Tylko 12,4 mld zł deficytu w budżecie państwa w minionym roku

Tak relatywnie dobry wynik udało się uzyskać dzięki wyższym od planu dochodom i pewnej powściągliwości wydatkowej z kasy państwa – wynika z danych przedstawionych przez Ministerstwo Finansów.

Publikacja: 06.03.2023 14:02

Tylko 12,4 mld zł deficytu w budżecie państwa w minionym roku

Foto: Adobe Stock

Dochody budżetu państwa okresie styczeń – grudzień 2022 r. wyniosły 505 mld zł – podaje resort finansów w szacunkowym wykonaniu budżetu za ubiegły rok.

W porównaniu do planów w ustawie budżetowej, wpływy okazały się o 2,6 proc. wyższe. To całkiem niezłe osiągnięcie, biorąc pod uwagę, że w trakcie minionego roku rząd wdrożył w życie obniżki stawek VAT m.in. na paliwa, energię elektryczną, gaz, ciepło i żywność w ramach tarczy antyinflacyjnej, co spowodowało ok. 30 mld zł ubytków w dochodach z VAT. Z kolei wpływy z podatku z PIT były pod presją reformy podatkowej Polski Ład. Kasie państwa pomagała za to wysoka inflacja (co przekłada się na wpływy z VAT), relatywnie wysoki wzrost wynagrodzeń i zatrudnienie (co przekłada się na wpływy z PIT), oraz nominalnie wysokie zyski przedsiębiorstw (co przekłada się na wpływy z CIT).

Czytaj więcej

Wysoki deficyt sektora finansów państwa. Morawiecki zapowiada konsolidację

W efekcie wpływy z podatków pośrednich (VAT i akcyza) sięgnęły w 2022 r. 314 mld zł, czyli tylko o 1,8 proc. (5,8 mld zł) mniej od planu. Wpływy z PIT wyniosły 68,1 mld zł, tj. 1,9 proc. (1,3 mld zł) mniej niż założone w ustawie budżetowej. Za to podatek CIT przyniósł aż 70,1 mld zł, czyli o 30 proc. (16,2 mld zł) więcej od planu.

W porównaniu do wykonania za 2021 r., dochody budżety były o 10,1 mld zł wyższe, w tym dochody podatkowe – aż o 33,3 mld zł wyższe. Ministerstwo Finansów w komunikacie wylicza, że VAT przyniósł o 6,8 proc. (14,7 mld zł) więcej niż rok temu, a CIT – o 33,9 proc. (17,8 mld zł) więcej niż w 2021 r.

Z kolei dochody z PIT okazały się o 7,5 proc. (5,5 mld zł) niższe niż rok wcześniej, a ten spadek wynika głównie – jak wyjaśnia Ministerstwo Finansów w komunikacie, z przekazania dodatkowych udziałów w PIT dla samorządów w wysokości 13,7 mld zł.

Dochody niepodatkowe w 2022 r. sięgnęły ok. 36,9 mld zł i były niższe o ok. 23,6 mld zł w stosunku do wykonania w roku 2021 r. Resort finansów zaznacza, że jest to związane z przekazaniem części zysku NBP do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, w kwocie 9,6 mld zł na wypłatę dodatków węglowych. A także z przekazaniem środków ze sprzedaży uprawnień do emisji CO2 do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19, w kwocie 5,9 mld zł, na program osłon w związku z cenami ciepła.

Wykonanie wydatków budżetu państwa w okresie styczeń – grudzień 2022 r. wyniosło 517,4 mld zł o okazało się o 0,9 proc. niższe od założonego planu. W stosunku do roku 2021 wydatki były niższe o 3,8 mld zł, tj. 0,7 proc.

MF wylicza, że w niektórych częściach budżetu wydatki były niższe niż rok wcześniej, w innych – wzrosły. I tak, mniej niż w 2021 r. przeznaczono na budżety wojewodów, ponieważ od połowy 2022 r. wypłatę dodatków 500+ i 300+ przejął od samorządów ZUS. Za to sam ZUS dostał z budżetu o 31,3 mld zł więcej niż rok wcześniej, właśnie ze względu na nowe zadanie, ale też na finansowanie uzupełniające do FUS (10,4 mdl zł).

Mniej niż rok wcześniej wyniosły dotacje do Funduszu Solidarnościowego, ponieważ wyjątkowo duże były one w 2021 r. W związku zaś z tym, że samorządy dostały dodatkowy bonus w PIT, to zmniejszyła się rok do roku wartości pozycji wydatkowej „subwencja ogólna” dla JST (o 7,4 mld zł).

W porównaniu z 2021 r. wzrosły za to, aż o 6,8 mld zł wydatki na obsługę długu krajowego w efekcie wzrostu stóp procentowych na krajowym rynku finansowym oraz wzrostem poziomu długu. Ciekawe jednak, że mimo wszystko nie przekroczono założonego na 2022 r. planu w tym względzie.

Ministerstwo Finansów podaje też, że tzw. „naturalne oszczędności” powstałe w poszczególnych częściach budżetowych, w tym z niepodzielonych rezerw celowych zostały przeznaczone w kwocie 11,7 mld zł na wpłatę do Funduszu Przeciwdziałania COVID-19.

Deficyt budżetu wyniósł w 2022 r. 12,4 mld zł wobec 30 mld zł dopuszczalnego w ustawie limitu. W 2021 r. dziura w kasie państwa sięgnęła 26,3 mld zł.

Dochody budżetu państwa okresie styczeń – grudzień 2022 r. wyniosły 505 mld zł – podaje resort finansów w szacunkowym wykonaniu budżetu za ubiegły rok.

W porównaniu do planów w ustawie budżetowej, wpływy okazały się o 2,6 proc. wyższe. To całkiem niezłe osiągnięcie, biorąc pod uwagę, że w trakcie minionego roku rząd wdrożył w życie obniżki stawek VAT m.in. na paliwa, energię elektryczną, gaz, ciepło i żywność w ramach tarczy antyinflacyjnej, co spowodowało ok. 30 mld zł ubytków w dochodach z VAT. Z kolei wpływy z podatku z PIT były pod presją reformy podatkowej Polski Ład. Kasie państwa pomagała za to wysoka inflacja (co przekłada się na wpływy z VAT), relatywnie wysoki wzrost wynagrodzeń i zatrudnienie (co przekłada się na wpływy z PIT), oraz nominalnie wysokie zyski przedsiębiorstw (co przekłada się na wpływy z CIT).

2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Budżet i podatki
Ponad 24 mld zł dziury w budżecie po I kwartale. VAT w górę, PIT dołuje
Budżet i podatki
Francja wydaje ciągle za dużo z budżetu
Budżet i podatki
Minister finansów: Budżet wygląda całkiem dobrze
Budżet i podatki
Polacy zmienili nastawienie do podatków. Zawinił Polski Ład
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Budżet i podatki
Unijne rygory fiskalne zablokują inwestycje