Banki będą mniej hojne niż dotąd

Przyczyną takiej sytuacji jest nie tylko zaostrzenie polityki prowadzonej przez banki ze względu na wzrost ryzyka, ale także mniejsza skłonność Polaków do zadłużania się w czasie kryzysu.

Eksperci spodziewają się, że w tym roku portfel kredytowy klientów detalicznych wzrośnie o kilkanaście procent. Analitycy Banku Millennium spodziewają się, że dynamika przyrostu portfela kredytów detalicznych wyniesie 12 proc, ale ich zdaniem sprzedaż nowych kredytów będzie prawdopodobnie niższa niż w ubiegłym roku.

Związek Banków Polskich szacuje, że w 2009 r. sprzedaż kredytów hipotecznych klientom indywidualnym spadnie do około 50 mld zł. W 2008 r. banki udzieliły kredytów mieszkaniowych takim klientom za prawie 57,1 mld zł.

Lepiej ma wypaść akcja kredytowa w segmencie pożyczek konsumpcyjnych, ale i w tym wypadku wzrost będzie słabszy niż w ubiegłym roku. W ostatnich latach dynamika kredytów gotówkowych wynosiła ponad 30 proc. rocznie i takiego tempa na pewno nie uda się utrzymać. – W tym roku spodziewam się wzrostu kredytów gotówkowych o 10 – 12 proc. – mówi Ireneusz Kasner, prezes Family Finance, nowego pośrednika na rynku, który będzie się specjalizował w sprzedaży tej grupy produktów.

[wyimek]41,9 proc. wyniosła roczna dynamika kredytów detalicznych w grudniu 2008 roku[/wyimek]

Osłabienie akcji kredytowej przełoży się też na mniejszą konsumpcję. W ostatnim czasie w coraz większym stopniu zakup dóbr trwałego użytku był finansowany kredytem. Teraz zauważalny jest już spadek sprzedaży samochodów czy sprzętu RTV oraz mebli (w styczniu sprzedaż tej grupy produktów spadła w stosunku do grudnia o 40 proc.). – Większe zakupy, do których można zaliczyć np. auta, w sytuacji niepewności i gorszej koniunktury są odkładane na później – tłumaczy Jakub Borowski, główny ekonomista Invest Banku.

W tym roku na spadek dynamiki konsumpcji będzie miała wpływ gorsza sytuacja na rynku pracy, spadek dynamiki płac, a także – jak policzyli ekonomiści Invest Banku – wzrost kursu franka szwajcarskiego, w którym znaczna część Polaków spłaca kredyt hipoteczny. Według ich szacunków łączny koszt związany z obsługą rat będzie w tym roku o 4,1 mld zł wyższy niż w ubiegłym i o tyle mniej gospodarstwa domowe wydadzą na inne cele.

Wprawdzie w pierwszych miesiącach tego roku dynamika kredytów detalicznych była dodatnia, ale nie oznacza to silnej akcji kredytowej. Ostatnie dane o podaży pieniądza publikowane przez NBP pokazały, że choć w lutym wartość kredytów zwiększyła się o 10,3 mld zł, to około 9 mld zł z tej kwoty było efektem przeliczenia portfela kredytów walutowych po wyższym kursie, czyli wyłącznie skutkiem osłabienia złotego.

[ramka][b]Krzysztof Rybiński - były wiceprezes NBP [/b]

Nie widzę czynników, które mogłyby doprowadzić do poluzowania warunków kredytowych przez banki w 2009 roku. Wynika to z faktu, że ryzyko kredytowe rośnie. A to jest następstwo rosnącego bezrobocia, co stawia pod znakiem zapytania stabilność dochodów ludności. Dodatkowo pensje nie będą rosły w takim tempie jak w ostatnich latach, co nie przyczyni się do zwiększania zdolności kredytowej. Do tego trzeba dodać bardzo wysoki koszt pozyskiwania finansowania przez banki i nie sądzę, by do końca roku się to zmieniło, a sytuacja na światowych rynkach finansowych ciągle się nie stabilizuje. To sprawia, że mocno wyhamuje dynamika kredytów konsumpcyjnych, ale będzie i tak wyższa niż w przypadku kredytów hipotecznych czy kredytów dla przedsiębiorstw. [/ramka]

[i]masz pytanie, wyślij e-mail do autorki