza „diabłów pyłowych” Marsa. Tego o Czerwonej Planecie nie wiedzieliśmy

„Bezprecedensowe informacje o naszej planecie”

Jak podkreślają autorzy najnowszej publikacji, misja satelitów Swarm przekroczyła już pierwotny, zakładany plan ich eksploatacji. Długość misji i pozyskiwane w jej trakcie dane są na tyle cenne, że eksperci określają je mianem „rekordowych”.

Jak podkreśla prof. Finlay, „próbując zrozumieć ziemskie pole magnetyczne, należy pamiętać, że nie jest to zwykły dipol, jak magnes sztabkowy. Tylko dzięki satelitom takim jak Swarm możemy w pełni zmapować tę strukturę i obserwować jej zmiany”.

Reklama
Reklama

Anja Stromme, badaczka odpowiedzialna za kierowanie misją Swarm, wierzy, że satelity będą pracować co najmniej do 2030 r. lub dłużej, bijąc tym samym swój dotychczasowy rekord użyteczności. Naukowcy liczą na to, że w najbliższym okresie tzw. minimum słonecznego uda się pozyskać „bezprecedensowe”, nowe informacje o dynamice pola magnetycznego Ziemi.

Kosmos
To odkrycie może być przełomem. Naukowcy po raz pierwszy „zobaczyli” ciemną materię?
Kosmos
Ta roślina jest w stanie przetrwać w kosmosie? Zaskakujące wyniki eksperymentu
Kosmos
Przełomowe badania nad superburzą geomagnetyczną z 2024 roku
Kosmos
Szykuje się rewolucja w kosmologii? „To oznacza ogromną zmianę paradygmatu”
Materiał Promocyjny
Startupy poszukiwane — dołącz do Platform startowych w Polsce Wschodniej i zyskaj nowe możliwości!
Kosmos
Najjaśniejsza i największa superpełnia w 2025 roku. Kiedy obserwować Księżyc w listopadzie?
Materiał Promocyjny
Nowa era budownictwa: roboty w służbie ludzi i środowiska
Reklama
Reklama
REKLAMA: automatycznie wyświetlimy artykuł za 15 sekund.
Reklama