Posiedzenie połączonych komisji sejmowych: Samorządu Terytorialnego i Polityki Regionalnej oraz Sprawiedliwości i Praw Człowieka odbyło się w miniony poniedziałek. Adwokaturę reprezentowali wiceprezes Naczelnej Rady Adwokackiej Jacek Trela oraz sekretarz NRA Rafał Dębowski.
Jacek Trela zwrócił uwagę posłów na rozbieżność między stanowiskiem resortu sprawiedliwości wyrażonym w zestawieniu uwag zgłoszonych podczas konsultacji społecznych a treścią art. 10 ust. 2 projektu rozpatrywanej ustawy. Ministerstwo rozumie ten przepis jako formę przymusu wobec adwokatów i radców prawnych do świadczenia pomocy prawnej. Adwokatura stoi na stanowisku, że pomoc taka powinna być świadczona przez adwokatów, którzy wyrażą chęć i gotowość udziału systemie bezpłatnej pomocy prawnej.
Jacek Trela zauważył również, że stawka przewidziana dla adwokatów i radców prawnych – 63 zł, obciążona jest jeszcze podatkiem VAT, co kłóci się z unijną dyrektywą, mówiącą o obowiązku państw członkowskich, by zwalniać z podatku VAT działania o charakterze pomocy socjalnej. Argument ten nie został jednak uwzględniony przez posłów.
Rafał Dębowski zgłosił postulat doprecyzowania zapisów o porozumieniu zawieranym między starostą powiatu a samorządami adwokackim i radcowskim. Chodzi o to, że na terenie powiatu działają dwa samorządy i nie wiadomo, czy ma być z nimi zawierane jedno wspólne porozumienie, czy dwa osobne.
Zbyt szeroki jest, zdaniem NRA, krąg podmiotowy osób uprawnionych do skorzystania z nieodpłatnej pomocy prawnej. Wbrew intencjom ustawodawcy, zapisy w projekcie ustawy pozwalają na korzystanie z tego systemu również osobom zamożnym. Ustawa pozwala również na korzystanie z systemu cudzoziemcom, choć dla nich przygotowywane jest osobne rozwiązanie legislacyjne zapewniające bezpłatną pomoc prawną. Posłowie nie przyjęli jednak poprawki zgłoszonej przez Związek Powiatów Polskich, aby z pomocy prawnej mogły korzystać wszystkie osoby od 18 do 26 roku życia.