Wyzwania dla strefy euro

- Wyniki organizowanej przez Narodowy Bank Polski w Warszawie międzynarodowej konferencji poświęconej stabilności kontynentu i wyzwaniom dla strefy euro mogą stać się drogowskazem dla kierujących Europą - powiedział, otwierając spotkanie, prezes NBP Marek Belka.

- Kluczowe problemy stojące przed integracją europejską muszą być rozwiązywane wspólnie. Ta konferencja ma stać się platformą wymiany poglądów i wskazywania doświadczeń i rozwiązań, które pozwolą nam stawić czoło wyzwaniom Europy nowego stulecia - powiedział Belka w swoim wystąpieniu.

-Jestem przekonany, że wspólnie możemy zgromadzić doświadczenia i wiedzę, które pozwolą nam pójść w stronę bardziej zintegrowanej i stabilnej gospodarki. Trzeba się upewnić, że projekt europejski będzie mógł zmierzać naprzód - podkreślił.

- Wyniki takiej debaty mogą stać się drogowskazem dla tych, którzy kierują Europą - tłumaczył.

Według NBP, celem konferencji jest omówienie przeszkód na drodze do bardziej zintegrowanej i stabilnej gospodarczo Europy. Organizatorzy zapowiadają, że spotkanie będzie też okazją do oceny dotychczasowych postępów integracji gospodarczej i do sformułowania wniosków na przyszłość.

Polska w strefie euro

- Polska pozostaje zdecydowana na przystąpienie do strefy euro - poformował prezes NBP Marek Belka. Dodał, że w obecnych warunkach trudno byłoby wskazywać konkretną datę przyjęcia wspólnej waluty.

Jak dodał, "aspiracje Polski do przyjęcia euro również zostały nieco zmienione po wybuchu kryzysu". - Polska pozostaje nadal zdecydowana do przystąpienia do strefy euro. Ale w obecnych okolicznościach trudno byłoby wskazywać jakąś konkretna datę przystąpienia do strefy euro i przyjęcia wspólnej waluty. Zanim to się stanie, bardzo ważne jest odpowiednie przygotowanie polskiej gospodarki do tej zmiany - zaznaczył.

Dodał, że zasady wewnątrz strefy euro powinny być odpowiednio dostosowane tak, "aby stać na straży stabilności unii walutowo-gospodarczej".

- Kryzys spowodował poczucie braku bezpieczeństwa i zmienił nastawienie do euro, zarówno w samej strefie euro, jak też i poza nią. Sentyment na rynkach finansowych również ucierpiał. Nagle różnice w postrzeganiu ryzyka i wiarygodności krajów w ramach strefy euro zostały zauważone przez inwestorów. (...) W związku z tym koszty kapitału dla krajów, które chciałyby przystąpić do strefy euro, wzrosły. Natomiast atrakcyjność euro, jako wspólnej waluty, spadła - tłumaczył prezes NBP.

Belka powiedział, że "odłączenie państw wschodnich od jądra Europy" byłoby szkodliwe dla całości gospodarki. - Unia Europejska powinna być katalizatorem współpracy. Propozycje wskazujące potrzebę budowy nowych instytucji w strefie euro i izolowania ich od części Europy powinny być unikane, ponieważ stworzą dystans pomiędzy strefą euro, a resztą Europy - podkreślił szef polskiego banku centralnego.

Obecny kryzys to moment zwrotny

Kryzys gospodarczy to moment zwrotny w historii UE - stwierdził prezydent Bronisław Komorowski. Podkreślił, że kryzys uwypuklił m.in. mankamenty strefy euro, ale pomimo to - przekonywał - nie można zaprzepaścić dorobku integracji.

- UE jest konstrukcją w nie mniejszym stopniu polityczną, co gospodarczą, opartą na wspólnie posiadanych wartościach i na zasadzie wspólnej odpowiedzialności i solidarności państw członkowskich - podkreślił prezydent.

Jak mówił, dzięki tej konstrukcji "naturalne polityczne i gospodarcze konflikty interesów rozwiązują się w drodze negocjacji i wypracowywania kompromisu". Unia Europejska jest konstrukcją, - która zapewniła niemal całej powojennej Europie kilkadziesiąt lat pokoju - dodał.

"Ustanowienie strefy euro (...) było dalszym, ważnym krokiem na drodze do ściślejszego integrowania się narodów Europy i całego kontynentu, do Europy bezpiecznej gospodarczo, solidarnej i otwartej na kolejnych członków" - ocenił prezydent.

Zdaniem Komorowskiego, w dobie kryzysu gospodarczego "nie powinniśmy o tym zapominać ani zaniechać działań, które by uniemożliwiły zaprzepaszczenie tego dorobku".

Według prezydenta, obecny kryzys w strefie euro "to moment zwrotny w historii, być może moment najtrudniejszy od początku procesu integracji". - Zachwiana została bowiem stabilność strefy euro i boleśnie unaoczniły się braki w tej konstrukcji. Globalny kryzys finansowy uwypuklił mankamenty w organizacji instytucjonalnej i w funkcjonowaniu strefy euro oraz całej UE - powiedział Komorowski.

Europa potrzebuje rządu gospodarczego

Istnieje potrzeba stworzenia europejskiego rządu gospodarczego, który będzie podlegał kontroli Parlamentu Europejskiego - poinformował podczas konferencji przewodniczący PE Jerzy Buzek.

Były premier powiedział, że Europę czeka kilka działań krótkoterminowych i w dłuższej perspektywie. Do pierwszych zaliczył działania wobec Grecji - odpowiedź na pytanie, jak zmniejszyć obciążenia Grecji i obciążyć sektor prywatny, dokapitalizowanie banków i stworzenie zapory ogniowej zabezpieczającej przed rozprzestrzenianiem się kryzysu.

Według Buzka w średniej perspektywie potrzebne są działania zmierzające do poszukiwania rozwiązań, które sprawią, że kryzys się nie powtórzy. - Chcemy przeciwdziałać zastygnięciu rynków i zastygnięciu gospodarki na obecnym poziomie - powiedział.

Dodał, że bez reformy rynku pracy i reformy systemu emerytalnego Europie będzie się trudno w przyszłości rozwijać. Zwieńczeniem średnioterminowych działań - zdaniem Buzka - może być stworzenie rządu gospodarczego w UE. Rząd gospodarczy powinien mieć kontrolę Parlamentu Europejskiego, a nośnikiem tych decyzji powinna być Komisja Europejska.

- Ważne, by przy tej okazji nie podzielić się na Europę dwóch prędkości -  podkreślił. Wskazał, że kolejną ważną kwestią będzie zmiana traktatu i kolejny skok integracyjny UE, stworzenie prawdziwej unii gospodarczej.