Deficyt może być nawet 10 mld zł niższy

Ministerstwo Finansów opublikowało wykonanie budżetu po maju. Deficyt jest o 5,9 mld zł niższy, niż zakładano w harmonogramie – sięgnął 23,7 mld zł, czyli 59 proc. planu na cały rok. Dochody wyniosły 107,9 mld zł, 2,4 mld zł więcej, niż szacowano (39,5 proc. planu), a wydatki 131,6 mld zł (42 proc. planu) i są o 3,5 mld zł niższe, niż wcześniej przewidywano. W harmonogramie zakładano odpowiednio: 105,5 i 135,1 mld zł.

To, że Jacek Rostowski, minister finansów, ogląda każdą złotówkę, zanim ją wyda, było wiadomo od dawna. Nikt nie spodziewał się jednak, że inflacja w maju skoczy aż do 5 proc., co przekłada się na wyższe wpływy z podatków pośrednich. W ubiegłym miesiącu do kasy państwa z VAT wpadło 9,2 mld zł, a z akcyzy 5 mld zł. Niestety, dynamika wpływów słabnie, bo w kwietniu wartość zapłaconego podatku od towarów i usług wyniosła 12 mld zł.

40,2 mld zł na tyle rząd zaplanował tegoroczny deficyt budżetowy

Po raz pierwszy podano też, że dzięki poprawie zarządzania płynnością sektora publicznego w budżecie pojawiły się na koniec maja oszczędności na poziomie 13 988 mln zł. W sumie na lokacie ostatniego dnia miesiąca widniała kwota 19,8 mld zł, czyli dokładnie tyle, na ile rząd założył spadek potrzeb pożyczkowych w całym roku. Chce to osiągnąć, ściągając na konto ministerstwa wszelkie wolne środki z innych resortów i publicznych instytucji. Piotr Marczak, dyrektor Departamentu Długu w MF, zapowiedział, że ponadplanowe dochody budżetowe, napływ środków z konsolidacji zarządzania płynnością jednostek publicznych oraz dobra sprzedaż obligacji zbudowały wysoką rezerwę środków złotowych. Z tego powodu więc w czerwcu oraz zapewne w całym trzecim kwartale roku nie będzie przetargów bonów.

Nieźle prezentuje się również sytuacja z dotacjami do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, do końca maja na jego konto  przelano ok. 1 mld zł mniej niż w tym samym okresie rok temu.

W ocenie Macieja Relugi, głównego ekonomisty BZ WBK, w kolejnych miesiącach roku sytuacja może być jeszcze lepsza. – Szacujemy, że rząd dostanie więcej pieniędzy z dywidend od państwowych spółek – mówi. – W budżecie zapisano kwotę 3,6 mld zł, a z naszych wyliczeń wynika, że wpływy będą o 3 mld zł wyższe – dodaje. Reluga tłumaczy to m.in. tym, że po sprzedaży Polkomtelu przez państwowe firmy – zwłaszcza KGHM – wykażą one wyższy zysk. W czerwcu spodziewana jest wpłata do budżetu wypracowanego przez bank centralny zysku. Zakładano, że będzie to 1,7 mld zł, tymczasem NBP przekaże ok. 6,2 mld zł. Ma to nastąpić w czerwcu, dzięki czemu – jak sądzi Marcin Mrowiec z Pekao  – właśnie w tym miesiącu odnotujemy w kasie państwa nadwyżkę. Jaka ona będzie? Ernest Pytlarczyk, główny ekonomista BRE Banku, sądzi, że na koniec czerwca deficyt może sięgnąć 21 mld zł, co oznacza, że będzie o blisko 3 mld zł niższy niż po pięciu miesiącach roku. – W całym 2011 roku może on oscylować pomiędzy 30 a 35 mld zł – wyjaśnia.

– Wszystko będzie zależało od tego, jak będzie postępowało ożywienie gospodarcze. Optymiści twierdzą, że w całym roku wzrost PKB może wynieść 4,5 proc., ale większość ekonomistów stawia jednak na 4 proc. – Jest kilka niewiadomych – zaznacza Pytlarczyk. – Wprawdzie ustawa o cięciu zatrudnienia w administracji o 10 proc., co miało dać pół miliarda złotych oszczędności, przepadła, ale sądzę, że tak premier, jak i minister finansów zmuszą kolegów z rządu do zaciskania pasa. Pytanie, czy rzeczywiście dochody będą rosły w dotychczasowym tempie.

Coraz częściej pojawiają się też obawy o  znaczne pogorszenie sytuacji w Grecji, co może bardzo negatywnie się odbić na kondycji naszej gospodarki.

Nie będzie sprzedaży bonów w kolejnych trzech miesiącach roku

Resort finansów zamierza na pewien czas całkowicie zawiesić sprzedaż krótkoterminowych papierów skarbowych. Ograniczenie liczby przetargów bonów – co ma miejsce w czerwcu – może się przeciągnąć na kolejne miesiące. Piotr Marczak, dyrektor Departamentu Długu w Ministerstwie Finansów, wyjaśnił, że resort ma dużo pieniędzy i nie ma konieczności przeprowadzania przetargów także w trzecim kwartale roku. W jego ocenie nie ma powodu zwiększać środków na koncie ministerstwa poprzez emisję krótkoterminowych papierów. Ale nie wykluczył publicznych emisji benchmarkowych na głównych rynkach zagranicznych w tym roku. W ocenie dyrektora sytuacja resortu jest w tej chwili komfortowa, stąd może sobie pozwolić na wyczekiwanie na najlepszy moment. W czerwcu resort finansów zapowiadał sprzedaż w ramach dwóch przetargów bonów skarbowych za 0,6 – 1,6 mld zł. Ministerstwo planowało również przeprowadzenie na jednym z przetargów odkupu bonów skarbowych. Do odkupu miały być wystawione bony o wartości nominalnej 3,9 mld zł i terminach zapadalności w lipcu 2011 roku.

Mirosław Gronicki doradca prezesa NBP