Szczątki żołnierzy zostały znalezione latem w trakcie prac na drodze DK61. Pracownicy IPN na podstawie analizy historycznej i oględzin znalezionych artefaktów ustalili, że szczątki należą do żołnierzy Armii Czerwonej poległych w walkach z Niemcami w październiku 1944 r. Pozwoliło to wojewodzie mazowieckiemu wskazać miejsce pochówku – na cmentarzu wojennym żołnierzy Armii Czerwonej w Białobrzegach.

Prace ekshumacyjne na zlecenie Biura Upamiętniania Walk i Męczeństwa IPN zostały przeprowadzone na początku listopada. Odnaleziono i pochowano na cmentarzu wojennym szczątki 114 poległych czerwonoarmistów.

Czytaj więcej

Pochowani zostaną obrońcy Westerplatte

Instytut przypomina, że walki w rejonie Wieliszewa toczyły się w pierwszej połowie października 1944 r. Nacierające jednostki sowieckie dążyły do likwidacji niemieckiego zgrupowania w widłach Wisły i Narwi. „Rejon Wieliszewa obsadzał 9. Pułk Grenadierów Pancernych SS „Germania” z 5. Dywizji Pancernej SS „Wiking”. Rubież obrony stanowiła szosa Legionowo – Zegrze. Sowieckie grupy szturmowe wielokrotnie przekraczały linię szosy i nasyp kolejowy, a następnie były wypierane na pozycje wyjściowe. Obie strony poniosły bardzo duże straty. Cmentarz garnizonowy, na którym znajdowały się niemieckie stanowiska, został całkowicie zniszczony” – podają historycy IPN.

Po zakończeniu walk poległych czerwonoarmistów pochowano w kilku zbiorowych mogiłach wzdłuż drogi po jej zachodniej stronie. W 1948 r. dokonano częściowej ekshumacji tych mogił, jednak zrobiono to bardzo niestarannie, pomijając wiele grobów, albo podejmując jedynie fragmenty zwłok. Właśnie ten frontowy cmentarz został odkryty.