Małpki wracają do gry. System kaucyjny może objąć kolejne opakowania

W ostatnim tygodniu 2025 r. Anita Sowińska, wiceminister klimatu i środowiska zapowiedziała zmiany czekające system kaucyjny w 2026 r., a także podsumowała jego dotychczasowe, umiarkowane sukcesy. Największe zainteresowanie wzbudziła informacja o – możliwym dołączeniu małpek do systemu kaucyjnego.

Czytaj więcej

Biznes

Minister klimatu zmienia zdanie. Butelki zwrotne bez kaucji – browary świętują

Browary nie muszą dołączać od stycznia do systemu kaucyjnego ze szklanymi butelkami zwrotnymi, je...

Jakie zmiany czekają system kaucyjny w 2026 r.?

Minister Sowińska zapowiedziała jednak ewaluację systemu kaucyjnego, a także możliwe jego zmiany. – Nie wykluczamy zmian i włączenia jednorazowego szkła, nie jest to jeszcze postanowione, musimy poddać to pod konsultacje społeczne – powiedziała Anita Sowińska. Przyznała, że już zauważa konieczność drobnych korekt, ale to nie koniec zmian. – Będziemy rozważać rozszerzenie systemu kaucyjnego, nie tylko o nową frakcję, ale też wzmocnienie butelki zwrotnej wielokrotnego użytku. To nie jest proste zadanie, trzeba opracować, kto ma taką butelkę zaprojektować, kto ma to zrobić, jakie są obowiązki odpowiednich instytucji i operatorów – mówiła minister Sowińska.

– W przyszłości chcemy rozwijać system kaucyjny w oparciu o opakowania standardowe, szklane, wielokrotnego użytku, bo to one są najbardziej ekologiczne. Jest to duże wyzwanie także dla legislatora, ponieważ trzeba określić obowiązki wszystkich instytucji, w tym operatorów, musimy określić, jak takie opakowanie powinno wyglądać, więc jeszcze dużo pracy przed nami.

W drodze jest już projekt poselski, który ma umożliwić producentom napojów w szklanych butelkach zwrotnych zachowanie swoich systemów zbierania tych butelek jeszcze przez co najmniej dwa lata. O projekcie informowała posłanka Gabriela Lenartowicz już 19 grudnia, jednak minister Sowińska dopytywana po konferencji o ocenę tego projektu, powiedziała, że musi poczekać, aż dokument oficjalnie do niej dotrze. Kiedy więc może wejść ta zmiana w życie, w ministerstwie się nie dowiemy.

Czytaj więcej

Ekotrendy

System kaucyjny potrzebuje neutralnego koordynatora

Instytucja parasolowa to bezpiecznik, który zapewni, że polski model wielooperatorski nie padnie...

Coraz więcej butelek trafi do systemu albo producenci zapłacą

Nadchodzący 2026 r. to istotna data na kalendarzu systemu, ponieważ będzie to pierwszy pełny rok obowiązywania powszechnego systemu kaucyjnego i z każdym tygodniem powinno przybywać opakowań objętych systemem. Jak przypomina resort, te firmy, które do niego nie przystąpią, będą ponosić opłatę produktową sięgającą nawet 3 zł za kilogram tworzywa lub metalu wykorzystanego do wyprodukowania opakowań.

Jakie efekty przyniosły pierwsze trzy miesiące systemu kaucyjnego, który ruszył w październiku 2025 r.? Do końca listopada do obrotu trafiło blisko 60 mln opakowań ze znakiem kaucji, w sprzedaży znalazło się w październiku – 85 tys., a w listopadzie już 2,5 mln "okaucjowanych" opakowań. Zdaniem minister Sowińskiej – klienci chętnie zwracają opakowania – w ciągu pierwszych dwóch miesięcy wypłacono kaucję za 500 tys. opakowań, czyli tyle opakowań zostało z powrotem zwróconych w punktach zbiórek, najczęściej w sklepach. To jedna piąta sprzedanych opakowań.

Ministerstwo spodziewa się szybkiego wzrostu liczby butelek objętych systemem od stycznia 2026 r., ze względu na zmianę kosztów – wprowadzanie napojów bez znaku kaucji na opakowaniu będzie się wiązać z wyższą opłatą produktową, niemniej napoje w opakowaniach nieobjętych kaucją mogą być nadal sprzedawane do wyczerpania zapasów.

Minister ocenia, że w nadchodzącym roku bardzo dużym sukcesem byłoby osiągnięcie 77 proc. zbiórki, ale już 70 proc. byłoby dobrym wynikiem.

Minister zapowiedziała też prace nad kolejnymi ustawami, istotnymi dla rozwoju Gospodarki Obiegu Zamkniętego – czyli ustawy wprowadzającej Rozszerzoną Odpowiedzialność Producenta i ustawę o tzw. "czystościówkę".