Pokrzywdzeni przez księży przełamują strach i zgłaszają krzywdę. W 2021 r. zrobiło to 155 osób

Aż 155 przypadków wykorzystania seksualnego osoby małoletniej trafiło w 2021 roku do struktur kościelnych. Sprawy dotyczyły 139 duchownych.

Publikacja: 20.03.2022 21:00

Coraz częściej wykorzystanie osoby małoletniej przez duchownego zgłaszają biskupom sami księża

Foto: shutterstock

Tomasz Krzyżak

Dane dotyczące wykorzystywania seksualnego małoletnich (wg prawodawstwa kościelnego są to osoby do 18. roku życia) polski Episkopat zbiera od kilku lat. Pierwszy raport, obejmujący lata 1990 – połowa 2018 r., opublikowano w marcu 2019 r. W tym czasie do kurii biskupich oraz zakonnych zgłoszono 379 przypadków, które obejmowały łącznie 661 skrzywdzonych osób (najstarsza krzywda miała miejsce w 1950 r.).

Kolejny raport (od połowy 2018 do końca 2020 r.) pojawił się w czerwcu ub. roku. W tym czasie było 368 zgłoszeń (sprawców 292), które dotyczyły czynów z lat 1958–2020.

139 księży i zakonników

dotyczą łącznie zarzuty

Obecne opracowanie, które poznali już biskupi, a które „Rzeczpospolita” prezentuje jako pierwsza, dotyczy zgłoszeń tylko z roku 2021, choć najstarszy fakt skrzywdzenia zdarzył się w roku 1958. Co wynika z tego opracowania?

Księża o księżach

Do kurii diecezjalnych i zakonnych zgłoszono 155 przypadków wykorzystania seksualnego (110 do diecezji, 45 do zakonów). Spośród tych spraw 81 wciąż jest badanych, w 45 przypadkach zarzuty się potwierdziły, 29 odrzucono jako niewiarygodne.

Z raportu wynika, że w 2021 roku nie było miesiąca, w którym do kościelnych struktur nie zgłosiłaby się jakaś pokrzywdzona osoba – najwięcej zgłoszeń (18) odnotowano w czerwcu, najmniej (5) w grudniu.

Czytaj więcej

O kardynale Henryku Gulbinowiczu trudno powiedzieć, że to autorytet, który zdradził. O sposobie, w j

Plus Minus

Podejrzany status autorytetów

Współczesny, demokratyczny lud, wyzwolił się od potrzeby autorytetu. Sam dla siebie jest kapłanem i profesorem etyki. Wszelki autorytet, z jego poradami i głoszonymi zasadami, to dla niego irytujące, ograniczające wolność obciążenie.

– Te dane pokazują, że fala ujawnień, która zaczęła się w Polsce w połowie 2019 roku, wciąż trwa. Wszystkie te historie są dla Kościoła zawstydzające i nigdy nie powinny się zdarzyć – mówi „Rz” ks. Piotr Studnicki, kierownik biura Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży. – Fakt, że pokrzywdzeni się zgłaszają, jest potwierdzeniem tego, że zbudowany przez Kościół system zgłoszeń oraz pomocy był i jest potrzebny – dodaje.

Duchowny zauważa, że 29 przypadków, które ostatecznie uznane zostały za niepotwierdzone, może wskazywać na to, że jakieś zachowanie księdza zostało źle zinterpretowane przez osobę zgłaszającą. – Ale zgłoszenie trzeba uznać za bardzo pozytywny znak, ludzie nie chcą pozostawać obojętni i zgłaszają różne niepokojące ich zachowania. A rolą biskupa jest, by je wyjaśnił – mówi.

Widać w tych danych, że fala ujawnień, jaka zaczęła się w Polsce w połowie 2019 r., trwa.

ks. Piotr Studnicki, kierownik biura Delegata KEP ds. ochrony dzieci i młodzieży

Zgłoszenia pochodziły najczęściej od osób pokrzywdzonych (70), które zgłosiły się same lub przez pełnomocnika. Oprócz tego 36 zgłoszeń dokonały osoby duchowne (w 24 przypadkach źródłem zawiadomienia był duchowny lub zakonnik z tej samej diecezji lub zgromadzenia), o czterech przypadkach wykorzystania dowiedziano się z przekazów medialnych, a w jednym zgłoszenia dokonał organ państwowy.

