Pożegnanie z globalizacją. Na szczycie UE pogodzono się z cłami Donalda Trumpa

Przewodnicząca Komisji Europejskiej Ursula von der Leyen postawiła w czwartek na szczycie UE liderów „27” przed jasnym wyborem. Albo szybkie porozumienie z Waszyngtonem w sprawie warunków wymiany handlowej, ale na zasadach, które stawia Donald Trump, albo znacznie dłuższa walka o uzyskanie bardziej korzystnych regulacji, ale przy ryzyku otwartej wojny handlowej z Ameryką. To unijna egzekutywa ma wyłączność na prowadzenie rokowań.

Większość przywódców UE skłania się ku temu pierwszemu rozwiązaniu. – Musimy mieć szybkie porozumienie z Ameryką – powiedział kanclerz Friedrich Merz, dla którego to pierwszy szczyt Unii. – Trzeba osiągnąć porozumienie ze Stanami Zjednoczonymi do 9 lipca – wtórował mu premier Irlandii Michael Martin. Z uwagi na ogromne inwestycje amerykańskie jego kraj może najwięcej stracić na otwartej wojnie handlowej ze Stanami Zjednoczonymi.

Rokowania UE z USA są tylko pozorne – mówią źródła „Rzeczpospolitej” w Komisji Europejskiej

Donald Trump wprowadził 2 kwietnia (w Dniu Wyzwolenia) karne cła w wymianie z większością krajów świata. Później jednak zawiesił je w relacji z UE na 90 dni. Chodzi o stworzenie czasu na porozumienie. Wciąż jednak obowiązują wprowadzone wcześniej cła na import z Europy aut i części samochodowych (25 proc.) oraz na stal i aluminium (50 proc.). Waszyngton nie zniósł też nowego 10-proc. cła na wszystkie produkty z Unii.

Bruksela starała się przywrócić wolny handel, w szczególności oferując administracji Trumpa zakup większej ilości gazu skroplonego. To miałoby prowadzić do ograniczenia ogromnej (236 mld euro w ub.r.) nadwyżki w handlu towarowym, jaką Unia wypracowuje z Ameryką.

– Amerykanie nie reagują jednak na naszą ofertę. Tak naprawdę nie prowadzimy realnych negocjacji – mówią „Rzeczpospolitej” osoby bezpośrednio zaangażowane w rozmowy z USA w Komisji Europejskiej. – Ekipa Trumpa uważa, że globalizacja przyniosła szkody Ameryce i nie chce do niej wrócić. Uważa, że w cieniu ceł ochronnych dojdzie do ponownego uprzemysłowienia USA. Jej zdaniem to konieczne ze względu na bezpieczeństwo państwa, na ograniczenie zależności USA od Chin – dodają nasi rozmówcy.

Czytaj więcej

Opinie Ekonomiczne

NATO zrobiło swoje. Teraz czas na UE

Spektakl „Szczyt w Hadze” już za nami. Zgodnie z oczekiwaniami było trochę emocji i happy end: so...

Pakiet sankcji UE na USA jest gotowy. Ale niewprowadzony w życie

Amerykański prezydent zagroził, że jeśli do 9 lipca nie dojdzie do porozumienia, podniesie powszechne cła importowe do 50 proc. Bruksela skłania się w tej sytuacji do pogodzenia się z utrzymaniem 10-proc. ceł przez Amerykanów, co oznaczałoby koniec wolnego handlu z największym partnerem zjednoczonej Europy. Ale jednocześnie Wspólnota zamierza wprowadzić proporcjonalne opłaty na import z Unii. KE przygotowała już taki pakiet obejmujący amerykańskie towary sprowadzane za 21 mld euro. Choć nie został on wprowadzony w życie, KE pracuje nad kolejnym znacznie większym pakietem na towary sprowadzane za 95 mld euro. Jedna z opcji zakłada objęcie opłatami usług cyfrowych świadczonych przez takie giganty z USA jak Meta czy Apple. Inaczej niż w wymianie towarowej, w wymianie usług to Amerykanie wypracowują ogromną nadwyżkę z Europą.

Jednym z powodów wstrzemięźliwości przywódców Unii wobec Stanów Zjednoczonych są obawy, że rozjuszony Trump podejmie decyzję o wyprowadzeniu amerykańskich wojsk z Europy. Decyzja w tej sprawie ma zostać podjęta jesienią. W środę 23 spośród 27 przywódców UE uczestniczyło w szczycie NATO w Hadze, gdzie udało się uzgodnić stopniowe podniesienie poziomu wydatków na zbrojenia do 5 proc. PKB.

Na wstępie czwartkowego szczytu UE prezydent Litwy Gitanas Nausėda zaapelował o ustalenie na 1 stycznia 2030 roku daty wstąpienia Ukrainy do Unii. Ale to nierealne. Mimo starań polskiego przewodnictwa nie udało się jednak przełamać weta Węgier i rozpocząć rokowania w pierwszych spośród 33 rozdziałów negocjacji akcesyjnych, jak statystyka czy wymiar sprawiedliwości. Eksperci alarmują, że wobec braku perspektyw na szybkie przyjęcie do UE tempo reform na Ukrainie, obejmujących walkę z korupcją czy budowę niezależnego sądownictwa, załamało się. W czwartek z przywódcami Unii zdalnie połączył się prezydent Wołodymyr Zełenski. Viktor Orbán, który przeprowadził na Węgrzech referendum w sprawie akcesji Ukrainy, dowodzi, że nie można pozwolić, aby Zjednoczona Europa została wciągnięta do wojny.