Dochody państwa idą z dymem

W 2007 roku Polacy kupili 69,8 mld papierosów z legalnych źródeł, o 3,5 proc. mniej niż w 2006 roku. Wzrosła natomiast sprzedaż wyrobów tytoniowych z przemytu. Służby celne, graniczne i policja odebrały 700 mln papierosów przywiezionych do kraju nielegalnie. To o ponad 200 mln więcej niż rok wcześniej – wynika z danych Ministerstwa Finansów, do których dotarła „Rz”.

Szacuje się, że w całym kraju ok. 15 procent papierosów kupowanych przez Polaków to wyroby z nielegalnych źródeł. Problem dotyka szczególnie wschodnich regionów Polski, gdzie od 40 do 50 procent papierosów to wyroby przemycone.

– Na Ukrainie można dostać papierosy po 2,80 zł za paczkę. Ostatnio przerzucano je w transporcie farszu do krokietów albo jako wypełnienie skrzyń z granitowymi nagrobkami – mówi Małgorzata Blacharska z Izby Celnej w Przemyślu.

Tymczasem ryzyko, że w 2008 roku na nasz rynek trafi jeszcze większa kontrabanda, jest duże, bo legalne papierosy będą drożeć wraz z rosnącą akcyzą. Od 14 stycznia 2008 roku pójdzie ona w górę o 23 proc. Stawka kwotowa podatku zwiększy się z obecnych 80,87 zł na tysiąc papierosów do 91 zł/1000 sztuk. Natomiast stawka procentowa liczona od ceny detalicznej wzrośnie z 33,70 proc. do 37,92 proc.

Detlef Moede, prezes Imperial Tobacco, szacuje, że w tym roku paczka zawierająca 20 sztuk zdrożeje o 1,3 – 1,5 zł.

Ceny w handlu nie wzrosną z dnia na dzień. Pierwszych podwyżek można się spodziewać dopiero za kilka miesięcy, ponieważ producenci zrobili zapasy papierosów przed podwyżką akcyzy. Mogli je zgromadzić, ponieważ w ubiegłym roku w życie nie weszły przepisy, które by tego zakazywały. Polska musi zwiększać akcyzę na papierosy. Zgodnie z wytycznymi Unii Europejskiej od 1 stycznia 2009 roku całkowita minimalna stawka tego podatku powinna wynosić 57 proc. detalicznej ceny sprzedaży i nie powinna być niższa niż 64 euro na 1000 sztuk papierosów.

Przemysław Filipowicz, dyrektor ds. prawnych i korporacyjnych w Gallaher Polska, zwraca uwagę, że wysokie podwyżki podatku akcyzowego, m.in. w Niemczech, Wielkiej Brytanii i Francji, nie doprowadziły do zmniejszenia liczby wypalanych papierosów: – Produkty z legalnych źródeł zastępowane były wyrobami z przemytu, podróbkami oraz papierosami przewożonymi przez granicę na własny użytek.

– Polska powinna przygotować się do walki z przemytem, ponieważ w związku ze wzrostem stawek podatku akcyzowego i cen wyrobów ze źródeł legalnych jego skala może się zwiększyć – ostrzega Jerzy Szul, dyrektor działu do spraw korporacyjnych w Scandinavian Tobacco.

Bogdan Bednarski z Ministerstwa Finansów, ekspert służby celnej w sprawie zwalczania tytoniowego przemytu, potwierdza, że zagrożenie rośnie i to w całej Europie.

Podkreśla jednak, że transport przemycanych papierosów dalej na Zachód jest coraz bardziej ryzykowny i coraz mniej opłacalny. – Przy rosnących cenach tytoniu w Polsce gangi wybiorą nas jako kraj docelowy – ostrzega. Obecnie połowa przemycanych papierosów przerzucana jest do kraju rękami mrówek, reszta to duże transporty – w skrytkach specjalnie przerobionych samochodów, w tirach z ładunkiem tarcicy czy materiałów budowlanych.

– Drobne mrówki nie znikną z przejść, mimo droższych wiz i gęstszego sita kontroli na granicy obszaru Schengen. To skutek różnicy cen: za paczkę papierosów w Rosji wystarczy zapłacić nieco ponad dwa złote – mówi Ryszard Chudy, rzecznik Izby Celnej w Olsztynie, nadzorującej granice z obwodem kaliningradzkim.