– To, że sami księża zgłaszają takie sprawy, może być znakiem, że nastąpiło jakieś przełamanie środowiskowe. To jest bardzo pozytywne, bo oznacza, że powoli następują zmiany w mentalności duchownych. Księżom zależy na oczyszczeniu Kościoła z ludzi, którzy dopuszczają się krzywdzenia innych – komentuje ks. Studnicki.

Ponad 1200 ofiar

Zarzuty dotyczą łącznie 139 księży i zakonników – wobec 12 z nich zgłoszono więcej niż jeden zarzut (dziesięciu dotyczyły dwa zgłoszenia, dwóch po cztery). Skrzywdzonych dziewcząt dotyczyło 79 przypadków, chłopców 70 (w kilku przypadkach wypełniający w kurii ankietę nie podali płci). Wśród osób do 15. roku życia te proporcje są prawie równe (30 dziewcząt, 34 chłopców), powyżej 18. roku życia więcej skrzywdzono dziewcząt (43) niż chłopców (28). Największą grupę wszystkich pokrzywdzonych – 28 proc. – stanowili jednak ministranci oraz członkowie wspólnot (21 proc.) i osoby przygotowujące się do sakramentów (15 proc.). W 51 przypadkach krzywda trwała do roku, w 58 – od roku do dwóch, w 18 – od sześciu do dziewięciu lat, a w sześciu przypadkach dziesięć lat i więcej. Blisko trzy czwarte czynów dotyczyło czynów popełnionych w okresie 1955–2018 (114), ale niemal co piąty (30) zdarzył się w ostatnich trzech latach.

W sprawach, w których ofiara miała mniej niż 15 lat, biskupi i przełożeni zazwyczaj, tak jak nakazuje prawo, informowali o nich organ ścigania – na 66 takich zgłoszeń zrobiono to w 43 sprawach, w 12 przypadkach zawiadomienie zostało złożone wcześniej przez inny podmiot, pięć było w fazie wstępnej weryfikacji, czterech przypadków nie zgłoszono, gdyż uznano je za fałszywe, a dwóch sprawców w momencie zgłoszenia już nie żyło. Ze wszystkich trzech raportów KEP wynika, że na przestrzeni 71 lat (pierwszy przypadek krzywdy w roku 1950, najświeższy w 2021) 810 księży i zakonników skrzywdziło co najmniej 1234 osoby.

Kościół Przestępczość Mobbing/Molestowanie/Dyskryminacja Pedofilia

Kościół

KEP: Edukacja zdrowotna? "Nie można akceptować deprawujących zapisów"

Konferencja Episkopatu Polski oceniła, że przygotowywany przez Ministerstwo Edukacji Narodowej przedmiot edukacja zdrowotna "jest sprzeczny z Ustawą Zasadniczą". "Pomimo niektórych słusznych tematów, jak choćby potencjalne zagrożenia w Internecie czy udostępnianie wizerunku dzieci, to jednak nie można zaakceptować deprawujących zapisów dotyczących edukacji seksualnej" – zaznaczają biskupi.

Materiał Promocyjny

Nowe pełne energii BMW serii 1. Stworzone z myślą o Tobie. Zapytaj o ofertę

Stanisław S., był m.in. kapelanem radomskiej "Solidarności"

Kościół

Kapelan Solidarności wyrzucony z kapłaństwa. Był oskarżony o pedofilię

Kościół wyrzucił z kapłaństwa Stanisława S., byłego kapelana Solidarności. To pokłosie m.in. publikacji „Rzeczpospolitej”. Były już duchowny został oskarżony o seksualne wykorzystanie małoletnich. Za swoje czyny nie odpowiadał przed sądem państwowym, bo jego czyny uległy przedawnieniu.

Kościół

Polski biskup rezygnuje z urzędu. Prosi o modlitwę w intencji wyboru następcy

Biskup elbląski Jacek Jezierski złożył na ręce papieża Franciszka rezygnację z pełnionego urzędu. Duchowny 23 grudnia będzie obchodził swoje 75. urodziny.

Kościół

Podcast. Grzech w parafii na Podkarpaciu

Ksiądz Marcin, jako 12-letni chłopiec, został wykorzystany seksualnie przez swojego proboszcza. Po latach zdecydował się zgłosić sprawę arcybiskupowi Józefowi Michalikowi, który wszczął postępowanie kanoniczne. Jednakże, jak twierdzi pokrzywdzony, sprawca szantażował go, by wycofał oskarżenie, a biskupi zamiast podjąć skuteczne działania, przeciągali procedury wyjaśniające.

