O czym wie nietrzeźwy sternik

- Dziś patrzymy bardziej trzeźwo na kwestie przystąpienia Polski do strefy euro. Już dobrze wiemy, że wejście do strefy euro może prowadzić do skutków niekorzystnych – powiedział prezes NBP Marek Belka podczas spotkania z laureatami olimpiady ekonomicznej.

Aktualizacja: 27.03.2012 20:08 Publikacja: 27.03.2012 20:06

Robert Gwiazdowski

Robert Gwiazdowski

Foto: Fotorzepa, Rob Robert Gardziński

To dobrze, że niektórzy są dziś bardziej trzeźwi. Z nieukrywaną satysfakcją ośmielę się jednak zauważyć, że inni te „niekorzystne skutki, do jakich może prowadzić wejście Polski do strefy euro" dostrzegali od dawna – nawet jeśli nie byli trzeźwi.

Euro od początku było projektem politycznym, a nie ekonomicznym, dlatego dziś podejmowane są znowu kroki polityczne w celu jego ratowania (unia fiskalna, wspólny rząd). Od samej zmiany pieniądza nie poprawia się sytuacja w realnej gospodarce.

Co się stało we wschodnich landach niemieckich, gdy wprowadzono tam markę zachodnioniemiecką? Tempo wzrostu gospodarczego było niższe niż w Polsce, a bezrobocie wyższe. Dlaczego z euro miało być inaczej? Bogactwo narodów nie zależy od koloru farby, jakim zadrukowane są papierki będące w danym kraju „legalnym środkiem płatniczym". Jak pisał Adam Smith: „nie pieniądz, ale tylko reprezentowane przezeń dobra stanowią dochód jednostki albo społeczeństwa".

Główny nurt współczesnej ekonomii uparcie utrzymuje, że gospodarka rozwija się dzięki popytowi kreowanemu za sprawą odpowiedniej polityki monetarnej i inwestycji państwowych. Podstawowym instrumentem tej polityki są stopy procentowe. Za sprawą swojej wiedzy tajemnej bankierzy wiedzą, kiedy stopy obniżać, a kiedy podwyższać i o ile.

Można w ten sposób gospodarkę „ożywić" (obniżając stopy) albo „schłodzić" (podwyższając stopy). Jeśli waluta jest jedna – a nie jest nią złoto, tylko pieniądz papierowy – to jak do cholery uśrednić stopy procentowe, żeby jedna była dobra i dla Niemiec, i dla Grecji, i dla Polski?

Jak płyną dwie łódki, jedna za drugą, to gdy sternik tej drugiej będzie wykonywał takie same manewry, jak sternik pierwszej, nigdy nie dogoni pierwszej! I wie to nawet nietrzeźwy sternik. Nie wiedzieli tego sternicy naszej gospodarki.

Papier, na którym sporządzano analizy na temat dobroczynnych skutków wprowadzenia euro, był wyjątkowo cierpliwy. W Grecji miał nastąpić „proces pogłębiania finansowego", z czego szczególne korzyści zapowiadano dla „sektora turystycznego i floty morskiej".

Te „korzyści dla floty morskiej" wynikały z faktu, że banki niemieckie udzieliły Grekom kredytów na zakup niemieckich U-Botów, których Grecy nie mogą dziś spłacić. W raporcie NBP z 2004 r. przewidywano, że dzięki wspólnej walucie „wyeliminowane zostaną problemy budżetowe"! Oj, niezła musiała być balanga...

Autor jest profesorem prawa, adwokatem i prezydentem Centrum im. Adama Smitha

Komentarze
Jędrzej Bielecki: Emmanuel Macron wskazuje nowego premiera Francji. I zarazem traci inicjatywę
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Komentarze
Michał Szułdrzyński: Rafał, pardon maj frencz!
Komentarze
Michał Szułdrzyński: Rok rządu Tuska. Normalność spowszedniała, polaryzacja największym wyzwaniem
Komentarze
Jacek Nizinkiewicz: Rok rządów Tuska na 3+. Dlaczego nie jest lepiej?
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Komentarze
Bogusław Chrabota: O dotacji dla PiS rozstrzygną nie sędziowie SN, a polityka