Co Donald Trump uzyskał podczas spotkania z Xi oraz podróży do Azji?

– To było wspaniałe spotkanie. On jest wielkim przywódcą. Podjętych zostało wiele ważnych decyzji. (...) W skali od 0 do 10 oceniłbym to spotkanie na 12 – w ten sposób prezydent Donald Trump mówił o swoim czwartkowym spotkaniu z chińskim prezydentem Xi Jinpingiem, do którego doszło w południowokoreańskim mieście Pusan.

Co prawda nie zawarto w trakcie tego spotkania nowej umowy handlowej, ale doszło do wyraźnej deeskalacji konfliktu dwóch supermocarstw. Trump stwierdził, że osiągnięto dwunastomiesięczne porozumienie regulujące kwestię chińskiego eksportu metali ziem rzadkich. Ma ono być renegocjowane każdego roku i przewiduje, że Chiny nie będą blokować wywozu tych strategicznie ważnych surowców. Pekin zgodził się też wznowić zakupy amerykańskiej soi oraz innych surowców rolnych. (Wznowił je tuż przed spotkaniem Xi z Trumpem). Chińczycy obiecali też kupować więcej amerykańskich surowców energetycznych i mocniej kontrolować handel substancjami służącymi do produkcji fentanylu. W zamian USA obniżą z 20 proc. do 10 proc. karne cło nałożone na chińskie produkty w związku z napływem tego niebezpiecznego narkotyku na rynek amerykański. Ogólna stawka ceł nałożonych na Chiny spadnie więc z 57 proc. do 47 proc.

Trump zapowiedział też, że najprawdopodobniej w kwietniu odwiedzi Chiny, a Xi Jinping „niedługo później” złoży wizytę w USA. Wygląda więc na to, że Amerykanie nie spieszą się z zawarciem kompleksowej umowy handlowej. Potrzebują kilku miesięcy, by sprawdzić, jak Chiny będą się wywiązywały ze swoich zobowiązań.

Czytaj więcej

Polityka

Xi stał się równy Trumpowi

Chiny i Ameryka zdecydowały się na zawieszenie broni. Na czyją korzyść będzie teraz grał czas?

Roczny rozejm Chin i USA?

Chińskie państwowe media zadziwiająco mało rozpisywały się o szczegółach rozmów w Pusan. Być może w Pekinie było uczucie niedosytu. Wszak Trump mówił, że nie rozmawiano o eksporcie chipów Blackwell Nvidii, ani o kwestii Tajwanu. Wskazywano również, że właściwe porozumienie osiągnięto kilka dni wcześniej podczas negocjacji w Kuala Lumpur i że oba kraje powinny unikać konfrontacji.

– Nasze dwa kraje są w pełni zdolne do wzajemnej pomocy w osiąganiu sukcesu i wspólnego dobrobytu. Chiny i USA powinny być partnerami i przyjaciółmi. Tego nauczyła nas historia i tego wymaga rzeczywistość – powiedział Xi Jinping. Chiński przywódca dodał, że chce wspólnie z Trumpem „zbudować solidne podstawy dla stosunków chińsko-amerykańskich i stworzyć dobrą atmosferę dla rozwoju obu krajów”.

Trump mówił natomiast, że USA będą rozmawiać z Chinami też o kwestii wojny na Ukrainie. Czyżby więc oba supermocarstwa szykowały się na podzielenie się strefami wpływów? Jest jeszcze za wcześnie, by o tym mówić. Na razie mamy do czynienia jedynie ze złagodzeniem konfliktu handlowego, który się jeszcze nie zakończył. Wszak chińskie spółki nadal płacą wysokie stawki ceł za eksport swoich towarów do USA, a Trump niedawno ironicznie chwalił Chińczyków, że „są tacy dobrzy”, bo chętnie zasilają amerykański budżet tymi cłami.

Wielu analityków jest więc sceptycznych co do trwałości porozumienia amerykańsko-chińskiego. – Słyszeliśmy już ten scenariusz: optymistyczny ton, mało konkretów. Spotkanie miało wszystkie właściwe elementy wizualne, ale to, czego naprawdę chciały rynki, to wspólne oświadczenie – coś konkretnego, co mogłoby przekształcić optymizm w przekonanie – twierdzi Charu Chanana, główna strateg inwestycyjna Saxo Markets.

– Wpływ Chin na rynek metali ziem rzadkich i przetwarzanie kluczowych minerałów będzie nadal okresowo wychodził na powierzchnię, skutecznie ograniczając eskalację napięć dwustronnych – prognozuje natomiast Louise Loo, szefowa działu gospodarek azjatyckich w Oxford Economics.

Chiny zyskały w ostatnich dniach potwierdzenie, że kwestia dostępu do metali ziem rzadkich jest kluczowa dla USA i innych gospodarek Zachodu. Zostawiły więc tę kartę w grze. Nie zniosły wprowadzonych w kwietniu restrykcji na eksport tych surowców, ale jedynie opóźniły ich wprowadzenie. Trump stwierdził, że Pekin będzie „rutynowo” przesuwać wejście tych restrykcji w życie. USA zachowują sobie natomiast opcję użycia innej silnej broni – rozszerzonych restrykcji na eksport nowoczesnych technologii do Chin. W październiku Amerykanie przyjęli regulacje pozwalające objąć restrykcjami ponad 20 tys. spółek, w których chińskie firmy z „czarnej listy” mają udziały. To sprowokowało Pekin do zaostrzenia restrykcji na eksport metali ziem rzadkich, na co Trump odpowiedział groźbą podwyżki ceł na chińskie produkty o 100 pkt. proc. Ta wymiana ciosów szybko doprowadziła jednak obie strony do opamiętania i do negocjacji.

– Chociaż porozumieniu nadal brakuje „silnych podstaw strukturalnych” i mogłoby łatwo zostać odwrócone, obie strony prawdopodobnie będą się go trzymać w najbliższym czasie, aby zasygnalizować dobrą wolę – uważa Yue Su, ekonomistka w Economist Intelligence Unit.