Materiał Promocyjny

Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite

Bank wspiera rozwój pasji, dlatego miał już w swojej ofercie konto gamingowe, atrakcyjne wizerunki kart płatniczych oraz skórek w aplikacji nawiązujących do gier. Teraz, chcąc dotrzeć do młodych, stworzył w ramach trybu kreatywnego swoją mapę symulacyjną w Fortnite, łącząc innowacyjną rozgrywkę z edukacją finansową i udostępniając graczom możliwość stworzenia w wirtualnym świecie własnego banku.

"Rzecz w tym"

Ofiara, sprawca, hierarchowie. Czy biskupi przemyscy dopuścili się zaniedbań w sprawie pedofilii?

Watykan i polska prokuratura badają działania arcybiskupów przemyskich w sprawie wyjaśniania molestowania nieletniego przez księdza. Tomasz Krzyżak, autor dziennikarskiego śledztwa, przedstawia kulisy tej historii. Czy biskupi zaniedbali swoje obowiązki? Ile lat musiała czekać ofiara na sprawiedliwość – o tym w specjalnym odcinku podcastu „Rzecz w tym”.

Materiał Promocyjny

Jaecoo J7 w leasingu od 1670 zł/mies.

W Australii niepełnoletni będą skazywani za poważne przestępstwa na takie kary, jak dorośli

Przestępczość

Australijczycy mogą skazywać 10-latków na dożywocie

Australijski stan Queensland przyjął przepisy, na mocy których już 10-letnie dzieci będą narażone na takie same kary, jak dorośli, w przypadku popełnienia najcięższych przestępstw, takich jak morderstwo, ale też napaść czy włamanie.

Kościół

Przesłanie papieża Franciszka. „Wydatki na broń przenieście na walkę z głodem”

Papież Franciszek w przesłaniu związanym z Rokiem Świętym Kościoła Rzymskokatolickiego zwrócił uwagę na problemy, które „stanowią zagrożenie dla istnienia ludzkości”. To, jego zdaniem, globalne zmiany klimatu, wojny i nierówne traktowanie migrantów. Papież wezwał do tego, by kraje „przeniosły wydatki na broń i sprzęt wojskowy na walkę z głodem na świecie”.

Jeszcze nigdy we współczesnej historii Rosji, państwo nie przejęło tak wiele prywatnego majątku

Gospodarka

Nacjonalizacja po rosyjsku: oskarżyć, posadzić, zagrabić

Jeszcze nigdy we współczesnej historii Rosji, państwo nie przejęło tak wiele prywatnego majątku, jak w trzecim roku wywołanej przez Putina wojny. Kreml nazywa to „nacjonalizacją”. W rzeczywistości jest to grabież prywatnych aktywów.

Transport

Rosyjskie tiry utknęły w Kazachstanie. Rośnie korupcja i straty

Polityka Banku Rosji dobija rosyjski transport drogowy. Większość rosyjskich firm zajmujących się przewozami towarowymi zakończy rok 2024 stratami, a około 30 proc. z nich grozi bankructwo. Jedynym ratunkiem jest szara strefa.

Dane osobowe

Rekord wyłudzeń kredytów. Eksperci ostrzegają: będzie jeszcze więcej

Ujawniamy zbyt wiele informacji o sobie w internecie – twierdzą bankowcy i prawnicy. Dodatkowe ryzyka wywoła rozwój nowoczesnych technologii, w tym sztucznej inteligencji.

Banki

Były prezes państwowego banku chińskiego idzie do więzienia

Były prezes państwowego banku China Everbright Group został skazany na 12 lat więzienia za defraudację i łapówkarstwo, poinformowała we wtorek państwowa stacja CCTV. Tang Shuangning przyjął korzyści majątkowe o łącznej wartości ponad 11 milionów juanów.

Były redaktor naczelny "Super Expressu" Mariusz Z. (C) w siedzibie Sądu Rejonowego w Warszawie (zdję

Prawo karne

Znany dziennikarz skazany na więzienie za gwałt

Były redaktor naczelny "Super Expressu" Mariusz Z. został nieprawomocnie skazany na karę trzech lat pozbawienia wolności za gwałt.

Szkoły podstawowe i średnie

Lekcje religii. Ostry komunikat strony kościelnej po rozmowach z rządem

Nie ma porozumienia w sprawie lekcji religii między stroną kościelną a rządową. Po poniedziałkowym posiedzeniu Komisji Wspólnej Przedstawicieli Rządu Rzeczypospolitej Polskiej i Konferencji Episkopatu Polski, strona kościelna zapowiada "dalsze kroki prawne wobec naruszenia obowiązujących przepisów".