Rzecz dotyczy uczestników pierwszego roku aplikacji. O przygotowanie obu szkoleń zadba Krajowa Szkoła Sądownictwa i Prokuratury w Krakowie. Naukę podzielono na zajęcia teoretyczne i praktyczne. Poprowadzą je praktycy: sędziowie, prokuratorzy, czasem też referendarze. Szkolenie teoretyczne dla adwokatów będzie prowadzone metodą seminaryjną – w sumie 18 godzin lekcyjnych (45-minutowych), przy czym 12 godzin jest przeznaczanych na zapoznanie aplikanta z działaniem sądownictwa, a sześć z prokuratury. Praktyka potrwa w sumie sześć miesięcy (pięć miesięcy sąd i miesiąc prokuratura). Za szkolenie zapłacą konkretne okręgowe rady adwokackie.
Jak wygląda program szkolenia teoretycznego dla przyszłych mecenasów? Poznają oni podstawowe zagadnienia organizacji i funkcjonowania sądów powszechnych i prokuratur; metodykę pracy sędziego i prokuratora oraz zasady sporządzania protokołów rozpraw i innych posiedzeń oraz nagrywania rozpraw.
W ramach zajęć praktycznych aplikanci poznają pracę wydziału sądu rejonowego i okręgowego pierwszej instancji; wydziału odwoławczego i apelacyjnego w zakresie spraw, które w pierwszej instancji należą do wyłącznej kompetencji sądu okręgowego. Na kilka tygodni trafią też do wydziałów karnych (sądów wszystkich szczebli) i gospodarczych (upadłościowych i naprawczych).
Zajęcia praktyczne przewidziano też w prokuraturach. Co konkretnie będą robić podczas praktyk aplikanci adwokaccy? Brać udział w rozprawach i posiedzeniach, przygotowywać samodzielnie projekty orzeczeń i wniosków procesowych ocenianych potem przez właściwego sędziego lub prokuratora.
Nieco inaczej ma wyglądać zapoznanie się z działalnością sądów i prokuratur dla aplikantów radcowskich. Ci na zajęcia teoretyczne poświęcą maksymalnie 12 godzin w ciągu dwóch dni zajęć, a na praktykę 120 godzin, przy czym jeden dzień zajęć to od sześciu do ośmiu godzin zegarowych. Na zajęciach praktycznych w prokuraturze zajmą się głównie decyzjami o wszczęciu lub umorzeniu postępowania przygotowawczego oraz zasadami postępowania przygotowawczego. W sądach z kolei obejrzą symulację rozprawy z zastosowaniem protokołu elektronicznego.